موسسه سنین CNIN Institute

پاتولوژی و سرطان: سیستم لنفاوی

 

این متن به سیستم لنفاوی و نحوه تأثیر آن بر روی سرطان می‌پردازد.

سیستم لنفاوی چطور کار می­کند؟

سیستم لنفاوی شبیه به گردش خون است. عروق لنفاوی مثل شریان­ها و وریدها که خون را حمل می­ کنند در تمام قسمت‌های بدن منشعب می­ شوند؛ اما لوله‌های لنفاوی بسیار شکننده ­تر هستند و مایع بی‌ رنگی به نام لنف را حمل می­ کنند.

غدد لنفاوی تعداد زیادی از یک نوع از سلول‌های سفید خون به نام لنفوسیت‌ها را در بر دارد. این سلول­ها با عفونت مبارزه می‌کنند و سلول‌های آسیب‌ دیده یا غیرطبیعی را از بین می‌برند. همانطور که خون در اطراف بدن جریان می‌یابد، مایع از رگ­های خونی به بافتهای بدن تراوش می­شود. این مایع مواد غذایی را به سلول‌ها منتقل می‌کند و پس از تبادل مواد با بافت‌های بدن، مایعی بنام مایع بافتی تشکیل میشود. مایع سپس مواد زائد، باکتری­ها و سلول‌های آسیب‌ دیده را جمع‌آوری می‌کند؛ همچنین اگر هر سلول سرطانی وجود داشته باشد آن را جمع می‌کند. این مایع سپس به عروق لنفاوی تخلیه می ­شود و از این پس لنف یا مایع لنفی نامیده میشود.

سپس لنف از طریق عروق لنفاوی به غدد لنفاوی جریان می‌یابد و باکتری و سلول‌های آسیب‌دیده را فیلتر می­کند. لنف از غدد لنفاوی، به عروق لنفاوی بزرگتر که به آن متصل می‌شود، حرکت می‌کند. درنهایت به داخل یک رگ بزرگ لنفاوی خیلی بزرگ در پایه گردن به نام کانال سینه­ ای (thoracic duct) می‌رسد. کانال سینه­ ای پس‌ازآن لنف را به گردش خون میریزد.

 

1.غدد لنفاوی:

غدد لنفاوی ساختار کوچک لوبیا شکل هستند که گره‌های لنفاوی نیز نامیده می‌شوند. غدد لنفاوی در بسیاری از نقاط بدن ازجمله این قسمت­ها وجود دارند:

  • زیر بازوها، زیر بغل
  • کشاله ران (در بالای پاها)
  • گردن
  • شکم، لگن­ و قفسه سینه

ممکنست بتوانید برخی از آن‌ها را در گردن خود لمس کنید.

گره‌های لنفاوی مایع لنفاوی را که از آن‌ها عبور می­کند، فیلتر می­کند. سلول‌های سفید خون مانند سلول‌های B و سلول‌های T، به هر باکتری یا ویروس‌هایی که در لنف پیدا می­کنند حمله می‌کنند.

وقتی‌که سلول‌های سرطانی از تومور جدا می‌شوند، ممکن است در یک یا چند تا از نزدیک‌ ترین گره‌های لنفاوی گیر کنند؛ بنابراین، پزشکان ابتدا زمانی که در حال تحقیق درباره میزان رشد و گسترش سرطان هستند، گره‌های لنفاوی را بررسی می‌کنند.

هنگامیکه گره‌های لنفاوی متورم می‌شوند، پزشکان آن را لنفادنوپاتی می ­نامند. شایع‌ترین علت آن عفونت است، اما گره‌های لنفاوی ممکن است به دلیل سرطان نیز متورم شوند.

 

2.دیگر ارگان‌های سیستم لنفاوی:

سیستم لنفاوی شامل اندام‌های دیگر مانند طحال، غده تیموس، لوزه‌ها و آدنوئید­ها است.

 

  • طحال:

طحال در زیر دنده‌های شما، در سمت چپ بدن قرار دارد و دارای 2 نوع مختلف بافت، پالپ قرمز و پالپ سفید است.

پالپ قرمز، خون مانده و آسیب‌دیده سلول‌های قرمز خون را از خون فیلتر و بازیافت می­کند.

پالپ سفید حاوی بسیاری از لنفوسیت­های B و لنفوسیت­های T است. این‌ها گلبول‌های سفید هستند که برای مبارزه با عفونت بسیار مهم هستند. با گذر خون از طحال، این سلول‌های خونی هر علامتی از عفونت یا بیماری را که تشخیص دهند، شروع به مبارزه با آن‌ می‌کنند.

 

  • تیموس­ها:

تیموس غده کوچک زیر استخوان قفسه سینه است که به تولید گلبول‌های سفید برای مبارزه با عفونت کمک می‌کند و معمولاً در نوجوانان فعال است و در بزرگسالی چروکیده می­شود.

 

  • لوزه­ ها و آدنوئید­ها:

لوزه‌ها، 2 غده در عقب گلو هستند. آدنویدها غددی در پشت بینی شما هستند، جایی که به عقب گلو می­رسد.

آدنوئیدها به لوزه‌های nasopharyngeal  نیز معروفند.

لوزه ­ها و آدنوئید­ها به محافظت از ورود باکتری‌ها و ویروس‌ها به دستگاه گوارش و ریه‌ها کمک می­کنند.

 


منبع: Cancer Research UK 2017

مترجم: فاطمه عرفانی، کارشناس زبان انگلیسی

بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی