چه پزشکانی می توانند "بیماریهای تروفوبلاستيك حاملگى GTD" را درمان کنند؟
-
جراح زنان و زایمان (ژنیکولوژیست): پزشک متخصص درمان بیماریهای سیستم تولید مثلی زنان.
- فلوشیپ جراحی سرطان زنان: پزشک متخصص جراحی زنان که دوره تکمیلی (فلوشیپ) جراحی سرطان زنان را طی کرده و سرطان های سیستم تولید مثلی زنان را با جراحی و درآوردن بافت سرطانی درمان می کند.
-
فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی: پزشک فوق تخصص درمان سرطان با شیمی درمانی، تارگت تراپی و ایمونوتراپی.
-
متخصص رادیوتراپی آنکولوژی: پزشک متخصص درمان سرطان با پرتودرمانی.
ممکنست شما سایر تخصص ها را نیز در تیم درمان سرطان خود ببینید، مانند: پزشک دستیار، پرستار، متخصص تغذیه، روانشناس، مددکار اجتماعی و ... .
درمان بيمارى تروفوبلاستيك حاملگى بر اساس نوع و مرحله آن:
درمان مول هيداتیفورم (بچه خوره كامل و ناقص):
براى زنانى كه تمايل دارند در آينده بچه دار شوند، درمان استاندارد خارج سازى تومور با ديلاتاسيون و كورتاژ با ساكشن (D&C)، مى باشد و براى كسانى كه ديگر نمى خواهند بچه اى به دنيا بياورند، درمان استاندارد مى تواند خارج سازى كامل تومور و تمامى رحم باشد. اگر چه خارج سازى رحم مى تواند مارا از باقى نماندن هيچ قسمتى از تومور مطمئن سازد، اما همانند عمل D&C، اين كار به درمان سلول هاى تومورى كه ممكنست از قبل به خارج رحم انتشار يافته باشند، كمك نمايد.
به طور نادر بچه خوره (مول)، بصورت بخشی از حاملگی دوقلو است (يعنى جنين طبيعى همراه بچه خوره (مول))، در اين شرايط بايد حاملگى را از نزديك و بادقت بسيار تحت نظارت قرار داد، و اجازه داد كه دوره آبستنى روند نرمال خود را ادامه دهد. مول رامى توان بعد از زايمان درمان کرد. به هر حال، در هر يك از دوحالت، زمانى كه تومور خارج شد، قسمتى از آن توسط متخصص پاتولوژيست در آزمايشگاه و زير ميكروسكوپ، از نظر علایم كوريوكارسينوما يا ديگر تغييرات بدخيم، مورد بررسى قرار مى گيرد. اگر هيچ نشانه اى يافت نشود، بيمار به دقت تحت نظر قرار می گیرد و بايد دائماً ميزان سطح سرم گونادوتروپين اندازه گیری شود. مقدار اين هورمون بايد كاهش يافته و طى چندين ماه ديگر قابل اندازه گيرى نباشد، در غير اين صورت، مقدارى از مول عميقاً به بافت جدار رحم نفوذ كرده (مول مهاجم)، يا به اندام ديگرى در بدن انتشار يافته است.
به زنان ترصيه مى شود از آبستنى در سال اول پس از تشخيص اجتناب نمايند، زيرا حاملگى به طور طبيعى موجب افزايش هورمون گونادوتروپين مى شود كه در جاى خود كشف باقيمانده هاى مول يا وجود كوريوكارسينوما را دشوار مى سازد. مى توان جهت پيشگيرى از بارداری از داروهاى خوراكى استفاده نمود اما از "آى يو دى" ها به دليل احتمال خون ريزى، عفونت، يا ساير مشكلات نبايد استفاده نمايند (گاهى استفاده از آى يو دى موجب مى شود عوارضى شبيه به علایم باقيمانده هاى تومور در رحم، پديدار شود). اگر بعد از چهار تا شش ماه هنوز سطح گونادوتروپين در خون بالا باشد و يا قابل رديابى باشد، به معناى وجود بیماری ترفوبلاستيك مقاوم (به شكل مول مهاجم يا كوريوكارسينوما) می باشد. اين شرایط بايد با شيمى درمانى درمان شود. اگر در نمونه آسيب شناسى (پاتولوژى)، كوريوكارسينوما وجود داشته باشد، براى درمان نیاز به شيمى درمانى است.
از هر پنج مورد حاملگى مولار، يك مورد نيازمند شيمى درمانى (پس از درمان) مى باشد.
درمان مرحله يك (ريسك پايين) تومورهاى تروفوبلاستيك حاملگى:
هرگاه پس از درمان حاملگى مولار سطح سرم هورمون گونادوتروپين تا ميزان نرمال پايين نيامده باشد، اين شرايط مى تواند بيمارى تروفوبلاستيك مقاوم، كوريوكارسينوما يا، تومور تروفوبلاستيك جفت (با كورتاژ تشخيص داده می شود) باشد. تومور هنوز در رحم وجود دارد و جمع نمره پيش آگهى كمتر از هفت مى باشد. شيمى درمانى با متوترکسات (با يا بدون لكووُرين/فولينيك اسيد)، يا اكتينومايسين-دى، درمان توصيه شده مرحله يك و ريسك پايين مى باشد.
درآوردن رحم (خصوصاً براى زنانى كه ديگر مايل به فرزندآورى نيستند) نيز توصيه مى گردد، زيرا اين كار مى تواند موجب كاسته شدن از ميزان شيمى درمانى مورد نياز باشد. شيمى درمانى تا هنگامى كه (بر اساس ميزان هورمون گونادوتروپين در خون) اثرى از سرطان يافت نشود ادامه خواهد يافت. بديهى است كه سطح سرم گونادوتروپين، بعد از درمان بايد به مقدار نرمال تنزل يابد. اگر شيمى درمانى اوليه بيمار را از شر تومور خلاص نكند، بايد داروى ديگرى استفاده شود و اگر هنوز گونادوتروپين قابل رديابى باشد، ممكنست شيمى درمانى شديد تر و متمركز با تركيبى از چند دارو كه مورد نياز باشد.
PSTT تومورهاى تروفوبلاستيك جفت بايد با درآوردن رحم درمان شوند. شيمى درمانى معمولاً بى اثر است. چون گونادوتروپين اغلب در مقادير بالا وجود ندارد، بايد از سنجش سطح سرمی هورمون ديگرى به نام "لاكتوژن جفتی انسان" (hpL) استفاده نمود.
ETT تومورهاى تروفوبلاستيك اپى تليوئيد، نيز بايد با درآوردن رحم درمان شوند. شايد سطح گونادوتروپين، اندكى بالاتر از نرمال را نشان دهد، كه اگر چنين باشد، بعد از جراحى نيز بايد اندازه گيرى شود. شيمى درمانى ها نيز در مورد اين تومورها بى اثرند.
درمان مرحله دو و سه (ريسك پايين) تومورهاى تروفوبلاستيك حاملگى:
در شرایطى كه تومورها به اندام هاى جنسى يا ريه ها گسترش يافته باشند، اما نمره دهى پيش آگهى هنوز از هفت پايين تر باشد، مرحله دو و سه اما با ريسك پايين را در پيش رو داريم. در بيشتر موارد شيمى درمانى، مى تواند "متوترکسات" (همراه يا بدون لكوورين)، يا "اكتينومايسين -دى" باشد. اگر يك دارو نتواند شر تومور را كوتاه كند، معمولاً شيمى درمانى با تركيب دو يا چند دارو موثر خواهد بود. در بعضى موارد نادر، تومور را با جراحى خارج نموده و ادامه درمان را با شيمى درمانى پیگيرى مى نمايند. سطح سرمی گونادوتروپين، در سنجش هاى مداوم بعد از درمان ها، بايد به ميزان نرمال تنزل نموده باشد. همانند مرحله قبل، تومورهاى تروفوبلاستيك جفت و تومورهاى تروفوبلاستيك اپى تليوئيد، به شيمى درمانى ها پاسخى نمى دهند و آن ها را بايد با دراوردن كامل رحم درمان کرد.
درمان مرحله دو و سه (ريسك بالا) تومورهاى تروفوبلاستيك حاملگى:
هر گاه توموربه اندام هاى جنسى رسوخ نموده باشد يا ريه ها را مورد تهاجم قرار داده باشد، همچنين نمره پيش آگهى بالاى هفت باشد، مرحله دو و سه با ريسك بالا تلقى مى گردد. درمان استاندارد رژیم شيمى درمانى شديد و متمركز (EMA-CO)، با تركيبى از "اتوپوزايد"، متوترکسات يا لوكوورين، و اكتينومايسين-دى، مى باشد كه به دنبال آن، يك هفته بعد تركيبى از "سيكلوفسفامايد" و داروى "وين كريستين" به كار مى رود. ممكنست تركيبى از "سيس پلاتين" و "اتوپوزايد" قبل از (EMA-CO)، به كار رود.
تركيب دارویى دیگر عبارتست از "اتوپوزاید"، "متوترکسات و لوكوورين"، "اكتينومايسين -دى" (EMA-EP)، كه ممکنست به دنبال آن يك هفته بعد تركيب "اتوپوزاید" و "سيس پلاتين" نيز به كار رود. اين ترکیب دوم، بعنوان رزرو در نظر گرفته شود، تا چنانچه تركيب چند دارویى شيمى درمانى، EMA-CO، موثر نبود، از آن استفاده شود. ندرتاً ابتدا تومور را جراحى نموده و سپس شيمى درمانى مى نمايند. سطح سرمی گونادوتروپين، بايد پس از درمان طبیعی شود. در اين جا نيز، همانند مرحله قبلى، تومور هاى تروفوبلاستيك جفت و تومورهاى تروفوبلاستيك اپي تليوئيد به شيمى درمانى پاسخ نداده و بايد با درآوردن كامل رحم درمان شوند.
درمان مرحله چهار تومورهاى تروفوبلاستيك حاملگى:
اين تومورها نيازمند درمان هاى شديد و متمركز مى باشند، زيرا به اندام هاى دوردست همچون كبد يا مغز گسترش يافته اند. درمان استاندارد، استفاده از داروهاى شيمى درمانى گفته شده در قسمت قبل است كه به اختصار EMA-CO ناميده شدند. چنانچه سرطان به مغز رسيده باشد، از پرتودرمانى نيز غالباً استفاده مى شود. در موارد نادر، پس از درآوردن تومور(با جراحى) بيمار شيمى درمانى مى شود. گاهى "متوترکسات" را به مايع مغزى نخاعى تزريق مى نمايند (LP)، تا شايد تومور گسترش يافته به طناب نخاعى و اطراف مغز موثرتر درمان شود.
در اين جا سطح سرمی گونادوتروپين مكرر سنجیده می شود و بايد به سطح نرمال برگردد. مانند مراحل قبلى، تومورهاى تروفوبلاستيك جفت و تومورهاى تروفوبلاستيك اپى تليوئيد به شيمى درمانى هيچ پاسخى نمى دهند، در نتیجه، برای درمان رحم و تومورهاى ساير قسمت هاى بدن را خارج مى نمايند. براى سرطان هاى پيشرفته، با استفاده از تركيبات گفته شده در مراحل قبل، شيمى درمانى را نیز امتحان می کنند.
درمان عود تومورهاى تروفوبلاستيك حاملگى:
تومورى كه بعد از درمان، دوباره پديدار شود، عود نموده است. اين بازگشت مى تواند در همان موضع قبلى كه بيمارى بروز نموده بود، اتفاق بيافتد و يا در اندام هاى دور دست نظير ريه و استخوان پديدار شود. نوع درمان بستگى به موضع بازگشت سرطان، همچنين چگونگى درمانهایی كه قبلاً براى بيمار انجام شده، خواهد داشت. براى بيمارى تروفوبلاستيك حاملگى كه قبلاً با جراحى درمان شده، ممكنست از شيمى درمانى "تك دارویی" استفاده شود، مگر اين كه يك ريسك فاكتور جديد، بيمار را در مرحله با ريسك بالا قرار دهد و در نتيجه نياز باشد كه شيمى درمانى با استفاده از تركيب چند دارو انجام شود. اگر بیمار قبلاً شيمى درمانى گرفته باشد، ممكنست شيمى درمانى شديد و متمركز، و در صورت لزوم با تركيبات مختلف و متعدد براى وى در نظر گرفته شود. اگر سرطان به مغز گسترش يافته باشد، اغلب سر بيمار پرتودرمانى مى شود، همچنين در بعضى موارد تومورها را با جراحى خارج مى نمايند.