موسسه سنین CNIN Institute

درمان سارکوم استخوان (استئوسارکوم)

Bone Sarcoma (Osteosarcoma) Treatment


 

چه پزشکانی "سارکوم استخوان" را درمان می کنند؟

ممکنست شما بسته به مرحله سارکوم بافت نرم و گزینه های درمانتان پزشکان مختلفی را در تیم درمان خود داشته باشید. این پزشکان می توانند تخصص های زیر را داشته باشند:

  • جراح استخوان و مفاصل (ارتوپد): پزشکی که بیماریهای سیستم اسکلتی را با جراحی درمان می کند.
  • فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی: پزشکی که سرطان استخوان را با داروهای شیمی درمانی، تارگت تراپی و ایمونوتراپی و پیوند مغز استخوان درمان می کند و کل برنامه درمان را طرح ریزی می کند.
  • متخصص رادیوتراپی آنکولوژی: پزشکی که سرطان استخوان را با پرتودرمانی درمان می کند.

ممکنست شما سایر تخصص ها را نیز در تیم درمان سرطان خود ببینید، مانند: پزشک دستیار، پرستار، متخصص تغذیه، روانشناس، مددکار اجتماعی و ... .

 

بعد ازاینکه سرطان استخوان تشخیص داده و مرحله بندی شد تیم مراقبت سرطان یک روش درمانی ارایه می کند. این تصمیم مهم است چون باید فرصت مغتنم شمرده شود و همه راه حل ها سنجیده شود. در انتخاب روش درمانی فاکتورهایی که درنظر می گیریم شامل نوع، محل، مرحله سرطان، و وضعیت جسمانی فرد بیمار است.

چون بسیاری از سرطان های استخوان نادرند، بهتر است با مراکز اصلی سرطان که در زمینه درمان سرطان های استخوانی تجربه بیشتری دارند در این مورد مشورت شود. وجود نظر پزشک دوم می تواند اطلاعات بیشتری را فراهم کند و به بیمار کمک نماید در مورد روش درمانی انتخاب شده، اطمینان بیشتری بیابد. برخی شرکت های بیمه قبل از اینکه هزینه درمانی را پرداخت کنند نظر دوم را می خواهند.

 

جراحی سرطان استخوان:

بسته به نوع و مرحله سرطان استخوان برای برداشتن سرطان و بافت های اطراف از جراحی استفاده می شود. هدف از جراحی برداشتن تومور و 3-2 سانتی متر (حدود 1 اینچ) ازبافت اطراف تومور می باشد. وقتی تومور در لگن باشد جراحی مشکل است چون تومور ممکن است مجاور ارگان های حیاتی باشد و نتوان آن را جابجا کرد.

در درمان جراحی سرطان استخوان طی یک یا دو دهه قبل موارد اندکی بود که عضو مبتلا دست نخورده باقی می ماند. امروزه تلاش می شود تا از جراحی رادیکال جلوگیری شود. قطعات بزرگ استخوان را می توان جابجا کرد یا با گرافت استخوانی یا قطعات فلزی جایگزین کرد تا عملکرد منطقه یا عضو درگیر حفظ شود. اغلب بیماران را می توان بعد ازشیمی درمانی یا پرتودرمانی و کوچک شدن تومور، جراحی کرد. بیمارانی که با این روش درمان می شوند درصد بقای مشابه آنهایی دارند که تحت آمپوتاسیون عضو قرار گرفته اند. اخیرا آمپوتاسیون ( قطع عضو) فقط در موارد خیلی خاص انجام می شود.

وقتی نیاز به آمپوتاسیون شد معمولا بعد از جراحی از یک پروتز مناسب استفاده می شود. اگر سرطان استخوان به ریه گسترش یابد، گاهی اوقات با موفقیت توسط جراح درمان می شود.

 

پرتودرمانی سرطان استخوان:

پرتودرمانی با اشعه های با قدرت زیاد سلول های سرطانی را از بین می برد. در یک نوع از پرتودرمانی امواج از خارج بدن به محل سرطان تابیده می شود. غالبا برای درمان سرطان استخوان از این پرتو درمانی استفاده می شود.

در پراکی تراپی (Brachthrapy) دانه های حاوی مواد رادیواکتیو به طور مستقیم درون تومور سرطانی کارگذاشته می شوند. پراکی تراپی ممکنست به تنهایی یا همراه با پرتودرمانی خارجی به کار رود.

در کسانی که سلامت جسمانی آن ها اجازه عمل جراحی را نمی دهد از پرتودرمانی به عنوان خط اول درمان استفاده می شود. برای درمان کمکی بعد از جراحی از اشعه استفاده می شود تا دسته های خیلی کوچک از سلول های سرطانی را که دیده نشده یا در طول جراحی برداشته نشده اند را ازبین ببرد. این روش اصلی پرتودرمانی یوونیگ می باشد. برای بقیه سرطان ها جراحی روش اصلی درمان است هرچند اشعه نیز کمک کننده است. همچنین جهت تسکین علایم سرطان استخوان از پرتودرمانی استفاده می شود.

عوارض جانبی رادیوتراپی شامل مشکلات خفیف پوستی و خشکی است. این مشکلات معمولا بعد ازیک دوره کوتاه مدت از بین می رود. پرتودرمانی همچنین باعث تشدید اثرات جانبی شیمی درمانی می شود. پرتودرمانی شکم باعث تهوع و اسهال می شود. پرتودرمانی ریه باعث آسیب ریه و  تنگی نفس می شود. پرتو درمانی مناطق وسیعی از بازو یا ساق موجب تورم، درد و ضعف می شود.

 

شیمی درمانی سرطان استخوان:

شیمی درمانی کاربرد داروهای ضد سرطان از راه ورید یا دهان است. این داروها وارد گردش خون شده و به همه نقاط بدن می رسند. بنابراین برای سرطان هایی که به سایر ارگان های بدن متاستاز داده باشند درمان مفیدی است. بسته به نوع و مرحله تومور استخوان ممکنست شیمی درمانی، درمان اولیه یا کمکی بعد از جراحی باشد. معمولا شیمی درمانی تومورهای استخوانی با ترکیبی ازداروهای ضد سرطان انجام می شود. داروهای رایج مورداستفاده شامل متوتروکسات (با دوز بالا همراه با کلسیم لوکوورین)، دوکسوروبیسین و سیس پلاتین می باشد. غالبا این داروها بلافاصله بعد ازجراحی (ادجوانت) برای تخریب سلول های سرطانی باقیمانده استفاده می شود تا ازگسترش آن به سایر قسمت های بدن جلوگیری کند. گاهی اوقات این داروها را قبل ازجراحی (نئوادجوانت) به کار می برند. برخی از پزشکان شیمی درمانی را از طریق شریانی که به تومورمی رسد انجام می دهند تا تومور کوچک تر شده و جراحی آسان تر باشد. در مواردی که تومور استخوانی گسترش یافته باشد از داروهای دیگری نیز استفاده می شود. این داروه شامل وین کریستین، اتوپوزاید، ایفوسفامید و داکتیومایسین D می باشد.

داروهای شیمی درمانی باعث از بین رفتن سلولهای سرطانی می شوند اما به برخی ازسلول های سالم نیز آسیب می رساند. بنابراین این داروها باید به دقت مصرف شود تااثرات جانبی آن حذف شده و یا به حداقل برسد. این وابسته به نوع، مقدار دارو و طول مدت درمان است. عوارض جانبی این داروها شامل تهوع و استفراغ، کاهش اشتها، ریزش موها و زخم های دهانی می باشد. همچنین شیمی درمای باعث آسیب سلول های سازنده خون در مغز استخوان شده و تعداد سلول های خونی بیمار کاهش می یابد. این عامل باعث افزایش میزان عفونت ها (بعلت کاهش تعداد گلبول های سفید)، خونریزی و کبودی بعد ازبریدگی یا صدمات کوچک (بعلت کاهش تعداد پلاکت ها) و آنمی ( بعلت کاهش گلبول قرمز) می شود.

اکثرعوارض جانبی با قطع درمان ناپدید می شوند. همچنین برای بسیاری از عوارض جانبی شیمی درمانی دارو وجود دارد بعنوان مثال داروهای ضد تهوع باعث جلوگیری یا کاهش میزان تهوع و استفراغ می شود.

 

درمان سرطان استخوان بر اساس مرحله بیماری:

جزییات درمان وابسته به نوع سرطان استخوان می باشد.

  • درمان مرحله I سرطان استخوان:

در اکثر بیماران مبتلا به مرحله I سرطان استخوان با جراحی برداشته می شود وقتی امکان برداشتن تومور و حاشیه دو سانتی متری ( در حدود یک اینچ) از بافت سالم اطراف تومور وجود نداشته باشد از رادیوتراپی بعد ازجراحی استفاده می شود. گاهی اوقات قبل از جراحی از رادیوتراپی یا شیمی درمانی استفاده می شود تا تومور کوچک شده و به طور کامل با جراحی برداشته شود.

 

  • درمان مرحله II سرطان استخوان:

هنوز برداشتن تومور ازطریق جراحی روش طلایی درمان سرطان های مرحله II است. روش جراحی شامل برداشتن تومور و چند سانتی متر ازبافت سالم اطراف تومور در همه جهات می باشد. همچنین از شیمی درمانی به تنهایی یا پرتو درمانی همراه با جراحی استفاده می شود.

 

  • درمان مرحله IV سرطان استخوان:

درمان رایج برای سرطان استخوان مرحله IV-A برداشتن تومور اولیه و حاشیه بافت سالم (بیش ازیک اینچ) و گره های لنفاوی مجاور با جراحی می باشد. به دنبال آن از شیمی درمانی یا پرتودرمانی استفاده می شود.

در مرحله IV-B چون تومور به ارگان های دوردست گسترش می یابد درمان قطعی امکان پذیر نیست. با وجود این گاهی اوقات برای بیمارانی که تومور اصلی و متاستاز با جراحی قابل برداشت است درمان شفا بخش مدنظر قرار می گیرد. در این بیماران توموراصلی بعنوان سرطان مرحله II درمان می شود و اگر امکان پذیر باشد باید متاستازها همگی با جراحی خارج شوند.

برای بیمارانی که نمی توان تومور اولیه و متاستازها را به طورکامل با جراحی خارج کرد ازشیمی درمانی یا پرتو درمانی استفاده می شود.

 

چه سوالاتی را باید درباره سرطان استخوان از پزشک تان بپرسید؟

همان طورکه توجه کردید شما باید به راحتی با تیم مراقبتی سرطان خودتان بحث کنید آن ها به سوالات شما پاسخ خواهند داد. هر موضوعی هر چند ناچیز را به آنها منتقل نمایید. بعنوان نمونه به سوالات زیر دقت کنید:

  • من مبتلا به چه نوع سرطان استخوان هستم؟
  • آیا سرطان من به سایر جاهای بدن من گسترش می یابد؟
  • سرطان من در چه مرحله ای قراردارد در این باره توضیح دهید؟
  • چه درمان مناسبی برای من وجود دارد؟
  • شما چه درمانی را توصیه می کنید و چرا؟
  • این روش درمانی چه عوارض جانبی ایجاد خواهد کرد؟
  • شانس بهبودی من با این روش درمانی  چقدر خواهد بود؟
  • من باید چه کاری انجام دهم تا برای درمان آماده باشم؟
  • بر پایه مطالعات شما درباره سرطان امکان ادامه حیات من چقدر خواهد بود؟

علاوه بر این نمونه سوالات، شما می توانید سوالات دیگری را نیز مطرح کنید. بعنوان مثال، ممکنست شما اطلاعات بیشتری درباره زمان بهبودی یا فهرست کارهایی که می توانید انجام دهید یا نظرات و آزمایشات بالینی دیگر بخواهید.

 

تست های پیگیری پس از درمان سرطان استخوان:

معاینات بالینی بارها انجام می شود تا عود تومور یا عوارض جانبی ناشی از درمان هرچه زودتر مورد بررسی قرار گیرد. عکس بردای یا عکس ساده قفسه سینه و سایر مطالعات تصویربرداری (از قبیل سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI) برای بررسی عود یا متاستاز انجام می شود. اکثر عودهای موضعی یا دوردست (متاستازها) اگر زود تشخیص داده شوند قابل درمان است. بیشترین محل متاستاز سارکوم ها ریه ها می باشند. بسیاری از ریه های متاستاتیک با جراحی برداشته می شوند و بقای بیمار و بهبودی عالی خواهد بود. گزارش هر علامت جدید مثل سرفه به پزشک بسیار مهم است چون ممکنست نشانه عود یا عوارض جانبی درمان باشد.

 

تحقیقات و درمان های جدید سرطان استخوان:

پیشرفت های بسیاری در فهم تغییرات خاص DNA سلول های بافت نرم که باعث ایجاد و پیشرفت سرطان استخوان می شود به وجود آمده است. این اطلاعات برای تشخیص و طبقه بندی سرطان استخوان تست های جدیدی را فراهم کرده است. این بسیار مهم است چون تقسیم بندی دقیق به پزشکان در انتخاب درمان مناسب بسیار کمک خواهد کرد. این بسیار امیدوار کننده است چون این اطلاعات راهکارهای جدیدی را برای درمان سرطان ها بر پایه تفاوت خاص ما بین سلول های بافت نرم سالم و بدخیم ایجاد می کند.

 

  • شیمی درمانی:

تحقیقات فعالی درزمینه شیمی درمانی جدید برای همه انواع سرطان ها در حال انجام است. این مطالعات شامل داروهای جدید و روش های جدید مصرف داروهای در دسترس می باشد بعنوان مثال، مطالعات بالینی هم اکنون ارزش شیمی درمانی قبل از جراحی و یا تزریق شیمی درمانی به طور مستقیم به داخل شریان که خون مورد نیاز بازو یا ساق مبتلا به سرطان استخوان را تامین می کند، بررسی می کنند.

 

  • پرتو درمانی:

مطالعه بر روی روش های جدید پرتو درمانی در حال پیشرفت است بعنوان مثال نقش پرتودرمانی خارجی و براکی تراپی (رادیاسیون داخلی) در حال بررسی می باشد.

 

  • ایمونوتراپی:

درمان های تجربی که مقاومت سیستم ایمنی بدن را در برابر سارکوم بافت نرم بالا ببرد، به طور موثری مورد آزمایش قرار گرفته است.

در برخی درمان ها از داروهایی مثل اینترکولین-2 استفاده می کنند تا سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.

در ایمونوتراپی فعال بیمار واکسن هایی می گیرد که باعث می شود سیستم ایمنی بدن برخی مواد شیمیایی غیرنرمال در سارکوم را تشخیص داده و باعث مرگ سلول ها شود.

در ایمونوتراپی غیرفعال با استفاده از آنتی بادی (ساخته شده در آزمایشگاه)، سلول های سارکومی که دارای یک نوع پروتئین سلول سرطانی است را از بین می برند. غالبا مواد سمی یا اتم های رادیواکتیو به این آنتی بادی ها متصل می شود. بنابراین مواد شیمیایی کشنده سلول یا پرتودرمانی به طرز مخصوصی سلول های سرطانی را مورد هدف قرار می دهد و به سلول های سالم بدن حمله نمی کند.

 

درمان های مکمل سرطان استخوان:

اگر شما درمان های مکمل را انتخاب کرده اید بهتر است با تیم مراقبتی سرطان خودتان مشورت کنید. برخی روش های درمانی متناوب با درمان های پزشکی استاندارد مداخله کرده یا ممکن است عوارض جانبی جدی ایجاد کنند.

 
 

مترجم: فاطمه جمالی، پزشک "انجمن امداد به بیماران سرطانی ایران"
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی

سرطان های اعضای بدن

««اطلاعات درمانی ارایه شده توسط ما، جایگزین توصیه های درمانی پزشک و تیم درمان شما نیست. هدف ما کمک کردن به شما و خانواده تان است تا بتوانید با داشتن اطلاعات صحیح در کنار پزشک تان آگاهانه تصمیم بگیرید. ممکنست پزشک شما برای درمان توصیه هایی خارج از درمان هایی که ما ارایه کرده ایم به شما بنماید. به نظر پزشک تان احترام بگذارید و سوالات خود را از وی بپرسید.»»