درمان سرطان رحم

Uterus Cancer Treatment

چه پزشکانی "سرطان رحم" را درمان می کنند؟

ممکنست شما بسته به نوع و مرحله سرطان رحم به بیش از یک نوع درمان نیاز داشته باشید. پزشکان زیر می توانند در تیم درمان سرطان شما باشند:

• متخصص جراحی زنان و زایمان (ژنیکولوژیست): پزشک متخصص که بیماریهای سیستم تولید مثلی زنان را درمان می کند.
• فلوشیپ جراحی سرطان زنان: پزشک متخصص جراحی زنان که دوره تکمیلی (فلوشیپ) جراحی سرطان زنان را طی کرده و سرطان های سیستم تولید مثلی زنان را با جراحی و درآوردن بافت سرطانی درمان می کند.

• فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی: پزشک فوق تخصص درمان سرطان با شیمی درمانی، تارگت تراپی و ایمونوتراپی که کل برنامه درمانی شما را طرح ریزی می کند.
• متخصص رادیوتراپی آنکولوژی: پزشک متخصص درمان سرطان با پرتودرمانی.

ممکنست شما سایر تخصص ها را نیز در تیم درمان سرطان خود ببینید، مانند: پزشک دستیار، پرستار، متخصص تغذیه، روانشناس، مددکار اجتماعی و ... .

درمان سرطان اندومتر بر اساس مرحله بیماری:

سرطان اندومتر اغلب زمانیکه علامتدار می شود با نمونه برداری و کورتاژ تشخیص داده می شود و پس از تشخیص اغلب جراحی انجام می شود تا سرطان مرحله بندی و درمان شود.

این عمل شامل خارج سازی رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها (TH/BSO) می شود. ممکنست غدد لنفاوی لگن و اطراف آئورت نیز خارج شود و از نظر انتشار سرطان بررسی گردد. ممکنست شستشوی لگن هم انجام شود. بافتهای خارج شده حین جراحی زیر میکروسکوپ بررسی می شوند تا معلوم شود سرطان تا کجا انتشار یافته است (مرحله بیماری). بسته به مرحله سرطان، ممکنست سایر درمان ها مانند پرتودرمانی و/یا شیمی درمانی نیز توصیه شود. برای برخی خانم ها که هنوز می خواهند حامله شوند، ممکنست جراحی برای مدتی کنار گذاشته شود و بجایش سایر درمان ها امتحان شوند. اگر سرطان به خارج از رحم انتشار یافته باشد، ممکنست جراحی متفاوتی انجام شود. اگر سرطان بدرون کبد، ریه ها یا سایر اعضا منتشر شده باشد ممکنست جراحی کمک کننده نباشد. بنابراین احتمالا شیمی درمانی یا سایر درمان ها به کار می رود.

درمان مرحله I سرطان رحم:

اگر سرطان اندومتر محدود به تنه رحم باشد و به غدد لنفاوی یا مکان های دوردست کشیده نشده باشد، مرحله I است. جراحی و سایر درمان ها اغلب برای سرطان هایی که اندومتریوئید نیستند متفاوت است (این سرطان ها جداگانه بحث می شوند).

درمان سرطان های اندومتریوئید:

درمان استاندارد شامل جراحی برای خارج سازی و مرحله بندی سرطان می شود.

سرطان مرحله I که با جراحی  مرحله بندی شده است، ممکنست به هیچ درمان اضافه تری نیاز نداشته باشد. برای برخی بیماران بخصوص آنهاییکه تومورهایی با گرید های بالاتری دارند، پزشکان به احتمال بیشتری پس از جراحی توصیه به پرتودرمانی می کنند. که یا بصورت براکی تراپی واژینال یا پرتودرمانی لگن یا هر دو انجام می شود.

برخی خانمهای جوان ممکنست در مراحل ابتدایی سرطان اندومتر بدون خارج سازی تخمدان ها تنها رحم شان خارج شود. اگرچه این موجب افزایش ریسک عود سرطان می شود، اما موجب افزایش احتمال مرگ ناشی از سرطان نمی شود. این روش را با پزشک خود درمیان بگذلرید.

خانمهایی که بدلیل سایر مشکلات پزشکی نمی توانند جراحی شوندیا بدلیل سن بالا شکننده هستند اغلب با پرتو درمانی تنها درمان می شوند.

درمان مرحله IA گرید  1سرطان رحم و حفظ باروری:

در خانم های جوانی که هنوز تمایل به بچه دار شدن دارند ممکنست جراحی برای مدتی عقب بیفتد و در این مدت سرطان با پروژستین ها درمان شود. درمان با پروژستین بصورت خوراکی، تزریقی یا ابزارهای کارگذاشته شده در داخل رحم انجام می شود و می تواند موجب جمع شدن یا حتی گاهی پاک شدن سرطان شود و شانس بارداری را برای خانم فراهم نماید.

این روشی تجربی است و می تواند در مواردیکه بیمار بدقت تحت نظر نیست خطرناک باشد. اغلب این روش کار نمی کند و سرطان بهتر نمی شود یا رشد می کند. کنار گذاشتن جراحی می تواند به سرطان شانس گسترش به خارج رحم را بدهد. اگر سرطان پاک نشود جراحی برای خارج سازی و مرحله بندی سرطان توصیه می شود (خارج سازی رحم و هر دو لوله فالوپ و تخمدلن ها).

گاهی تومور کوچکتر می شود یا برای مدتی پس از درمان با پروژستین ها برطرف می شود اما سرانجام دوباره بر می گردد. چون سرطان اغلب دوباره بر می گردد، پزشکان در مواردیکه فرزند آوری تکمیل شده است توصیه به خارج سازی رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها می کنند.

گرفتن نظر متخصصین جراحی سرطان زنان و پاتولوژیست ها (برای اثبات گرید تومور) قبل از شروع درمان با پروژستین مهم است. خانم ها باید بدانند که این یک درمان استاندارد نیست و ممکنست ریسک را بالا ببرد.

درمان سایر سرطان های اندومتر:

سرطان هایی مانند کارسینوم پاپیلاری سروز، کارسینوم سلول شفاف (Clear Cell Carcinoma) یا کارسینوسارکوما زمان تشخیص به احتمال بیشتری به خارج رحم کشیده شده اند. خانم های با این نوع تومورها به خوبی تومورهای با گرید پایین تر نیستند. اگر قبل از جراحی بیوپسی دال بر سرطان با گرید بالا باشد ممکنست جراحی گسترده تر باشد. علاوه بر خارج سازی رحم (هیسترکتومی)، هر دو لوله فالوپ و تخمدان ها، غدد لنفاوی لگن و مجاور آئورت، اغلب چادرینه (امنتوم) نیز خارج می شود.

پس از جراحی هم شیمی درمانی (شیمی) و هم پرتودرمانی اغلب داده می شود تا از عود سرطان جلوگیری کند. معمولا شیمی درمانی شامل داروهای کربوپلاتین و پکلی تاکسل (تاکسل) می شود اما سایر ترکیبات نیز ممکنست استفاده شوند.

درمان مرحله II سرطان رحم:

در این مرحله سرطان به بافت همبندی گردن رحم انتشار یافته است اما هنوز به خارج رحم دست اندازی نکرده است. یک گزینه درمانی اینستکه اول جراحی انجام شود و سپس پرتودرمانی داده شود. جراحی شامل خارج سازی رادیکال رحم (کل رحم، بافت مجاور آن و قسمت بالایی واژن)، خارج سازی هر دو لوله رحم و تخمدان ها (BSO) و خارج سازی یا نمونه برداری غدد لنفاوی لگن و پاراآئورت  (LND)می شود.

اغلب پرتودرمانی شامل براکی تراپی واژن می شود و پرتودرمانی به لگن از خارج بدن مکنست پس از بهبودی از جراحی داده شود. گزینه دیگر اینستکه ابتدا پرتو داده شود و سپس هیسترکتومی (خارج سازی رحم) ساده، BSO,LND انجام شود.

غدد لنفاوی خارج شده از نظر سلول های سرطانی بررسی می شوند. اگر در غدد لنفاوی سلول های سرطانی دیده شود سرطان مرحله II حقیقی نیست و مرحله IIIC است.

در برخی موارد، در بیمار با سرطان اندومتر مراحل ابتدایی، (که بدلایل دیگری خیلی بیمار یا ضعیف است) جراحی امکانپذیر نیست و پرتودرمانی تنها توصیه می شود.

برای خانمهای با سرطان های با گرید بالا مانند کارسینوم پاپیلاری سروز یا کارسینوم سلول شفاف، ممکنست علاوه بر خارج سازی کامل رحم و هر دو لوله فالوپ و تخمدان ها و غدد لنفاوی مجاور آئورت و شستشوی لگن، جراحی خارج سازی چادرینه و بیوپسی های پریتوئن (حفره صفاق) نیز انجام شود. بعد از جراحی، ممکنست برای جلوگیری از عود شیمی یا پرتو درمانی یا هردو داده شود. معمولا شیمی شامل داروهای کربوپلاتین و پکلی تاکسل یا سیسپلاتین و دوکسوروبیسین می شود.

مرحله II کارسینوسارکوما رحم اغلب مانند سرطان با گرید بالا جراحی می شود. بعد از جراحی هم شیمی، پرتودرمانی یا هر دو به کار می رود. اغلب شیمی شامل پکلی تاکسل و کربوپلاتین می شود اما ممکنست شامل ایفوسفامید با پکلی تاکسل یا سیسپلاتین باشد.

 درمان مرحله III سرطان رحم: 

در این مرحله سرطان به خارج رحم کشیده شده است.

اگر جراح فکر می کند میتواند تمام تومورهای قابل رویت را خارج نماید، خارج سازی رحم، هر دو تخمدان و لوله های فالوپ انجام می شود. گاهی خانم ها در مرحله III نیاز به هیسترکتومی (خارج سازی رحم) رادیکال کامل دارند. ممکنست خارج سازی غدد لنفاوی پاراآئورت هم انجام شود. شستشوی لگن انجام می شود و چادرینه احتمالا خارج می گردد. برخی پزشکان سعی می کنند تا هر گونه سرطان باقیمانده را خارج نمایند (debulk) اما معلوم نیست که این اقدام به افزایش طول عمر بیمار کمک می کند یا نه.

اگر تست های قبل از جراحی نشان دهد که سرطان آنقدر پخش شده که قابل پاکسازی کامل نیست، ممکنست ندرتا قبل از هر گونه جراحی، پرتو درمانی داده شود. ممکنست پرتودرمانی آنقدر تومور را جمع کند که جراحی امکانپذیر شود.

 درمان مرحله IIIA سرطان رحم:

زمانیکه سرطان به بافتهای پوشاننده رحم  (سروزا) یا سایر بافتهای درون لگن مانند لوله های فالوپ  یا تخمدان ها کشیده شده باشد در این مرحله قرار دارد. برای این سرطان ها ممکنست درمان پس از جراحی شامل شیمی، پرتودرمانی یا ترکیبی از هر دو باشد. پرتودرمانی به ناحیه لگن یا شکم و لگن با هم، داده می شود. گاهی براکی تراپی واژن نیز استفاده می شود.

 درمان مرحله IIIB سرطان رحم:

در این مرحله سرطان به واژن انتشار یافته است. ممکنست پس از جراحی، شیمی و/یا پرتو درمانی داده شود.

درمان مرحله IIIC سرطان رحم:

سرطانهای که به غدد لنفاوی لگن کشیده شده اند (IIIC1) و آنهاییکه به غدد لنفاوی اطراف آئورت کشیده شده اند (IIIC2) در این مرحله قرار دارند. درمان شامل جراحی و سپس شیمی و/یا پرتو درمانی می شود.

برای سرطان های با گرید بالا مانند کارسینوم پاپیلاری سروز یا کارسینوم سلول شفاف ممکنست جراحی شامل خارج سازی چادرینه و نمونه برداری از پریتوئن، خارج سازی کامل رحم، هر دو تخمدان و لوله های فالوپ و غدد لنفاوی پاراآئورت و شستشوی لگن شود. پس از جراحی ممکنست، شیمی، پرتودرمانی یا هر دو داده شود تا از عود سرطان جلوگیری نماید. معمولا شیمی درمانی شامل داروهای کربوپلاتین و پکلی تاکسل یا سیسپلاتین و دوکسوروبیسین می شود.

خانمهای در مرحله III کارسینوسارکوم اغلب مانند سرطان های با گرید بالا جراحی می شوند. پس از جراحی، پرتو، شیمی درمانی یا هر دو داده می شود. اغلب شیمی درمانی شامل داروهای پکلی تاکسل و کربوپلاتین می شود اما ایفوسفامید با پکلی تاکسل یا سیسپلاتین نیز استفاده می شود.

 درمان مرحله IV سرطان رحم: 

درمان مرحله IVA سرطان رحم:

این سرطان ها به درون مثانه یا روده رشد کرده اند.

درمان مرحله IVB سرطان رحم:

این سرطان ها به غدد لنفاوی خارج لگن یا ناحیه اطراف آئورت انتشار یافته اند. این مرحله همچنین شامل سرطان هایی می شود که به کبد، ریه، چادرینه یا سایر اعضا انتشار یافته است.

برخی سرطان های اندومتر بدلیل انتشار به غدد لنفاوی شکم (نه تنها لگن و مجاور آئورت) در مرحله IV قرار دارند اما به سایر اعضا انتشار نیافته اند. این نوع مرحله IV  سرطان ممکنست درصورت خارج سازی کل سرطان رویت شده و عدم رویت سلول های سرطانی در بیوپسی سایر نواحی شکم بهترین شانس را داشته باشد.

با اینحال در اغلب مراحل IV سرطان اندومتر، سرطان آنقدر به دوردست منتشر شده است که با جراحی قابل خارج سازی نیست و شفا با جراحی ممکن نیست. ممکنست برای جلوگیری از خونریزی فراوان خارج سازی رحم و هر دو لوله فالوپ و تخمدان ها انجام شود. ممکنست پرتودرمانی هم به همین منظور بکار رود. زمانیکه سرطان به سایر قسمتهای بدن انتشار یافته، ممکنست هورمون درمانی انجام شود. داروهای بکار رفته برای هورمون درمانی شامل پروژستین ها و تاموکسیفن می شود.مهار کننده های آروماتاز (مانند لتروزول) هم ممکنست مفید باشند و در دست مطالعه هستند. سرطان های با گرید بالا و آنهاییکه گیرنده استروژن یا پروژسترون ندارند به هورمون درمانی جواب نمی دهند.

ممکنست ترکیب داروهای شیمی درمانی به برخی خانمهای با سرطان اندومتر پیشرفته کمک نماید. اغلب پکلی تاکسل، دوکسوروبیسین و کربوپلاتین یا سیسپلاتین استفاده می شود. این داروها اغلب بصورت ترکیبی استفاده می شوند. مرحله IV کارسینوسارکوما هم با شیمی مشابه این درمان می شود. سیسپلاتین، ایفوسفامید و پکلی تاکسل هم ممکنست ترکیب شوند. خانمهای مرحله IV سرطان اندومتر میتوانند بفکر شرکت در کارآزمایی بالینی باشند تا داروهای جدید را امتحان نمایند.

درمان سرطان رحم (اندومتر)عود کرده:

زمانیکه سرطان پس از درمان بر می گردد عود سرطان نامیده می شود. عود می تواند موضعی (نزدیک محل شروع سرطان اولیه) یا دوردست (انتشار به استخوان یا ریه) باشد. درمان بستگی دارد به محل عود و حجم تومور عود کرده.

برای عود موضعی، مثلا در لگن، جراحی (و گاهی پس از آن پرتودرمانی) ممکنست موجب شفا شود. اگر بیمار مشکلات پزشکی دیگری داشته باشد که بخاطر آن نتواند جراحی شود، عموما پرتودرمانی تنها یا ترکیب با هورمون درمانی استفاده می شود.

برای عود دوردست، ممکنست وقتیکه تنها چند نقطه کوچک (مثلا ریه یا استخوان) درگیر است، جراحی و/یا پرتودرمانی متمرکز  به کار رود. خانم های با عودهای وسیعتر (سرطان منتشر) مانند سرطان اندومتر مرحله IV درمان می شود. هورمون درمانی یا شیمی درمانی توصیه می شود. سرطان های با گرید پایین که دارای گیرنده پروژسترون هستند به احتمال بالاتری به هورمون درمانی پاسخ می دهند. سرطان های با گرید بالاتر و آنهاییکه گیرنده هورمونی ندارند با هورمون درمانی جمع نمی شوند اما ممکنست به شیمی درمانی پاسخ دهند.