پیش آگهی سرطان (کلیات)

Cancer Prognosis (Introduction)

مقدمه:

اگر شما سرطان داشته باشید ممکنست سوالاتی درمورد اینکه سرطان شما چقدر جدی است و شانس حیات شما چقدر است داشته باشید. تعیین پیش آگهی (prognosis) یعنی تخمین اینکه بیماری شما چه سیری خواهد داشت. ممکنست درک مفهوم پیش آگهی یا حتی توضیح دادن آن حتی برای پزشکان دشوار باشد.

بسیاری از فاکتورها پیش آگهی را تحت تاثیر قرارمیدهد:

نوع سرطان و محلی که از آن برخاسته است.
stage سرطان که به سایز تومور و گسترش آن به سایر اعضای بدن بر می گردد.
grade سرطان که بر می گردد به میزان غیر طبیعی بودن سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ. ونشانه ای از سرعت رشد و انتشار سرطان است.
ویژگیهای خاصی از سلول سرطانی.
سن شما و اینکه قبل از ابتلا به سرطان از نظر سلامت چگونه بوده اید.
پاسخ شما به درمان.

واژه های آماری به کار رفته در تعیین پیش آگهی بیماران سرطانی:

میزان حیات یا میزان بقا:

به شما می گوید چه نسبتی از افراد با نوع و مرحله مشابه از سرطان طی مدت زمان مشخص (معمولا 5 سال) از زمان تشخیص زنده می مانند. این آمار نمی توانند به شما بگویند که شما چه مدت زنده می مانید اما به شما کمک می کند بهتر متوجه شوید که چقدر احتمال دارد درمان شما موفق باشد.

میزان حیات 5 ساله بیمار سرطانی:

آمار نوع و مرحله خاصی از سرطان اغلب بصورت حیات 5 ساله ارایه می شود. به عبارت دیگر مدت زمان مطالعه در این زمینه اغلب 5 ساله است و به این معنی نیست که بیمار تنها 5 سال زنده می ماند. بسیاری افراد بیش از 5 سال عمر می کنند. میزان حیات 5 ساله یعنی درصد افرادی که حداقل 5 سال پس از تشخیص سرطان زنده می مانند. مثلا میزان حیات 5 ساله 90% یعنی 90 نفر از 100 بیمار مبتلا به سرطان پس از 5 سال از تشخیص سرطان هنوز زنده هستند.

میزان حیات نسبی 5 ساله بیمار سرطانی:

این آمار راه دقیق تری برای تخمین تاثیر سرطان بر طول عمر است. میزان حیات نسبی 5 ساله میزان مرگ افراد مبتلا به سرطان را طی 5 سال از زمان تشخیص با خانم های معمول جامعه مقایسه می کند. مثلا اگر میزان حیات نسبی 5 ساله نوع خاصی از سرطان 90% باشد یعنی افراد مبتلا به سرطان بعد از 5 سال از تشخیص به احتمال 90% نسبت به افرادیکه سرطان ندارند زنده می مانند.

بخاطر داشته باشید که میزان حیات 5 ساله یک تخمین است و احتمال زنده ماندن شما بر اساس شرایط خاص شما متفاوت خواهد بود و عددی است مختص شما.

محدودیت های آمار میزان حیات:

نرخ حیات اغلب بر پایه نتایج قبلی تعداد زیادی از بیماران نهاده شده است اما پیش بینی کننده وقایع برای هیچ فرد بیماری نیست. محدودیت این آمارها عبارتست از:

این آمار مربوط به آمارهای در دسترس است. برای به دست آوردن میزان حیات 5 ساله پزشکان باید حداقل به بیمارانی نگاه کنند که 5 سال پیش درمان شده اند. چون درمان ها به مرور زمان بهتر می شوند، خانمهایی که امروز مبتلا به سرطان سینه می شوند ممکنست از آنچه آمارهای قبلی نشان می دهد نتایج بهتری داشته باشند.
آمارهای موجود سرطان برای زیرگروه برخی مرحله های سرطان (مثلا IA و IB) معلوم نیست. مقادیر این زیر گروهها احتمالا شبیه مرحله اصلی است. مثلا میزان حیات مرحله IA کمی بهتر از I است درحالیکه میزان حیات IB کمی بدتر از I است.
این آمارها بر پایه مرحله سرطان در زمان تشخیص گذاشته شده است. این آمار برای سرطان هایی که عود می کنند یا منتشر شده اند به کار نمی رود.
فاکتورهای زیاد دیگری وجود دارد که چشم انداز فرد را تغییر می دهد، مثلا سن و سلامت فرد، وجود گیرنده های هورمونی روی سلول های سرطانی، درمان تجویز شده و میزان پاسخ به درمان سرطان.

پزشک شما می تواند برایتان توضیح دهد که با توجه به شرایط شما این آمار چه مفهومی برای شما دارند.

تصمیم به اینکه با چه حساسیتی پیش آگهی بیماری تعیین شود بعهده شخص بیمار است.

برخی افراد می خواهند بدانند میزان حیاتشان با توجه به نوع و مرحله سرطانشان چقدر است ولی برخی نمی خواهند بدانند. اگر نمی خواهید بدانید مجبور نیستید بپرسید. زمانیکه شما سرطان دارید شما و نزدیکان شما با بسیاری از ابهامات مواجه می شوید. شناخت داشتن از سرطانتان و دانستن اینکه چه انتظاری باید داشته باشید می تواند به شما و بستگانتان کمک کند تا تصمیم گیری کنید. برخی تصمیم گیری ها عبارتند از:

بهترین درمان برای شما چیست؟
آیا اصلا میخواهید درمان شوید؟
بهترین روش مراقبت از خودتان و مدیریت عوارض درمان چیست؟
چگونه با مسایل مالی و قانونی کنار بیایید؟
بسیاری افراد می خواهند بدانند پیش آگهی شان چطور است. این افراد احساس می کنند زمانیکه بیشتر در مورد بیماری شان بدانند راحتتر با آن کنار می آیند. شما ممکنست در مورد احتمال زنده ماندن از پزشکتان بپرسید یا خودتان در این زمینه تحقیق کنید. یا ممکنست به آماری گیج کننده و ترسناک دست پیدا کنید و فکر کنید که این اعداد و ارقام در مورد مریضی شما صادق نیست. اینکه چه مقدار اطلاعات بخواهید به خودتان بستگی دارد، اگر بخواهید بیشتر بدانید پزشکی که درباره وضعیت شما بیشتر می داند بهترین فرد برای تعیین پیش آگهی شما و توضیح معنی آمار و ارقام برای شما است.