موسسه سنین CNIN Institute

علت شناسی سارکوم بافت نرم

Soft Tissue Sarcoma Etiology


 

ریسک فاکتورهای سارکوم بافت‌ نرم:

ریسک فاکتور چیزی است که احتمال ابتلا به بیماری، از جمله سرطان را تغییر می دهد. سرطان های مختلف عوامل خطر متفاوتی دارند. برای مثال، قرار گرفتن در معرض نور خورشید بدون استفاده از محافظت کننده ها، یک عامل خطر برای ابتلا به سرطان پوست است. سیگار کشیدن می تواند ریسک فاکتور سرطان ریه و بسیاری از سرطان های دیگر باشد. اما ریسک فاکتورها همه جوانب را نشان نمی دهند. داشتن یک یا حتی چند عامل خطر، به این معنا نیست که شما به سرطان مبتلا خواهید شد. همچنین بسیاری از افراد حتی بدون داشتن یک ریسک فاکتور، به سرطان مبتلا شده اند.

دانشمندان عوامل متعددی را شناسایی کرده اند که می توانند منجر به ابتلا به سارکوم بافت نرم شوند. این عوامل عبارتند از:

 

  • پرتودرمانی سرطان های دیگر و ریسک سارکوم بافت نرم:

گاهی ممکنست بیماران به دلیل پرتو درمانی سایر سرطان ها مانند سرطان سینه یا لنفوم به سارکوم مبتلا شود. سارکوم اغلب در ناحیه ای از بدن که تحت پرتو درمانی قرار گرفته است، شروع می شود. بطور میانگین زمان بین پرتو درمانی و ابتلا به سارکوم حدودا 10 سال است. قرار گرفتن در معرض اشعه، عامل کمتر از 5٪ از سارکوم ها است.

تکنیک های پرتو درمانی در چند دهه اخیر به طور مستمر بهبود یافته است. در حال حاضر پرتودرمانی تومورهای سرطانی را دقیق تر هدف می گیرند و دوزهای مناسب پرتو درمانی بهتر شناخته شده اند. انتظار می رود این پیشرفت ها تعداد موارد ابتلا به سرطان های ناشی از پرتودرمانی را کاهش دهد. با این حال بدلیل اینکه رشد این سرطان ها زمانبر است، ممکنست نتایج این تغییرات در طولانی مدت مشاهده نشود. پرتودرمانی زمانی مفید است که مزایای آن (افزایش میزان بقا و تسکین علایم) بیشتر از احتمال ابتلا به سرطان و سایر عوارض جانبی پرتو درمانی باشد.

 

  • سندرم های سرطان خانوادگی و ریسک سارکوم بافت نرم:

سندرم سرطان خانوادگی ناشی از نقص های ژنی (جهش های ژنتیکی) است که از هنگام تولد همراه فرد است (اغلب از پدر و مادر به ارث برده می شوند) و با خطر بالای ابتلا به سرطان ارتباط دارد. بعضی از سندرم های سرطان خانوادگی باعث افزایش خطر ابتلا به سارکوم بافت نرم می شود:

 

  • نوروفیبروماتوز و ریسک سارکوم بافت نرم:

معمولا ارثی است و در حقیقت مجموعه ای از بسیاری از تومورهای خوش خیم است که در اعصاب زیر پوست و سایر قسمت های بدن (نوروفیبروما) ایجاد می شود و بعنوان بیماری رکلینگ هاوزِن نیز شناخته می شود. این بیماری ناشی از نقص (جهش) در یک ژن به نام NF1 است. حدود 5٪ از مبتلایان به نوروفیبروماتوز، تومور بدخیم غلاف های عصبی در نوروفیبروما را تجربه می کنند.

 

  • سندرم گاردنر و ریسک سارکوم بافت نرم:

سندرم گاردنر بیماری ناشی از نقص ژن APC می باشد. این سندرم نوعی "پولیپوز آدنوماتوز ارثی" است و افراد مبتلا به آن پولیپ های زیادی در روده بزرگ دارند. در نتیجه خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در آنها بیشتر است. این سندرم همچنین می تواند باعث بروز مشکلاتی در خارج از کولون از جمله تومورهای دسموئید شود.

 

  • سندرم  لی فِرامِنیو ریسک سارکوم بافت نرم:

سندرم لی فِرامِنی ناشی از نقص ارثی در ژن TP53 است. افراد مبتلا به این سندرم در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان از جمله سرطان پستان، تومورهای مغزی و سارکوم هستند. افراد مبتلا به این سندرم نسبت به پرتو درمانی حساس هستند. اگر آنها به دلیل ابتلا به سرطان پرتو درمانی شوند، احتمال ابتلای آنها به سرطان جدید در بخشی از بدن که اشعه می گیرد بسیار بالا است.

 

  • رتینوبلاستوما (تومور شبکیه چشم) و ریسک سارکوم بافت نرم:

رتینوبلاستوما سرطان شبکیه چشم در کودکان است که می تواند ناشی از نقص در ژن RB1 باشد. کودکان مبتلا به یکی از این نقص های ژنتیکی در معرض خطر بالاتر ابتلا به سارکوم استخوانی یا بافت نرم هستند، به ویژه اگر برای درمان سرطان پرتو درمانی شده باشند.

 

  • سندرم ورنر و خطر سارکوم بافت نرم:

سندرم ورنر ناشی از نقص در ژن RECQL2 است. کودکان مبتلا به این سندرم مشکلاتی مشابه افراد سالخورده دارند. از جمله این مشکلات مشابه می توان به آب مروارید، چین و چروک پوستی و آسیب دیدگی شریان های عروقی (آترواسکلروز) اشاره کرد که حتی می تواند منجر به حملات قلبی شود. آنها همچنین در معرض خطر بالاتر ابتلا به سرطان، از جمله سارکوم بافت نرم هستند.

 

  • سندرم گورلین و ریسک سارکوم بافت نرم:

سندرم گورلین، "سندرم کارسینوم سلول بازال" نیز نامیده می شود، ناشی از نقص در ژن PTCH1 است. افراد مبتلا به این سندرم در معرض خطر بالاتر ابتلا به بسیاری از سرطان های پوستی هستند. همچنین آنها در معرض خطر بالاتری ابتلا به فیبروسارکوم و رابدومیوسارکوم قرار دارند.

 

  • توبروز اسکلروزیس و ریسک سارکوم بافت نرم:

توبروز اسکلروزیس می تواند در اثر نقص در ژن TSC1 یا TSC2 ایجاد شود. افراد مبتلا به این سندرم اغلب از تشنج و مشکلات یادگیری رنج می برند. افراد مبتلا به این نقص ژنتیکی معمولا در بسیاری از اندام های خود میزبان تومورهای خوش خیم هستند. همچنین آنها از مشکلات کلیوی، اغلب همراه با تومور کلیه به نام آنژیومیولنفوما، رنج می برند. ابتلا به  توبروز اسکلروزیس خطر ابتلا به رابدومیوسارکوم را افزایش می دهد.

 

  • آسیب دیدگی سیستم لنفاوی و ریسک سارکوم بافت نرم:

لنف مایعی روشن و حاوی سلول های سیستم ایمنی است که در سرتاسر بدن توسط عروق لنفاوی حمل می شود. این عروق، غدد لنفاوی (مجتمع لوبیایی شکل از سلول های سیستم ایمنی بدن) را به یکدیگر متصل می کند. هنگامی که غدد لنفاوی توسط جراحی برداشته شده یا توسط پرتودرمانی آسیب می بینند، مایع لنفاوی می تواند باعث ایجاد تورم شود که لنف ادم نامیده می شود. "لنف آنژیوسارکوم" (تومور بدخیمی که در عروق لنفاوی ایجاد می شود) یک عارضۀ بسیار نادر لنف ادم مزمن است.

 

  • مواد شیمیایی و خطر سارکوم بافت نرم:

قرار گرفتن در معرض وینیل کلرید (یک ماده شیمیایی که در ساخت پلاستیک ها استفاده می شود) عامل خطر ایجاد سارکوم های کبدی است، با این حال ثابت نشده است که این ماده باعث ابتلا به سارکوم بافت نرم شود. آرسنیک نیز با سارکوم کبدی ارتباط دارد اما رابطه ای میان آرسنیک و سارکوم بافت نرم یافت نشده است. قرار گرفتن در معرض دیوکسین و علف کش های حاوی اسید فنوکسی استاتیک در دوزهای بالا (برای مثال افرادی که در مزارع کار می کنند) نیز ممکنست یکی از عوامل خطر باشد، اگر چه علت برخی موارد همچنان مشخص نیست. هیچ مستنداتی برای اثبات اینکه علف کش ها و حشره کش های در دسترس عموم مردم باعث ابتلا به سارکوم شود، بدست نیامده است.

 

  • جراحت و خطر سارکوم بافت نرم:

جراحت یک عامل خطر برای توسعه سارکوم محسوب نمی شود. اگرچه این مسئله در گذشته موجب سردرگمی بوده است. یک دلیل این است که ممکنست منطقه آسیب دیده متورم شود. این تورم می تواند شبیه یک تومور باشد در حالیکه تومور نیست. همچنین هنگامی که شما زخمی می شوید، درد ممکنست توجه شما را به منطقه آسیب دیده جلب کند. این ناحیه ممکنست از نزدیک مورد معاینه قرار گیرد و ممکنست برای بررسی بیشتر از اشعه ایکس یا سایر روش های تصویربرداری استفاده شود. تصویر برداری باعث می شود هر سارکومی که از قبل وجود داشته تشخیص داده شود.

عواملی مانند آسیب دیدگی و سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، رژیم غذایی و ورزش با خطر ابتلا به سارکوم بافت نرم ارتباط ندارند.

 

دلایل پیدایش سارکوم بافت نرم:

دانشمندان هنوز دقیقا نمی دانند چه چیزی باعث بروز سارکوم بافت نرم می شود، اما آنها عوامل متعددی را کشف کرده اند که می تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به این نوع سرطان شود. تحقیقات نشان داده است که برخی از این عوامل خطر بر DNA سلول های بافت نرم تاثیر می گذارد.

محققان در شناخت تغییرات ویژه DNA که می تواند سلول های طبیعی را تبدیل به سلول های سرطانی کند، پیشرفت های زیادی داشته اند. شایان ذکر است که DNA ها حامل دستورالعمل فعالیت سلول های ما هستند. ما معمولا مانند پدر و مادرمان به نظر می رسیم زیرا آنها منبع DNA ما هستند. با این حال، DNA بیشتر از آنچه که به نظر می رسد بر ما تاثیر می گذارد.

DNA از واحدهایی به نام ژن تشکیل می شود. ژن ها دستور العمل ساخت پروتئین ها را به مولکول هایی که عملکرد سلولی را تعیین می کنند، می رسانند. برخی از ژن ها حاوی دستورالعمل های ساخت پروتئین هایی هستند که باعث رشد و تقسیم بیش از حد سلول می شوند. به این ژن ها "آنكوژن" می گویند.

برخی دیگر از ژن ها که سرعت تقسیم سلول را کنترل کرده یا باعث مرگ سلول ها در زمان مناسب می شوند، "ژن های سرکوب کننده تومور" نامیده می شوند. سرطان ها می توانند ناشی از جهش (نقص) در DNA باشند که آنکوژن ها را فعال یا ژن های سرکوب کننده تومور را غیر فعال می کنند. "بیشتر بدانید"

چندین سندرم سرطان ارثی/خانوادگی کشف شده است که در آن جهش های ارثی در DNA باعث افزایش خطر ابتلا به بسیاری از سرطان ها از جمله  سرطان پستان، روده بزرگ، کلیه، چشم و دیگر سرطان ها می شود. در برخی از این موارد، افزایش خطر ابتلا به سارکوم بافت نرم نیز وجود دارد (به این عوامل در بحث عوامل خطرساز سارکوم های بافت نرم اشاره شده است)، این می تواند به علت نقص (جهش) ژن هایی باشد که از یک والد به ارث برده شده اند. این نقص های ژنتیکی را می توان از طریق آزمایش تشخیص داد.

جهش های DNA در سارکوم بافت نرم رایج هستند. آنها معمولا در طول زمان اتفاق می افتند تا اینکه قبل از تولد به ارث برده شوند. رخ دادن این جهش ها ممکنست ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه یا مواد شیمیایی باشد. اغلب سارکوم ها، بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می دهند.

محققان هنوز نمی دانند چرا بسیاری از افراد، بدون آنکه در معرض فاکتورهای خطر قرار داشته باشند به سارکوم بافت نرم مبتلا می شوند.

 


مترجم: مریم کریمی، مترجم زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی

سرطان های اعضای بدن

سرطان در اثر تغییرات ژنتیکی ایجاد می شود. این تغییرات منجربه رشد کنترل نشده سلول ها می شود. اغلب این تغییرات ژنتیکی غیر خانوادگی (تک گیر) است نه ارثی و خانوادگی. عامل بروز این تغییرات ژنتیکی فاکتورهای محیطی است. فاکتور محیطی یعنی هر عامل خارج از بدن انسان که بر بدن انسان تاثیر می گذارد که شامل فاکتورهای فیزیکی (آلودگی هوا، نور خورشید، ...) و شیوه زندگی (بی تحرکی، ...) و رفتارهای ما (تغذیه، ...) می شود. به دلیل ابهامات مطالعات علت شناسی، سرطانزایی اغلب فاکتورهای محیطی مورد تردید است.