موسسه سنین CNIN Institute

مقدمه سرطان رحم

Introduction to Uterus Cancer


 

شایع ترین سرطان تناسلی است و شیوع آن در خانم های یائسه بیشتر است.

سرطان رحم زمانی شروع می شود که سلول های رحم رشد خارج از کنترل پیدا می کنند. سلول های هر بخشی از رحم می توانند سرطانی شوند و به سایر قسمت های بدن پخش شوند.

رحم عضوی توخالی است و در حالت عادی به اندازه و شکل یک گلابی متوسط است. رحم جایی است که جنین در زمان بارداری در آن رشد و نمو می کند. رحم دو بخش اصلی دارد:

  • بخش بالایی رحم که تنه یا جسم رحم نامیده می شود.
  • گردن رحم که انتهای پایینی رحم است و به واژن متصل می شود.

زمانیکه از سرطان رحم صحبت می شود در واقع منظور سرطان تنه رحم است نه گردن رحم (سرطان گردن رحم ویژگی های خاص خود را دارد).

تنه رحم از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

  • میومتر (لایه خارجی): لایه ای ضخیم و عضلانی که هنگام زایمان نوزاد را به بیرون هل می دهد.
  • اندومتر (لایه داخلی): در سیکل های قاعدگی هورمون ها روی این لایه تاثیر می گذارند و آنرا تغییر می دهند. استروژن موجب ضخیم شدن اندومتر می شود تا بتواند در صورت بروز حاملگی، جنین را تغذیه کند. اگر حاملگی در کار نباشد استروژن به میزان کمتری تولید می شود و هورمون پروژسترون بیشتر تولید می شود. این موجب می شود لایه اندومتر ریزش کند و پریودی (عادت ماهانه) رخ دهد. این عادت های ماهانه تا زمان یائسگی تکرار می شود.
  • سروزا (لایه خارجی تر): خارج رحم را می پوشاند.

 


انواع سرطان رحم

Uterus Cancer Types


 

سرطان اندومتر (کارسینوم اندومتر) از سلول های لایه داخلی رحم (اندومتر) شروع می شود. این شایعترین نوع سرطان رحم است. کارسینوم اندومتر را می توان بر اساس ظاهر سلول ها زیر میکروسکوپ به انواع مختلفی تقسیم کرد (انواع هیستولوژیک کارسینوم اندومتر)، که عبارتند از:

  • آدنوکارسینوما  (اغلب سرطان های اندومتر نوعی از آدنوکارسینوما هستند که کنسر اندومتروئید نامیده می شوند).
  • کارسینوسارکوم رحم
  • کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC)
  • کارسینوم سلول کوچک (Small Cell Carcinmoa)
  • کارسینوم ترانزیشنال
  • کارسینوم سروز
  • انواع نادر: کارسینوم سلول روشن (Clear Cell Carcinoma)، آدنوکارسینوم موسینوس، کارسینوم تمایز نیافته (Undifferentiated Carcinoma)، کارسینوم با تمایز اندک (Dedifferentiated Carcinoma) (اینها سریعتر از سایر انواع کنسر اندومتر رشد می کنند و در زمان تشخیص به خارج از رحم انتشار یافته اند.)

 

آدنوکارسینوم (سرطان اندومتروئید) رحم:

اغلب کنسرهای اندومتر آدنوکارسینوم هستند و کنسر اندومتروئید شایعترین نوع آدنوکارسینوما است. کنسرهای اندومتروئید از درون غدد ترشحی شروع می شود و خیلی شبیه پوشش طبیعی رحم (اندومتر) است. برخی از این سرطان ها درکنار سلول های غده ای (گلاندولار) حاوی سلول های سنگفرشی (سلول هایی صاف و نازک و چند وجهی) نیز هست.

انواع زیادی از سرطانهای اندومتروئید وجود دارد:

  • آدنوکارسینوما (با تمایز سنگفرشی) (Adenocarcinoma)
  • آدنوآکانتوما (Adenoacanthoma)
  • آدنواسکواموس (یا با مخلوطی از سلول ها) (Adnosquamous Carcinoma)
  • کارسینوم ترشحی (Secretory Carcinoma)
  • کارسینوم مژک دار (Cilliated Carcinoma)
  • آدنوکارسینوم ویلوگلاندولار (Villoglandular Carcinoma)

 

سارکوم رحم:

از لایه عضلانی یا بافت های حمایت کننده از رحم شروع می شود. که شامل دو گروه است لیومیوسارکوما و اندومتریال استرومال سارکوما.

 

کارسینوسارکوم رحم:

از اندومتر شروع می شود و هم ویژگی های کارسینوم و هم ویژگیهای سارکوم اندومتر را دارد. سارکوما سرطانی است که از سلول های عضله رحم شروع می شود. در گذشته کارسینوسارکوما نوعی از سارکوم رحم در نظر گرفته می شد. اما اکنون پزشکان اعتقاد دارند که کارسینوسارکوما یک کارسینوم با منشا اندومتر است که سلول های سرطانی مشخصات سلول منشا اولیه خود را از دست داده اند و تمایز ضعیفی دارند. این سرطان نوع 2 قلمداد می شود و حدود 3% سرطان های رحم را تشکیل می دهد. نام دیگر این سرطان تومور بدخیم مخلوط مزودرم یا تومور بدخیم  مخلوط مولرین است.

 

درجه بندی (grading) کارسینوم اندومتر:

درجه کارسینوم اندومتر بر اساس میزان نفوذ سلول های سرطانی به درون غدد طبیعی و سالم اندومتر و تقلید از شکل این غدد تعیین می شود.

در سرطان های با درجه پایین (گرید 1و2) اغلب سلول های سرطانی پس از نفوذ به غدد طبیعی شکل طبیعی غدد را تغییر نمی دهند.

در سرطان های با درجه بالاتر (گرید 3) اغلب سلول های سرطانی به هم ریخته اند و ساختمان غددی را تغییر داده اند.

  • گرید 1: تومور حاوی 95% غدد به شکل طبیعی است که با سلول های سرطانی پر شده است.
  • گرید 2: تومور حاوی 50-94% غدد به شکل طبیعی است که با سلول های سرطانی پر شده است.
  • گرید 3: تومور حاوی کمتر از 50% غدد به شکل طبیعی است که با سلول های سرطانی پر شده است. سرطان های گرید 3 تمایل دارند تهاجمی باشند (رشد و انتشار سریع) با پیش آگهی بدتر از تومورهای با گرید پایین.

کنسرهای اندومتروئید با گرید 1 و 2 کنسرهای اندومتر نوع (تیپ) 1 قلمداد می شود. معمولا کنسرهای نوع یک تهاجمی نیستند و به سرعت به سایر بافت ها کشیده نمی شوند. گمان می رود کنسرهای اندومتر نوع یک در اثر استروژن فراوان ایجاد می شود. این نوع کنسر گاهی از هیپرپلازی آتیپیک {(غیر معمول): رشد بیش از اندازه و غیر طبیعی سلول ها در اندومتر} بر می خیزند.

تعداد کمتری از سرطان های اندومتر کنسرهای اندومتر نوع (تیپ) 2 هستند. سرطان های نوع 2 به احتمال بیشتری به خارج رحم رشد می کند و انتشار می یابد و پیش آگهی بدتری دارد (نسبت به نوع 1). پزشکان تمایل دارند این سرطان ها را تهاجمی تر درمان کنند. بنظر نمی رسد این سرطان ها ناشی از استروژن فراوان باشند. سرطان های نوع 2 شامل تمام سرطانهایی می شود که تیپ 1 نیستند (کارسینوم پاپیلاری سروز، کارسینوم سلول روشن، کارسینوم تمایز نیافته) و گرید 3 کارسینوم اندومتروئید. بدلیل اینکه این سرطان ها شبیه اندومتر طبیعی نسیتند کارسینوم با تمایز ضعیف یا گرید بالا نامیده می شوند.

 

 

مترجم: فاطمه عرفانی، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی

سرطان های اعضای بدن