مقدمه سارکوم بافت نرم

Introduction to Soft Tissue Sarcoma

بافت نرم در همه جای بدن پیدا می شود و وظیفه آن ارتباط، حفاظت و پوشش ساختارها و ارگان های بدن است. بافت نرم انواع مختلفی دارد که هریک عملکرد متفاوتی دارند .
انواع مختلف بافت نرم عبارتند از: چربی، ماهیچه، بافت فیبروز، بافت سینوویال (پوشش اطراف مفصل)، رگهای خونی، رگهای لنفی، اعصاب محیطی. به طور معمول واژه "تومور بافت نرم"، برای تومور هر بافت غیر پوششی به جز استخوان، غضروف، سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع)، بافت خونساز و لنفاوی به کار می رود.

بیشتر تومورهای بافت نرم بدون وجود هیچگونه علت قبلی ایجاد می شوند، البته به ندرت پرتوتابی، سوختگی یا مواجهه با سموم در ایجاد آنها دخیل می باشند.

سارکوم های بافت نرم، سرطان های نسبتا ناشایعی هستند که میزان بروز سالانه برای کل سنین، حدود 2 نفر در هر یک میلیون جمعیت است.

انواع سارکوم بافت نرم

Soft Tissue Sarcoma Types

تومورهای بافت نرم شایعتر از تومورهای استخوانی هستند و به دو گروه خوش خیم و بدخیم (سارکوما) تقسیم می شوند.

تومورهای خوش خیم بافت نرم:

به تومورهایی اطلاق می شود که منشا غیراستخوانی داشته و از بافت پیوندی بدن مانند بافت چربی، عضله، عروق خونی، بافت عصبی و سایر بافت های همبندی بدن ریشه می گیرند. شایع ترین تومور خوش خیم لیپوما است.

تومورهای بدخیم بافت نرم (سارکوم):

سارکوم بافت نرم می تواند در بافت های نرم مثل چربی، عضله، اعصاب، بافت فیبروز، عروق و بافت های پوستی عمیق رشد کند. تومورهای بافت نرم در هر محلی میتوانند ایجاد شوند. نزدیک 60% از سارکوم های بافت نرم از اندام ها منشا می گیرند و اندام تحتانی سه برابر بیشتر از اندام فوقانی درگیر می شود. یعنی 40% آنها در اندام تحتانی مخصوصا ران دیده می شوند. شایع ترین تومور بدخیم لیپوسارکوما است.

بعلت تنوع بالای انواع سارکومای بافت نرم، تقسیم بندی سارکوما بر اساس بافت مبدا آن انجام می شود. تقسیم بندی رایج سارکومای بافت نرم به شرح زیر است:

• سارکوم بافت چربی (لیپوسارکوم):

آنها اغلب در دهه 5 و 6 زندگی دیده میشوند و بیشتر آنها از بافت نرم عمقی یا از خلف صفاق منشا میگیرند. میتواند در هر جایی از بدن ایجاد شود ولی بیشتر در اندام ها و شکم ایجاد می شود.

• سارکوم فیبروبلاست (فیبروسارکوم):

اغلب در بالغین دیده می شوند و معمولا در بافت عمقی ران، زانو و منطقه خلف صفاقی دیده می شوند. آنها به کندی رشد می کنند و معمولا چندین سال قبل از تشخیص وجود داشته اند. در بیش از 50% موارد بعد از برداشت به صورت موضعی عود میکنند.

• سارکوم عضلات اسکلتی (رابدومیوسارکوم):

شایع ترین سارکوم بافت نرم در کودکان و نوجوانان است و معمولا قبل از 20 سالگی بروز مینماید. جالب اینکه آنها اغلب در سر و گردن یا مجاری ادراری تناسلی دیده میشوند و معمولا در این محل ها عضله اسکلتی به صورت طبیعی یا وجود ندارد یا فقط به مقدار ناچیز دیده میشود.

• سارکوم عضلات صاف (لیومیوسارکوم):

15% سارکوم های بافت نرم را تشکیل میدهند. آنها در بزرگسالان و معمولا در زنان دیده میشوند.محل های شایع ابتلا عبارتند از پوست و باف های نرم عمقی اندام ها و خلف صفاق.معمولا به صورت توده هایی با قوام سفت و بدون درد هستند.

• سارکوم سینوویال:

برخلاف نام تومور کمتر از 10% سارکوم های سینوویال داخل مفصلی هستند. مسئول 10% تمام سارکوم های بافت نرم بوده و اغلب در دهه 2 تا 4 زندگی دیده میشود. این تومورها معمولا در بافت های نرم عمقی اطراف مفاصل بزرگ اندام ها ایجاد میشوند. 65% موارد در اطراف زانو رخ می دهند.