موسسه سنین CNIN Institute

تشخیص سرطان ریه سلول کوچک SCLC:

 

اغلب اوقات سرطان هاى ريه به دليل مشكلاتى كه ايجاد مى كنند كشف مى گردند، اما برخى هم در معاينات غربالگرى مشخص مى شوند. اگر علایمى از سرطان ريه داريد بايد بدانيد كه تشخيص صحيح با مشاهده يك نمونه از سلول هاى ريه در زير ميكروسكوپ امكان پذير است.

 

شرح حال و معاينه پزشكى:

پزشك شما در مورد پيشينه پزشكى شما سوالاتى می پرسد، تا در مورد ريسك فاكتورهاى شما و علائم شما به نتايجى برسد. براى علایم سرطان ریه و يا ساير مشكلات سلامتى نیز معاينه مى شوید. اگر نتايج حاصله شك به سرطان ريه را تاييد نمايد، نياز به تصوير بردارى و نمونه بردارى از بافت ريه خواهد بود.

 

تصوير برداری ها:

براى ايجاد تصاوير از اشعه ايكس، ميدان مغناطيسى، امواج صوتى و يا موادراديواكتيو استفاده مى شود. این تصویربرداری ها قبل و بعد از "تشخيص" به دلايل زير انجام مى شود:

  • مشاهده مناطق مشكوك به سرطان.
  • آگاهى ازگسترش سرطان به جاهای مختلف.
  • برآورد اثر مثبت درمان بر بيمارى.
  • كمك به جستجوى علایم بازگشت احتمالى سرطان.

 

  • عكس قفسه سينه با اشعه ايكس:

اغلب، اولين تصوير بردارى ها با اشعه ايكس انجام مى شود و چنانچه موردى مشكوك مشاهده شود، دستور عكسبردارى به ساير روش ها صادر خواهد شد.

 

  • سى تى اسكن:

دستگاه سى تى اسكن با چرخش به دور بدن با شعاع هاى قدرتمند اشعه ايكس، تصاوير متعددى از مقاطع مختلف بدن مى سازد، و يك كامپيوتر، تصويرى واضح از اين مقاطع ساخته كه تومورها را بهتر نشان مى دهد، مكان، شكل و اندازه آن را دقيقاً مشخص نموده، و به يافتن غدد لنفاوى بزرگ شده (كه ممكنست سرطانى باشند)، كمك شايانى مى نمايد. همچنين، با سى تى اسكن، گسترش احتمالى سرطان از ريه به مغز، كبد، غددفوق كليوى و يا ساير اندام هاى داخلى را مى توان جستجو نمود.

 

  • نمونه بردارى سوزنی تحت هدايت سى تى:

با كمك تصاوير دقيق سى تى اسكن سوزن ظریفی به قسمت هاى سرطانى شده در عمق نواحى مختلف بدن (اندام هاى داخلى) هدايت می شود و مى توان نمونه بردارى لازم را انجام داد.

 

  • ام آر آى (MRI):

دستگاه ام آر آى با استفاده از امواج صوتى در محيط قوى مغناطيسى، تصاويرى دقيق از بافت هاى نرم بدن را ايجاد مى نمايد. (معمولاً يك ماده رنگى به نام "گادولينيوم" سياهرگى تزريق شده تا تصاوير بهترى ايجاد شود.) معمولاً از ام آر آى براى جستجوى گسترش احتمالى سرطان از ريه به مغز و يا ستون فقرات استفاده مى شود. هر چند ندرتاً برای جستجوى رشد تومور سرطانى در ناحيه مركزى قفسه سينه نیز از اين اسكن مغناطيسى استفاده مى شود.

 

  • پِت اسكن (PET):

در اين نوع تصوير بردارى، از تزريق يك نوع "قند راديواكتيو" بنام "FDG" به جريان خون، و نيز اين واقعيت كه سلول هاى سرطانى بدليل رشد سريع و نياز به مواد قندى، اين ماده راديواكتيو را جذب خواهند كرده، استفاده می شود. سپس با دوربين ويژه ای، از مكان هايى كه ماده راديواكتيويته را جذب نموده اند، تصوير بردارى می شود.

 

  • پت سى تى اسكن (PET/CT):

معمولاً در بيماران مشكوك به سرطان ريه از عكسبردارى توأمان سى تى اسکن و پت اسكن بهره مى برند تا بتوانند از نقاطى كه مقدار زيادی ماده راديواكتيو را جذب نموده اند، با سى تى اسكن تصاوير مقطعی دقيقى تهيه نمايند. اگر احتمالاً در اوايل سرطان ريه باشد، با اين روش مى توان دريافت كه آيا سرطان به غدد لنفاوى هم سرايت كرده يا خير، و آيا جراحى مى تواند گزينه مناسبى براى درمان باشد؟ و يا، نقاط مشكوك موجود در تصاوير به دست آمده از ساير روش ها را بهتر بررسى نمود. اما، در برآورد كارآمدى درمان تاثير چندانى ندارد، و براى بررسى دایمى علایم بازگشت احتمالى سرطان هم كاربرى چندانى ندارد.

 

  • اسكن استخوان:

در اين روش يك ماده راديواكتيو ضعيف شده را به جريان خون وارد می کنند تا در استخوانهاى درگیر با سرطان ته نشين شود، سپس با دوربين ويژه قابل تصوير بردارى است. معمولاً اگر درد در استخوان ها وجود داشته باشد، و يا ساير روش ها تصاويرى دقيق از بافت استخوانى ارائه ننموده باشند، از اين روش بهره مند مى شوند.

 

آزمايشاتى براى تشخيص سرطان ريه:

ممكنست علایم و تصويربردارى، قوياً تاكييد كنند كه سرطان ريه وجود دارد، اما تشخيص حقيقى با مشاهده سلول هاى ريه در زير ميكروسكوپ امكان پذير است. اين سلول ها مى توانند از خلط، پرده هاى اطراف ريه (توراسِنتِز) يا نمونه بردارى از ناحيه مشكوك (با سوزن ويژه يا جراحى) به دست بيايد. انتخاب روش تهيه نمونه بستگى به "موقعيّت" تومور و شرايط بیمار دارد.

 

  • سلول شناسى خلط (سیتولوژی خلط):

براى جستجوى سلول هاى سرطانى در زير ميكروسكوپ يك نمونه از "موكوس" (خلط) خارج شده از ريه (با سرفه)، مورد بررسى قرار مى گيرد (بهترين كار گرفتن نمونه در صبح اول وقت و سه روز متوالى است). اين روش براى يافتن تومور احتمالى رشد کننده در راه هاى هوايى اصلى ريه، مانند سرطان سلول هاى "سنگفرشی" مناسب است، اما براى يافتن ساير انواع سرطان ريه غير سلول كوچك مناسب نيست. در صورت شک به سرطان ريه، و پيدا نشدن هيچ نشانه ديگر در خلط، دستور آزمايشات ديگر صادر خواهد شد.

 

  • توراسنتز (نمونه مایع اطراف ریه):

اگر تجمعى از مايعات در اطراف ريه ايجاد شده باشد (پلورال افيوژن)، پزشك اقدام به "توراسنتز" مى نمايد، تا شايد دريابد كه آیا علت آن بخاطر گسترش سرطان ريه به اين پرده هاى سطح غشاء خارجى ريه (پلورا) است يا خير. البته، تجمع مايعات مى تواند بعلت نارسايى قلبى و يا بروز يك عفونت هم باشد.

براى اين كار پوست را بى حس كرده و يك سوزن توخالى مخصوص را بين دنده ها فروكرده و مايعات را تخليه مى نمايند (در يك كار مشابه كه به "پريكارديوسنتز" معروف است، مايعات تجمع يافته اطراف قلب را تخليه مى نمايند). اين مايع براى وجود احتمالى سلول هاى سرطانى در زير ميكروسكوپ مورد بررسى قرار مى گيرد. آزمايشات شيميايى انجام شده بر روى اين مايع در تشخيص بدخيمی نقش زيادى دارد.

چنانچه "پلورال افيوژن" بدخيم تشخيص داده شود، عمل تخليه مايع دور ريه بازهم تكرار شده تا باز هم نمونه هاى بيشترى به دست بيايد و ريه بتواند عمل دم و باز دم را به نحو آسان ترى انجام دهد.

 

  • نمونه بردارى با سوزن:

پزشكان اغلب با استفاده از يك سوزن توخالى، مى توانند از نواحى مشكوك نمونه هاى كوچكى را تهيه مى نمايند، معمولاً به دو روش: 

  • بیوپسی سوزنی ظریف (FNA):

در اين نمونه بردارى پزشكان با استفاده از يك سرنگ وسرزن ويژه توخالى و بسيار باريك، مقدار اندكى از سلول هاى مشكوك بافت ريه خارج مى نمايند.

 

  • ‏بیوپسی سوزنی درشت (Core biopsy):

در اين روش با يك سوزن بزرگتر، از يك يا چند نقطه بافت نمونه بردارى انجام مى شود و چون نمونه هاى بزرگترى به دست مى آيد، اين روش ترجيح بيشترى دارد. 

اصولاً برترى روش نمونه بردارى با سوزن نسبت به جراحى، صرفاً به خاطر اجتناب از "بُرش" است، اما مشكل، كوچك بودن نمونه است. زیرا معمولاً نمونه یا برای تشخيص یا دسته بندى نوع تغيير "DNA" سلول هاى سرطانى (براى تعيين نوع درمان) كافى است.

 

  • نمونه بردارى ترانس توراسيك:

اگر در ريه، يا گاهى خارج از ريه ها هم تومور مشكوكی وجود داشته باشد، سوزن نمونه بردارى را از ديواره قفسه سينه (كه قبلاً كاملاً بى حس شده است)، گذرانده و با هدايت از طريق سى تى اسكن يا "فلوروسكوپى" به سمت ناحيه مورد نظر حركت مى دهند. (در فلوروسكوپى تصاوير ساخته شده با اشعه ايكس به جاى فيلم بر روى صفحه نمايش ديده مى شود). با چند بار انجام اين عمل، سوزن ظریف را وارد توده مشكوك مى نمايند. مشكلى كه احتمالاً پديدار مى شود، نشت هوا از ناحيه مورد نمونه بردارى به فضاى مابين ريه ها و ديواره قفسه سينه است. (نوموتراكس)، كه موجب كم شدن فعاليت ريه ها و تنگى نفس مى شود.

اگر محل نشت هوا كوچك باشد، خود به خود درمان خواهد شد، اما براى نشت هاى بزرگ تر بايد يك لوله كوچك را وارد فضاى قفسه سينه نمود و "هوا" را براى مدت يكى دو روز به بيرون مكش نمود، و پس از آن ناحيه محل نشت به تدريج بسته خواهد شد.

 

  • ساير روش هاى نمونه بردارى با سوزن ظریف:

ممكنست براى بررسى غدد لنفاوى بين ريه ها نمونه بردارى با "FNA"، از دو طريق انجام پذيرد كه در اين جا شرح داده مى شوند: 

  •  FNA از راه برونش: با گذراندن سوزن ويژه از ديواره ناى (لوله اصلى انتقال هوا از حلق به ريه ها) و يا از برونش ها (يا نايژه ها، لوله هاى بزرگ هواى هر ريه)، در حين "برونكوسكوپى" و يا "سونوگرافی اندوبرونشيال" نمونه بردارى انجام مى شود (توضيح در ادامه).
  • از برخى بيماران در حين انجام آزمايش "سونوگرافى از طريق مرى" (كه در ادامه مبحث توضيحات آن ارائه می شود)، با گذراندن سوزن ويژه نمونه بردارى از ديواره مرى، نمونه بردارى انجام مى گردد.

 

برونكوسكوپى:

از برونكوسكوپى براى يافتن تومورهای مجارى بزرگتر "هوايى" و نمونه بردارى از آن ها استفاده مى شود. در جريان آن لوله اى قابل انعطاف مجهز به نور و دوربين، از طريق دهان يا بينى و از راه "لوله هوا" وارد ريه مى شود (دهان و حلق از قبل بى حس مى شود). سپس با ارسال لوازم ويژه از طريق لوله برونكوسكوپ، (يا با بُرس مخصوصى از روى غشاء راه هاى هوايى يا با "شستشوى" راه هاى هوايى با آب نمك استريل و خارج سازى آن ها) نمونه بردارى انجام مى شود. براى رديابى سلول هاى سرطانى نمونه ها را به آزمايشگاه پاتولوژى (آسيب شناسى) می فرستند تا در زير ميكروسكوپ مورد بررسى و مشاهده قرار گیرند.

 

آزمايشاتى براى كشف گسترش سرطان ريه:

اگر وجود سرطان ريه اثبات شود، مهم است بدانيم آيا به غدد لنفاوى فضاى مابين ريه ها (مدياستينوم) و يا ساير بافت هاى مجاور هم گسترش يافته است يا خير(به دليل تاثير بر گزينه هاى درمانى). اگر جراحى براى درمان سرطان محدود يك گزينه باشد (اغلب براى سرطان ريه سلول كوچك كاربرد ندارد)، بايد آزمايشات زيادى انجام شوند تا "گسترش" سرطان روشن شود. اين آزمايشات بيشتر براى "سرطان ريه غير سلول كوچك (NSCLC)" انجام ميشود.

 

  • ساير كاربردهاى نمونه بردارى با سوزن: (توضيح دو روش گفته شده در بالا)

چون اگر سرطان وجود داشته باشد بهتر است از گسترش آن به غدد لنفاوى موجود در مدياستينوم، يا ساير نقاط آگاهى يابيم، زيرا بر انتخاب گزينه هاى درمانى تاثير دارد. از نمونه بردارى "FNA" براى تشخيص سرطان در غدد لنفاوى مابين ريه ها (كه به اين فضا "مدياستينوم" گفته مى شود) به دو روش بهره مى برند:

 

  • سونوگرافی اندوبرانشيال:

اين روش نوعى تصوير بردارى با امواج صوتى مى باشد كه در آن دستگاه ويژه اى را در ابتداى لوله برونكوسكوپ قرار مى دهند و با حركت دادن آن در جهات مختلف و جمع آورى انعكاس امواج صوتى، تصاويرى از بزرگ شدگى احتمالى غدد لنفاوى در فضاى مابين دو ريه (مدياستينوم) به دست مى آورن و چنانچه نياز باشد با هدايت سوزن نمونه بردارى از طريق دستگاه برونكوسكوپ، نمونه ها را تهيه و براى بررسى ومشاهده به آزمايشگاه ارسال مى نمايند.

 

  • سونوگرافی از طریق اندوسکوپی مری: 

در اين روش طرز كار شبيه به روش قبل مى باشد، اما از دستگاه اندوسكوپ (ويژه معاينات گوارشى)، استفاده شده، و دستگاه توليد امواج صوتى را وارد مرى (كه در پشت لوله هواى دو ريه قراردارد) نموده و پس از تصوير بردارى (با جمع آورى انعكاس امواج صوتى)، در صورت لزوم نمونه بردارى را هم با ارسال سوزن نمونه بردارى از راه اندوسكوپ، از بافت ها و غدد لنفاوى مابين ريه ها، انجام مى دهند، و براى بررسى با ميكروسكوپ به آزمايشگاه ارسال مى نمايند.

 

  • مدیاستینوسکوپی و مدیاستینوستومی: 

اين روش ها براى مشاهده و نمونه بردارى از فضاى مابين دو ريه (مدياستينوم) در قفسه سينه، و در اتاق عمل انجام مى شود (يعنی مشاهده مدياستينوم و نمونه بردارى از آن)، بيمار تحت بيهوشى كامل قرار می گیرد و تفاوت اصلى بين اين دو، در اندازه بُرش مى باشد.

  • مدياستينوسكوپى:

برش كوچكى را در جلو گردن ايجاد نموده و لوله باريك و توخالى مجهز به نور را به پشت استخوان جناغ سينه (در جلو تراشه) مى فرستند و سپس با ارسال لوازم ويژه از غدد لنفاوى و برخى نقاط آنجا نمونه بردارى می کنند. براى تشخيص سلول هاى سرطانى در زير ميكروسكوپ نمونه را به آزمايشگاه پاتولوژى ارسال مى کنند.

  • مدياستينوتومى:

در اين روش جراح، ما بين دنده هاى دو و سه سمت چپ قفسه سينه (در مجاورت جناغ) برشى به طول دو اينچ (پنج سانتى متر) ايجاد نموده، و به اين وسيله از غدد لنفاوى اى كه در روش مدياستينوسكوپى در دسترس نيستند نمونه بردارى مى کند.

 

  • توراكوسكوپى:

در اتاق عمل و در شرايط بيهوشى انجام مى شود (جهت نمونه بردارى از غدد لنفاوى فضاى مدياستينوم و خود جداره ديواره قفسه سينه). در کنار ديواره قفسه سينه شكافى ايجاد مى نمايند (گاهى لازم است چند شكاف ايجاد شود)، و پزشك با ورود لوله اى مجهز به  دوربين و نور، قفسه سينه و فضاى بين ريه ها (چنانچه لازم باشد) را مشاهده می کند و نمونه بردارى را انجام مى دهد. گاهى از اين روش براى برداشتن قسمتى از ريه (البته در ابتداى پديدارى سرطان ريه)، بهره مى برند.

 

  • آسپیراسیون و نمونه بردارى مغز استخوان:

اين آزمايشات براى بررسى و پى گيرى گسترش احتمالى سرطان به مغز استخوان (بافت نرم داخل بعضى از استخوان ها که توليد كننده سلول هاى مختلف خون است). این دو اقدام معمولاً همزمان انجام مى شوند. (نمونه بردارى ها غالباً از استخوان لگن انجام مى شود.)

  • آسپیراسیون مغز استخوان:

با بى حس كردن سطح پوست و استخوان لگن، يك سرنگ با يك سوزن ويژه توخالى و باريك را وارد مغز استخوان نموده و مقدارى از مايع ميان فضاى استخوان را با مكش به بيرون مى كشند.

  • نمونه بردارى مغز استخوان:

بعد از مكش مغز استخوان، با يك سوزن بزرگتر قسمت كوچكى از استخوان را به همراه مغز استخوان، (كه به داخل بافت استخوان رانده شده است) خارج كرده و هر دو نمونه را به آزمايشگاه مى فرستند. (هر دو اين آزمايشات، در بیمار مبتلا به مراحل اوليه سرطان ريه سلول كوچك انجام می شود. تا معلوم شود آیا سرطان به مغز استخوان "متاستاز" يا گسترش داشته است، یا نه). در ساليان اخير براى مرحله بندى از "پِت اسكن" بيشتر استفاده می شود و نمونه برداری مغز استخوان ندرتا انجام می شود.

 

  • آزمايشات ويژه بر روی نمونه ها:

نمونه ها در آزمايشگاه آسيب شناسى، توسط پزشك پاتولوژيست، تحت آزمايشات متعددى قرار می گیرد. وی زير ميكروسكوپ بافت را به دقت بررسى می کند، تا نوع سرطان و منشاء آن را مشخص نماید. (اگر سرطان از ديگر بافت ها به ريه سرايت نموده باشد، بسيار مهم است بدانيم از كدام عضو و يا اندام شروع شده است، زيرا روش هاى درمانى بر اساس انواع مختلف سرطان، تفاوت زيادى با يكديگر دارند.)

 

آزمايشات مختلف خون:

آزمايش هاى خون در تشخيص سرطان ريه كاربردى ندارند، اما نمايان گر خوبى از وضعيت كلى سلامت بيمار هستند مثلاً مى توانند در تصميم گيرى صحيح براى انجام عمل جراحى بيمار، كمك بزرگى باشند. شمارش كامل گلبول هاى خون براى تعيين دقيق سلول هاى مختلف خون، از اين نظر ضرورت دارد كه ببينند آيا بيمار كم خونى دارد يا خير (كم بودن گلبول هاى قرمز)، آيا بیمار در خطر خونريزى قرار دارد يا خير (كم بودن پلاكت هاى خون)، آيا احتمال ابتلا به انواع عفونت وجود دارد يا خير (كم بودن گلبول هاى سفيد خون).

در ضمن اگر بيمار تحت شيمى درمانى قرار داشته باشد، اين شمارش بايد دائماً (براى پايش ميزان تاثير داروها بر روند سلول سازى مغز استخوان)، انجام شود. آزمايش مواد شيميايى موجود در خون هم (نشان دهنده عملكرد غير عادى برخى اندام ها مثل كليه، كبد ... يا استخوان ها مى باشد) ضرورت دارد، زيرا ممكنست بر اثر گسترش سرطان به اين اندام ها باشد.

 

‏آزمايشات عملكرد تنفسى ريه ها (PFT):

اين آزمايشات اغلب بعد از تشخيص سرطان ريه، براى برآورد چگونگى كاركرد ريه ها انجام مى شود، (مثلاً بدانيم چه ميزان برونشيت حاد يا "امفيزما" وجود دارد). ضرورت اين آزمايش خصوصاً اگر جراحى به عنوان گزينه درمان سرطان ريه درنظر گرفته شده باشد، معلوم مى گردد. جراحى، با هدف خارج سازى قسمت و يا تمام يكى از ريه ها مى باشد و بايد قبل از آن نسبت به كاركرد ريه ها آگاه باشيم. ممكنست برخى افراد با عملكرد ضعيف ريه (مثلاً سيگارى ها) آنقدر "ريه" سالم نداشته باشند كه بتوانند حتى خارج سازى قسمتى از آنرا تحمل نمايند. پس جراح مى تواند تصميم بگيرد كه آیا عمل گزينه خوبى است و يا چقدر بايد خارج شود.

براى اين آزمايش، معمولاً بيمار در لوله دستگاهى خاص دم و باز دم را انجام مى دهد، كه اين دستگاه ميزان جريان هوا را اندازه گيرى  مى نمايد. گاهى همراه با اين آزمايش، تست اندازه گيرى گازهاى خونِ سرخ رگ ها هم انجام مى شود تا ميزان اكسيژن و يا دى اكسيد كربن موجود در جريان خون را بسنجند.

 


مرحله بندى سرطان ريه سلول كوچك: 

 

پس از آنكه تشخيص سرطان ريه سلول كوچك تایید شد، پزشكان سعى مى نمايند به ميزان گسترش و مکان های درگیری،  پى ببرند، به اين عمل مرحله بندى می گویند. يعنى چه مقدار سرطان در بدن وجود دارد، تهديد آن چقدر جدى است و براى انجام درمان چه گزينه هايى بهترين انتخاب احتمالى خواهد بود. در ضمن براى ارائه آمار پيش آگهى و چشم انداز ادامه حيات آتى نيز كار برد دارد. اين مرحله بندى بر اساس معاينه، نمونه بردارى ها، تصوير بردارى هاى مختلف و گزارشات آزمايشگاهى انجام خواهد شد.

 

مرحله بندى "محدود"  و "گسترده" سرطان ریه سلول کوچک: 

در ابتدا بیماری به دو مرحله تقسیم می شود، يعنى تعیین مى شود كه آيا از تركيب همزمان راديو تراپى (پرتودرمانى) با شيمى درمانى (براى مرحله محدود) استفاده شود، يا شيمى درمانى تنها (براى مرحله گسترده) گزينه بهترى خواهد بود. در واقع،  در اين نوع از سرطان درمان توأم شيمى درمانى - پرتو درمانى، درمان قطعى محسوب مى گردد. از شيمى درمانى يا راديوتراپى، هر يك به تنهايى، در مواردى استفاده مى شوند كه فرد فاقد توانايى هاى لازمه براى دريافت درمان تركيبى مى باشد.

  • مرحله محدود سرطان ریه سلول کوچک: يعنى سرطان فقط در يك طرف قفسه سينه وجود دارد و احتمالاً با يك حوزه راديو تراپى درمان خواهد شد. معمولاً در اين مرحله سرطان فقط در يكى از ريه ها وجود دارد، (اما تومور در کل ريه یکطرف پخش نشده باشد)  يا به غدد لنفاوى همان سمت ريه درگير، رسيده باشد. وجود سرطان در غدد لنفاوى بالاى استخوان جناغ سينه هم (سوپرا كلاويكولار) مرحله محدود محسوب مى شود، به شرط آن كه در همان سمت ريه درگير قرار داشته باشند. برخى از پزشكان غدد لنفاوى وسط قفسه سينه را (مدياستن)، حتى اگر به سمت ديگر هم نزديك تر باشند، در همين مرحله در نظر می گیرند. نكته مهم اينست كه سرطان در ناحيه اى محدود و به اندازه كافى كوچك باشد كه با يك "پورت" (حوزه) پرتودرمانى، علاج شود. تنها، يك سوم از بيماران مبتلا به سرطان ريه سلول كوچك در زمان تشخيص، در مرحله محدود قرار دارند.

 

  • مرحله گسترده سرطان ریه سلول کوچک: یعنی سرطان به نحو گسترده اى، به تمامى ريه، يا غدد لنفاوى سمت ديگر قفسه سينه، و يا ساير قسمت هاى بدن (شامل مغز استخوان) گسترش پيدا نموده است. برخى پزشكان اگر "SCLC" به مايع اطراف ريه ها رسوخ نموده باشد را مرحله گسترده محسوب مى نمايند. دو سوم بيماران مبتلا در اولين تشخيص، در اين مرحله قرار دارند.

 

‏مرحله بندى بر اساس سيستم TNM:

سيستم رسمى ترى كه رشد و گسترش سرطان را شرح ميدهد، سيستم "TNM" است كه بر سه دسته اطلاعات، استوار مى باشد:

(T) اندازه و گستردگى تومور: تومور چقدر بزرگ است و آيا به بافت هاى مجاور هم نفوذ داشته است يا خير؟

(N) گسترش به غدد لنفاوى ناحيه اى: آيا سرطان به غدد لنفاوى مجاور هم سرايت نموده يا خير؟

(M) متاستاز به ساير اندام ها: آيا سرطان به اعضاء و اندام هاى دور دست همچون مغز، استخوان، غددفوق كليوى، كبد، و يا ريه ديگر هم دست اندازى داشته يا خير؟

حروف و اعدادى كه پس از "TNM" مى آيد، بيان كننده جزئياتى ديگر از ساير فاكتورها مى باشد. اولين مرحله "صِفر" مى باشد كه به آن "Cis، يا، كارسينوما اين سيتو" نيز مى گويند.

ساير مراحل از يك تا چهار دسته بندى شده، و شماره بالاتر نشان از گسترش بيشتر سرطان دارد.

 


پیش آگهی سرطان ریه سلول کوچک (SCLC):

 

پیش آگهی حيات سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) بر اساس مرحله بیماری: 

اين آمار به ما مى گويد كه چه كسرى از افراد جامعه با نوع معينی از سرطان، و با مرحله اى معلوم، هنوز مدت مشخصی بعد از تشخيص (معمولاً پنج ساله)، در قيد حيات هستند. اين اعداد نمى تواند به شما بگويد كه چقدر ديگر زنده خواهيد ماند، اما خبرهايى از ميزان احتمالى تاثیر درمان ها را با خود دارند. آمار پنج ساله حيات، يعنى درصد افرادى كه هنوز پنج سال بعد از تشخيص، زنده اند. بعنوان مثال، آمار ٥٠ درصدى يعنى از هر ١٠٠ نفر با همين نوع معين سرطان و مرحله بندى مشخص، ٥٠ نفر، هنوز هم بعد از پنج سال از زمان تشخيص و شروع درمان، به حيات خود ادامه ميدهند. (بياد داشته باشيد كه بسيارى از ايشان تا سالهاى بيشترى هم به حيات خود ادامه خواهند داد.)

آمار چشم انداز و پيش آگهى حيات، همه چيز را به ما نمى گويند، زيرا اين ارقام بر اساس پيامد هاى نهايى براى گروه هاى بزرگى از افراد در زمان گذشته مى باشند، اما تجربه سرطان در هر مورد خاص و فرد، اساساً متفاوت مى باشد و دقيقاً نمى توان پيش بينى كرد كه در هر مورد ويژه چه اتفاقى رخ خواهد داد. بديهى است اين آمار مربوط به افراد درمان شده، حداقل در پنج سال پيش مى باشند، و در طى اين مدت پيشرفت هاى دارویی زیادی، در كاهش سرعت گسترش بيمارى، و درمان سرطان ها حاصل شده است. (اين آمار مربوط به بیمار تازه تشخيص داده شده است، و در موارد عود سرطان کاربرد ندارد.) 

اگر چه آمار حيات، در افرادى كه در مراحل اوليه (پايين تر) سرطان ريه سلول كوچك، تشخيص داده مى شوند، بالاتر و بهتر است، اما ساير عوامل و فاكتورها، مانند سن فرد، نحوه زندگى، ميزان سلامت عمومى و چگونگى پاسخ شخص به درمان، باعث مى شود چشم انداز آتى هر فرد ويژه و مختص خود وى باشد.

 

میزان حيات سرطان ریه سلول کوچک (SCLC) بر اساس مرحله بیماری:

آمار ارائه شده در اين جا، بر اساس سيستم "TNM" بوده و براى افرادى تعريف شده كه مابين سالهاى ١٩٩٨ تا ٢٠٠١، تشخيص سرطان ريه سلول كوچك "SCLC" داشته اند.

مرحله I: پیش آگهی حيات پنج ساله، ٣١ درصد مى باشد.

مرحله II: پیش آگهی حيات پنج ساله، ١٩ درصد مى باشد.

مرحله III: پیش آگهی حيات پنج ساله، ٨  درصد مى باشد.

مرحله IV: پیش آگهی حيات پنج ساله، ٢ درصد مى باشد. زیرا در صورت گسترش به ساير اندام ها و بافت ها "متاستاز" درمان اين بيمارى، بسيار دشوار است. هر چند گزينه هاى درمانى ديگرى هم براى اين دسته وجود دارد.

به ياد داشته باشيد، اين ارقام و اعداد فقط تخمينى هستند، و قادر نيستند كه براى هر فرد خاص "پيش گويى" نمايند كه چقدر ديگر به زنده خواهد ماند. براى درك بهتر موضوعات مختلف گفته شده در مطالب بالا، مى توانيد از پزشك گروه درمان سرطان خود يارى بخواهيد.

 
 

منبع: 2018 American Cancer Society
مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی

سرطان های اعضای بدن