مرحله بندی بيماریهای تروفوبلاستيک حاملگى GTD

Gestational Trophoblastic Diseases (GTD) Staging

‏پس از تشخيص GTD، پزشك سعی مى كند دريابد آيا گسترش يافته و اگر چنين است، تا كجا و به چه ميزان ... به اين روند مرحله بندى مى گويند. مرحله بندى سرطان، توصيفى از ميزان گستردگى سرطان در بدن مى باشد و نه تنها براى تعيين نوع درمان کمک کننده است، بلكه براى تخمين بقای آینده نيز ضرورت دارد. مراحل بيمارى از يك تا چهار رده بندى می شود، شماره بالاتر نشان دهنده گستردگى بيشتر است. اگر چه تجربه سرطان در هر فرد با ديگرى متفاوت مى باشد، اما سرطان هاى (از يك نوع) با مرحله بندى شبیه هم، معمولاً داراى چشم انداز مشابه و روش هاى درمانى مشابه مى باشند.

تعیین مرحله تومورهای تروفوبلاستیک حاملگی:

از دو نوع سيستم مرحله بندى براى GTD استفاده مى گردد: 

‏FIGO system و system (‏AJCC) TNM 

 هر دوى اين سيستم ها بر اساس دو عامل اساسى سرطان را مرحله بندى مى نمايند: 

‏(T) بزرگى سرطان: اندازه تومور چقدر است و ميزان رشد آن در جداره رحم چقدر مى باشد، و آيا سرطان به اندام هاى اطراف هم دست اندازى داشته يا خير.

• TX: سایز توموراصلى قابل ارزيابى و بررسى نمى باشد.
• ‏TO: هيچ دليل و مدركى براى وجود تومور اوليه در دست نمى باشد.

‏(M) متاستاز: آيا سرطان به اندام هاى دور دست يا اعضاء مختلف بدن انتشار داشته يا خير.

اعداد و حروف بعد از "T و N و M" در مورد هر فاكتورجزئيات بيشترى را براى ما آشكار مى سازد، و هنگامى كه همه اين جزئئات مشخص شد، تمامى آن ها در يك جمع بندى به نام مرحله بندى گروهى، تبدیل به يك مرحله مشخص مى شوند.

در مورد بيمارى تروفوبلاستيك از حرف (N) غدد لنفاوی: يعنى انتشار به غدد لنفاوى استفاده نمى شود، زيرا احتمال آن بسيار نادر است. با انتشار به غدد لنفاوى رده بندى بیماری M1b  (متاستاتيك) مى شود.

• مرحله بندى بالینی: بر اساس معاينات، نمونه بردارى ها و تصويربردارى ها پيش از جراحى انجام مى شود.
• مرحله بندى پاتولوژی (آسيب شناسى): چنانچه جراحى هم انجام شود، مرحله بندی بر اساس نتايج جراحى هم  مد نظر قرار مى گیرد (اما تاثيرى در مرحله بندى بالینی ندارد). درمان بر اساس مرحله بندى بالینی انجام مى شود.

سيستمى كه در ادامه مبحث ارائه مى شود، براى مرحله بندى مول هاى مهاجم، كوريوكارسينوما، تومورهاى تروفوبلاستيك جفت و تومورهاى تروفوبلاستيك اپيتليوئيد تعريف شده است. اين مرحله بندى براى تخمين چشم انداز بقای (پيش آگهى) بيمار نيز كاربرد دارد. معمولاً درمان، علیرغم گسترش بيمارى، موثر است. فاكتورهايى همچون سن بيمار، فاصله زمانى بين زايمان تا بروز بيمارى و سطح هورمون گونادوتروپين سرم، ...  براى اين تخمين كاربرد بهترى دارند و اين عوامل در سيستم نمره دهى به كار مى روند.

سيستم نمره دهى جهت تعیین پيش آگهى تومورهای تروفوبلاستیک حاملگی:

در ايالات متحده، تمامى مراكز درمانى سرطان، پيش آگهى GTD مقاوم را بر اساس چندين عامل تعيين مى نمايند و جمع اين نمرات، سطح تهديد احتمالى براى هر زن را تعيين مى نمايد: 

• زنان با جمع نمره شش يا كمتر: ريسك پايين تلقى می شوند. احتمالا از چشم انداز خوبى برخوردار بوده (بدون نیاز به تعیین گستردگى سرطان)، و معمولاً تومورها پاسخ خوبى به درمان دارند.
• زنان با جمع نمره هفت و بالاتر: ريسك بالا تلقى می شوند. احتمالا تومورها در ايشان پاسخ مناسبى به درمان نمى دهند (هر چند گسترش چندانى هم نيافته باشند). شايد براى ايشان از شيمى درمانى هاى شديد و متمركز استفاده شود.

مرحله بندى نهايى، مرحله بندى آناتوميك (براساس جراحی):

با ترکیب نمره دهى های قبلی پيش آگهى واقعى را بهتر نمايش می دهد:

مثال: ‏II;5 (يعنى مرحله دو، با جمع نمره پنج)