موسسه سنین CNIN Institute

پيش آگهى سرطان خون (لوسمى) حاد ميلوئيدى AML:

Acute Myeloid Leukemia (AML) Prognosis:

 

در ساليان اخير، تحقيقات محققين و پزشكان بر يافتن پاسخ اين كه چرا برخى بيماران شانس بهترى در درمان و بهبودى دارند، متمركز بوده است. این تفاوت هاى بيماران (و نوع لوسمى)،از نظر پاسخ به درمان تاثير زیادی دارد، و فاكتورهاى پيش آگهى ادامه حيات خوانده مى شود كه به پزشك يارى مى كند دريابد، افراد با لوسمى باید به چه ميزان درمان بگیرند. اين فاكتورها شامل موارد زير است:

  • ناهنجارى هاى كروموزومى در AML:

سلول هاى AML، مى توانند تعداد بسيار زيادى تغييرات (جهش) هاى كروموزومى داشته باشند كه تعدادى از آن ها مى توانند بر پيش آگهى حيات فرد موثر باشند. در فهرست زير تعدادى از شايع ترين تغييرات ذكر شده اند (تعداد ديگرى هم علاوه بر اين موارد وجود دارند). همه بيماران اين نابهنجارى ها را ندارند. بيمارانى كه كلاً فاقد ناهنجارى باشند، از چشم انداز متوسط بين "نامساعد" و "مساعد" برخوردارند.

 

  • ناهنجاري هاى كروموزومى مطلوب:

جابجايى بين كروموزوم ٨ و ٢١ (كه اغلب در بيماران با M2 ديده مى شود).
وارونگی كروموزوم ١٦ (كه اغلب در بيماران M4Eos ديده مى شود) يا جابجايى بين كروموزوم ١٦ با خودش.
جابجايى بين كروموزوم هاى ١٥ و ١٧ (كه اغلب در بيماران با M3 ديده مى شود).

 

  • ناهنجاري هاى كروموزومى نامطلوب:

از دست رفتن قسمتى از كروموزوم ٥ يا ٧ (كه نوع زيرمجموعه "AML" در آن مشخص نيست).
جابجايى يا وارونگى كروموزوم شماره ٣.
جابجايى بين كروموزوم هاى ٩ و ٢٢.
ناهنجارى های كروموزوم شماره ١١ (در نقطه q23).
تغييرات پيچيده (شامل تغييرات در چندين كروموزوم و نوع زير مجموعه آ ام ال نا مشخص).

 

  • جهش هاى ژنتيكى در AML:

كسانى كه سلول هاى لوسمى در ايشان داراى جهش ژنتيكى معينى هستند، ممكنست از چشم انداز بهتر ويا بدترى برخوردار باشند، مثلاً: از هر سه نفر بيمار، يك نفر داراى جهش در ژن "FLT3" مى باشد كه اين بيماران پيامد و بازده خوبى ندارند، (هرچند داروهاى جديدى تحت بررسى قرار دارند كه ممكن است به نتايج بهترى منتهى شوند). از طرف ديگر، به نظر مى رسد بيمارانى كه در ژن "NPM1" داراى جهش بوده و هيچ نابهنجارى ديگرى ندارند، از چشم انداز بهترى نسبت به كسانى كه اين جهش را ندارند، برخوردارند. همچنين، تغييرات ژن "CEBPA" پيامد و بازده بهترى داشته است.

در سال هاى آينده، پزشكان از آزمايشات بهتر و وسايل مدرن ترى در لابراتوار ها استفاده خواهند نمود تا درك بهترى در مورد نادانسته هايى كه در زير پوسته نواقص ژنتيكى، موجب پديدارى لوسمى ميلوئيدى حاد مى شود، پيدا نموده و از آن براى تخمين بهتر پيش آگهى ادامه حيات بيماران استفاده شود. اين نواقص ژنتيكى در واقع پایه كشف و دستيابى به درمان های موثر تر براى لوسمى ها را، تشكيل خواهند داد.

 

  • نشان گر (ماركر) سلول هاى لوسمى در AML:

اگر سلول هاى لوسمى داراى پروتئين (CD34) ويا، "گليكوپروتئين-پى" (توليد ژن MDR1) بر سطح خود باشند، پيامد خوبى به دنبال ندارد.

 

  • سن فرد در AML:

بيماران مسن تر (خصوصاً بعد از ٦٠) سالگى، معمولاً به خوبى جوان تر ها به درمان ها پاسخ نمى دهند و علت آن احتمالاً اين است كه نابهنجارى هاى نامساعد كروموزومى در آن ها بيشتر است، و درعين حال بيماران مسن تر، مشكلات پزشكى ديگرى نيز دارند كه انجام درمان هاى "سنگين تر" برای آن را غير ممكن و يا با دشوارى روبرو مى سازد.

 

  • تعداد گلبول هاى سفيد خون در AML:

اگر شمارش سلول هاى سفيد (گلبول هاى مختلف)، در هنگام تشخيص بيش از يك صد هزار باشد، چشم انداز بسيار بدى را به دنبال دارد.

 

  • اختلال خونى قبلى زمینه ساز AML:

داشتن يك اختلال خونى از قبل، همانند "سندرم ميلو ديسپلاستيك" (MDS)، چشم انداز بدى را به دنبال دارد.

 

  • لوسمى ميلوئيدى حاد (AML) مرتبط با درمان:

هرگاه "AML" پس از انجام شيمى درمانى، سرطانی ديگر ظاهر شد، معمولاً چشم انداز بدی دارد.

 

وضعیت لوسمى حاد ميلوئيدى (AML) بعد از درمان:

پاسخ لوسمى به درمان، بر ادامه حيات بلند مدت تاثير مستقيم دارد و پاسخ بهتر و سريع تر، با پيامد هاى بهترى همراه خواهد بود.

  • خاموشی یا بهبودى (Remission) AML:

بهبودی کامل: یعنی نداشتن هيچگونه علامتى از بيمارى بعد از پايان درمان، و تعداد بلاست مغز استخوان كمتر از پنج درصد سلول هاى سالم، و تعداد نرمال گلبول هاى مختلف خون، و عدم وجود علایم بيمارى.

بهبودى كامل مولكولى: هيچ اثرى از سلول هاى لوسمى در مغز استخوان نباشد (حتى با تست هاى بسيار حساس مانند "پى سى آر"، هم ردى از آن ها پيدا نشود).

 

  • حداقل باقيمانده بيمارى (MRD) در AML:

يعنى بعد از درمان، در زير ميكروسكوپ اثرى از بيمارى وجود ندارد، اما با تست هاى حساس نظير "سيتومترى"  دلايلى دال بر وجود سلول هاى لوسمى وجود دارد.

 

  • AML فعّال:

یعنی لوسمى در دوره درمان وجود داشته يا، بلافاصله بعد از پايان درمان پديدار شده است (عود) و سلول "بلاست" مغز استخوان بيش از پنج درصد است.

 
 

منبع: 2017 American Cancer Society
مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی

سرطان های خون و لنف

««ما می دانیم که این آمارها ممکنست برای شما کمی گیج کننده باشد و منجر به ایجاد سوالهای بیشتری شود. این را بدانید که این آمارها نمی توانند به شما بگویند که شما چقدر زنده می مانید، برای شفافیت بیشتر با پزشکتان که با شرایط ویژه شما آشنا است صحبت نمایید و نظر وی را جویا شوید.»»