باورهای نادرست: غربالگری و پیشگیری از سرطان

1- باور نادرست: چون سرطان مسری نیست، تماس های جنسی نیز بی خطرند.

درست: ویروس HPV شایعترین عفونت منتقله از راه جنسی است و میتواند موجب سرطان گردن رحم و سایر سرطانها شود. اغلب بزرگسالانی که ارتباط جنسی دارند زمانی به این ویروس مبتلا میشوند. اما همه آنها مبتلا به سرطان نمیشوند. اغلب مواقع، HPV خودبخود برطرف میشود. برای پایین آوردن این خطر باید:

• اگر خانم هستید در سن 11 تا 26 سالگی و اگر آقا هستید در سن 11تا 21 سالگی واکسینه شوید.
• حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده نمایید.
• تنها با یک شریک جنسی رابطه داشته باشید.

2- باور نادرست: هیچ راهی برای کاهش ریسک سرطان وجود ندارد.

درست: غدغن کردن تنباکو و محصولات آن، تغذیه سالم، ورزش، استفاده از محافظ حین نزدیکی جنسی، استفاده از ضد آفتاب، اجتناب از داروهای تزریقی برخی از راهکارهای پیشگیری موثر برای کاهش ریسک سرطان هستند.

3- باور نادرست: اگر یکبار تست پاپ اسمیر انجام دادم هرسال باید اینکار را تکرار کنم.

درست: اگر تست پاپ و HPV هر دو نرمال باشند، شما نیاز ندارید هر سال تست پاپ انجام دهید. توصیه MD Anderson برای غربالگری خانمی که قبلا پاپ و تست HPV نرمال داشته است، رعایت راهنمای زیر است:

• سن 21-29: تست پاپ هر 3 سال.
• سن 30-64: تست پاپ و HPV هر 5 سال.
• سن 65 سال به بالا: با پزشک خود درباره نیاز به ادامه تست پاپ وHPV صحبت نمایید.

حتی اگر شما نیازی به تست پاپ وHPV نداشتید باید هر سال یکبار چک آپ بشوید و اگر حتی واکسن HPV هم دریافت کرده اید هنوز باید غربالگری را انجام دهید.

4- باور نادرست: در حال حاضر یک رژیم غذایی ضد سرطان ثابت شده وجود دارد.

درست: علیرغم ادعای عوام، در حال حاضر هیچ رژیم، مواد مغذی یا مکمل ضد سرطان در حال حاضر وجود ندارد و در آینده نزدیک نیز ایجاد نخواهد شد. مطالعات مورد نیاز برای رسیدن به پاسخ ارتباط بین رژیم غذایی و سرطان شروع شده است. اما بدلیل اینکه مطالعه انسانی هستند و بدلیل طبیعت ایجاد سرطان، زمانبر هستند.

5- باور نادرست: مواد مغذی خاص مانند، ویتامین E، ویتامین C و ویتامین A و سلنیوم از سرطان جلوگیری می کنند.

درست: در مورد نقش محافظتی مواد خاص مغذی ادعاهای فراوانی وجود دارد. اما نه تنها مدارک قابل اعتمادی در مورد اثر محافظتی این ویتامین ها در برابر سرطان وجود ندارد، بلکه در مواردی با مصرف بی رویه ویتامین ها حتی اثر سرطانزایی گزارش شده است. در مورد ویتامین C اگر چه بر اساس میزان متفاوت مصرف انواع مختلف میوه و سبزیجات ادعاهای ضد سرطانی شده است اما تنها مطالعات اندکی، دریافت این ویتامین را از طریق چک سطح ادراری یا محاسبه محتوای غذاها اندازه گیری کرده اند و ارتباط پیشگیری از سرطان را نشان داده اند. در مورد اثر محافظتی ویتامین A نیز وضع به همین صورت است نه تنها مطالعه معتبری برای پیشگیری از سرطان وجود ندارد بلکه مصرف فراوان آن در افراد سیگاری بعنوان فاکتور خطر ابتلا به سرطان ریه قلمداد می شود. در مورد ویتامین E و سلنیوم اطلاعات حتی کمتر است زیرا مستند کردن دریافت این مواد سخت است.

6- باور نادرست: چکاپ های منظم و تکنولوژی پزشکی امروز می توانند تمام سرطانها را در مراحل ابتدایی کشف کنند.

درست: اگرچه مراقبت منظم پزشکی میتواند واقعا توانایی کشف زودهنگام سرطان را بالا ببرد، اما نمیتواند آنرا تضمین کند. سرطان یک بیماری پیچیده است و هیچ راه مطمئنی برای رصد کردن دایم آن وجود ندارد. تستهای غربالگری روتین موجب کاهش مرگ ناشی از سرطانهای سینه، گردن رحم، ریه، روده بزرگ و رکتوم  شده است.

7- باور نادرست: ماموگرافی سالانه به حدی شما را با اشعه روبرو میکند که ریسک سرطان را بالا می برد.

درست: درست است که در ماموگرافی از پرتو استفاده میشود، اما مقدارش آنقدر کم است که هر گونه ریسک مرتبط با آن در مقایسه با فواید پیشگیری آن اندک است. ماموگرافیها میتوانند توده ها را قبل از علامت دار شدن یا قابل لمس شدن کشف نمایند. انجمن سرطان امریکا توصیه میکند خانمهای 40 ساله و بالاتر هر یک یا دو سال ماموگرافی غربالگری شوند.

8- باور نادرست: سرطان سینه قابل پيشگيرى است.

درست: دريغ و افسوس كه صحت ندارد. اگر چه امكان شناخت ريسك فاكتور هايى مانند: تاريخچه خانوادگى (سابقه) و يا ژن هاى جهش يافته به ارث رسيده، وجود دارد و يا تغيير در روش هاى زندگى مانند: كاستن از ميزان آشاميدن الكل، كم كردن وزن، ورزش مرتب و دائمى، ترك سيگار و معاينات ساليانه مى توانند احتمال آن را كاهش دهند، اما همچنان براى بيش از ٧٠ درصد موارد سرطان سينه، هيچ دليل مشخصى در دست نيست، و نشان دهنده اينست كه بيمارى عمدتاً تصادفى و بر اساس عوامل فعلاً غير قابل توضيح پديدار مى گردد.

9- باور نادرست: کوسه ها سرطان نمی گیرند.

درست: اين "ادعای" بسيار جذاب ولی كاملاً خيالى، آن چنان در اذهان عمومى مردم وارد شده، كه براى ريشه كن كردن آن احتياج به يك "جراحى فرهنگى" است. اين تصور باطل، كه كوسه ها نسبت به سرطان ايمن هستند، منجر به صيد، كشتار و قصابى ماهيانه بيش از ٢٠٠ هزار عدد از آنان، براى دست يابى به بافت غضروفى به اصطلاح "شفا بخش" آنان شده است . حقیقتا كوسه ها هم سرطان مى گيرند (مانند هر موجود زنده دیگری كه از ميليون ها سلول تشكيل شده باشد، مانند گربه و سگ ...، فيل ها). اين پندار غلط و احمقانه: "كوسه سرطان نمى گيرد"، به وسيله كتابى كه يك نفر (دكتر ويليام لين) به همين نام چاپ و منتشر نمود (١٩٩٢)، شايع شد و افكار عمومى آن چنان اين "توهّم" را قاپيدند كه منجر به كاسته شدن ٨٠ درصدى جمعيت كوسه ها شده تا آن ها تبديل به کپسولى شوند كه هيچ فايده اى نداشته و فقط باعث ثروت اندوزی اين آقا شده اند.

10- باور نادرست: اگر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستید، کمک اندکی می توانید بخود نمایید، منتظر بروز علایم باشید.

درست: زنان برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری کارهای زیادی می توانند انجام دهند، از جمله کاهش وزن (در صورت چاق بودن)، فعالیت منظم، قطع مصرف الکل، معاینه شخصی سینه ها و معاینه بالینی منظم، ماموگرافی و ترک سیگار.

بعضی از زنان دارای ریسک بالا برای کاهش خطر ابتلا، ماستکتومی (درآوردن سینه) پیشگیرانه را انتخاب می کنند که به میزان 90٪ از ابتلا به سرطان سینه جلوگیری می کند. این خانم ها می توانند اقدامات پیشگیرانه دیگر مانند MRI منظم، درمان با تاموکسیفن و شرکت در مطالعات بالینی را در نظر بگیرند.