غربالگری سرطان خانمها

مقدمه:

همانگونه كه، برنامه بهداشتى ساليانه خود را مى نويسيد، از پزشك خود در مورد معاينات غربالگرى سرطان كه بايد داشته باشيد، نيز سوال كنيد،  چرا كه سرطان، وقتى به موقع تشخيص داده شود، آسان تر مى توان آنرا علاج نمود.

غربالگری سرطان پستان:

معاينات و آزمايشاتى هستند، كه توده سرطانى را در پستان ها هنگامى كه هنوز خيلى كوچك بوده و قابل لمس نيست، و يا به ساير اعضا گسترش نيافته (متاستاز)، شناسايى مى نمايند. ماموگرافى، بيشترين كاربرد را در تشخيص سرطان پستان دارد و با استفاده از اشعه ايكس، از داخل پستان به طور سه بُعدى عكس بردارى مى نمايد، و با چندين تصوير از جهات مختلف پستان را به پزشك نشان مى دهد. يك تكنسين، پستان را روى صفحه مخصوصى گذارده و با يك پلاستيك راكت مانند بر روى آن فشار مى آورد، تا روى صفحه پهن شود و اشعه ايكس از تمامى قسمت هاى آن عبور نمايد. بعد با تغيير وضعيّت شما، تصوير بردارى از زاويه ديگرى نيز انجام مى پذيرد. شما بايد چند ثانيه، پستان هاى خود را نگه داريد. گاهى ماموگرام، چيزهاى ديگرى را مى يابد كه سرطان نيست، و باعث مى شود كه خانم ها معاينات بيشترى را انجام داده ويا معالجاتى را دريافت دارند كه در حقيقت لازم نيست. به همين خاطر، گروه هاى مختلف، روش هاى متعددى را پيشنهاد مى دهند.
موسسه (USPSTF (US Preventive Task Force، عقيده دارد كه زنان ٥٠ تا ٧٤ ساله، بايد هر دو سال يك بار ماموگرافى را انجام دهند. زنان در دهه چهل زندگی نيز مى توانند هر دو سال اين كار را انجام بدهند. انجمن سرطان امريكا، عقيده دارد كه، زنان بين ٤٥ تا ٥٤ سن، هر ساله بايد ماموگرافى را انجام داده و پس از ٥٥ سالگى هر دو سال يك بار انجام بدهند.
اگر شما به خاطر سابقه خانوادگى و يا دلايل ديگر، از ريسك ابتلا بالايى برخوردار هستيد، با پزشك خود مشورت نماييد، ممكن است نياز باشد شما زودتر و با فواصل كمتر، ماموگرافى شوید، و نيز شايد احتياج باشد كه MRI، نیز انجام دهید.
معاينه توسط خود فرد را، بسيارى از گروه هاى پزشكى قبول ندارند، اما شما با پزشك خود صحبت كنيد تا بدانيد كه به دنبال چه علائمى بايد باشيد.

غربالگری سرطان ريه:

مرگ بار ترين سرطان در ميان زنان، سرطان ريه است و عامل اصلى آن سيگار و توتون مى باشد. اگر بطور دائم از دخانيات استفاده مى كنيد، در مورد يك آزمايش غربالگرى (سرطان ريه)، با پزشك خود مشورت نماييد . پزشك، با انجام يك اسكن  LDCT، يا (Low-Dose CT)، كه تصوير بردارى از ريه با دوز پایین اشعه ايكس است، از ريه شما عكس مى گيرد. به پشت دراز مى كشيد، دست ها را بالاى سر خود قرار مى دهيد، و تنفس خود را در زمان عكس بردارى، به مدت ٥ تا ١٠ ثانيه نگه مى داريد. اگر شما ٥٥ تا ٨٠ سال داريد، ويا، براى مدت ٣٠ سال روزانه يك پاكت ٢٠ عددى سيگارت كشيده ايد يا در مدت ١٥ سال روزانه دو پاكت مصرف نموده ايد، ويا اين كه، الان در حال كشيدن هستيد و يا در طى پانزده سال گذشته، ترك دخانيات نموده ايد، بهتر است ساليانه، اين عكس LDTC، بگيريد و بعداً پزشك به شما مى گويد كه كى انجام آنرا قطع نماييد.

غربالگری سرطان روده بزرگ و رکتوم (کولورکتال):

تست هاى غربالگرى سرطان كولوركتال (روده بزرگ و راست روده) باید بين سنين ٥٠ تا ٧٥ سالگى، انجام شود. چنانچه به خاطر سابقه فاميلى از ريسك بالاترى بر خوردار باشيد، بايد اين تست ها را زودتر انجام دهيد. افراد مسن تر از ٧٥ سال نیز با نظر پزشك و در صورت لزوم انجام دهند.
موسسه USPSTF، نظر دارد كه تستهای غربالگری سرطان روده بزرگ مى بايستى به شیوه زیر انجام شود:

• كولونوسكوپى هر ١٠ سال، یا
• سيگمويدوسكوپى هر ٥ سال به همراه يك آزمايش FOBT هر ٣ سال، يا
• يك آزمايش FOBT سالانه.

• كولونوسكوپى برای غربالگری سرطان کولورکتال:

در اين تصویربرداری، يك لوله قابل ارتجاع مجهز به دوربين وچند ابزار ديگر، از راه مقعد وارد راست روده و روده بزرگ گرديده و به پزشك امكان مى دهد كه از طريق مانيتور، تمامى روده را بررسى نمايد. از يك و نيم روز قبل، فقط بايد مايعات نوشيد و با استفاده از مسهل هاى قوى، روده بزرگ را كاملاً پاك نمود. معاينه، مدت ٣٠ دقيقه به طول انجاميده و با استفاده از بى حس كننده ها و نيز، داروى خواب آور، دردى احساس نمى نماييد. اگر پوليپى وجود داشته باشد، خارج نموده و يا قسمتى از بافت روده، توسط پزشك متخصص نمونه بردارى میشود، به آزمايشگاه پاتولوژى (اسيب شناسى) ارسال مى شود، تا براى نشانه های احتمالى سرطان بررسى و امتحان شود.

• سيگموئيدوسكوپى برای غربالگری سرطان کولورکتال:

همانند كولونوسكوپى است، اما حدود ٢٠ دقيقه طول مى كشد ولى بيش از يك سوم روده بزرگ را نشان نمى دهد، معمولاً در هشيارى انجام مى شود و احتياجى به پاكسازى كامل روده بزرگ ندارد.

• آزمايش مدفوع برای غربالگری سرطان کولورکتال:

هردو آزمايش (gFOBT)، و، (FIT)، براى بررسى وجود خون در مدفوع مى باشند (زيرا گاهى سرطان در راست روده و روده بزرگ، خونريزى مى نمايد). با استفاده از ظرف مخصوص، مقدار كمى از مدفوع خود را به آزمايشگاه مى فرستيد، تا در آنجا بررسى شده تا ببينند خون در مدفوع وجود دارد يا خير. شايد لازم باشد از چند روز قبل، از بعضى غذاها و يا داروها اجتناب شود.
 

• تست DNA مدفوع برای غربالگری سرطان کولورکتال:

به همان روش آزمايش بالا مى باشد، به علاوه اين كه به دنبال ردى از سلول هاى داراى ژن تغيير يافته موجود در مدفوع و جدا شده از پوليپ ها و يا تومور سرطانى در روده بزرگ، مى باشد.

غربالگری سرطان دهانه رحم:

اين سرطان در بين سلول هاى مخاطى دهانه رحم ايجاد مى گردد. در هر مورد آزمايش، پزشكان به راحتى مى توانند سلول هايى را كه به آهستگى هم دچار تغييرات مى شوند، را پيش از مشكل ساز شدن، پيدا نمايند.

• تست پاپ (Pap) برای غربالگری سرطان دهانه رحم:

با دراز كشيدن روى تخت مخصوص و باز كردن پاها، پزشك با قرار دادن يك speculum، در داخل واژن، آنرا براى ديدن دهانه رحم به حد كافى باز مى نمايد. سپس با استفاده از لوازم مخصوص، مقدارى از سلول هاى دهانه رحم را برداشته، به آزمايشگاه پاتولوژى ارسال کرده، تا از نظر سرطانى بودن بررسى شود.

• تست ویروس پاپيلومای انسانی (HPV) برای غربالگری سرطان دهانه رحم:

به همراه تست pap، اين آزمايش هم انجام شده، و همان سلول نمونه بردارى شده از نظر آلودگى به ويروس HPV هم بررسى مى شود. اين ويروس، عامل اغلب سرطان هاى دهانه رحم مى باشد.
به طور كلى خانم ها تست pap را هر سه سال يك بار بايد انجام دهند، بعضى هر دو آزمايش HPV test، و pap را هر پنج سال يك بار انجام مى دهند. بر اساس سن شما، سابقه قبلى و يا ريسك ابتلا به سرطان، پزشك شما، براى تان، فواصل مناسب معاينات را تعيين خواهد نمود.

غربالگری سرطان پوست:

موسسه USPSTF، در مورد معاينات تشخيص سرطان پوست نظرى ندارد، اما انجمن سرطان امريكا نظر دارد كه معاينات منظم توسط پزشك شما، براى تشخيص زودهنگام سرطان پوست ضرورى است. چنانچه شما، قبلاً اين بيمارى را داشته ايد و يا يكى از افراد خانواده شما مبتلا بوده است، از پزشك در اين مورد نظر بخواهيد. پزشك، پوست شما را از نظر وجود توده هاى سلولى و يا خال هاى گوشتى (كه ممكنست سرطانى باشند)، بررسى مى نمايد. خود شما هر يك ماه يكبار پوست خود را از اين نظر ها معاينه و بررسى نماييد.