موسسه سنین CNIN Institute

تشخیص سارکوم استخوان (استئوسارکوما)

Bone Sarcoma (Osteosarcoma) Diagnosis


 

از روی علایم بیمار، معاینات بالینی، تست های تصویربرداری و تست های خونی شک به وجود سرطان استخوان ایجاد می شود. در اکثر موارد این حدس ما باید به وسیله بررسی نمونه بافتی یا سلولی زیر میکروسکوپ مورد تایید قرار گیرد. زیرا بیماری های دیگر از قبیل عفونت های استخوانی علایم و نتایج تصویربرداری ای دارد که می تواند با سرطان استخوان اشتباه شود. در اکثر موارد با نمونه برداری می توان متاستازهای استخوانی را تشخیص داد. علاوه بر آن، می توان از اشعه ایکس و تست های تصویربرداری نیز برای تشخیص گستردگی متاستازها استفاده کرد.

 

تست های تصویربرداری برای تشخیص سرطان استخوان:

  • عکس ساده (اشعه ایکس):

اکثر سرطان های استخوانی را می توان توسط اشعه ایکس تشخیص داد. استخوان درمحل سرطان ممکن است ناهماهنگ باشد .سرطان ممکن است به صورت یک سوراخ دراستخوان یا به صورت توده ای در اطراف نقص استخوانی ظاهر شود که به بافت های اطراف (از جمله عضله یا چربی) تهاجم کند. غالبا رادیولوژیست بوسیله اشعه X توموربدخیم را تشخیص می دهد.

 

  • سی تی اسکن (CT) در سرطان استخوان:

معمولا به عنوان CT یا CT اسکن نامیده می شود در این تست از اشعه ایکس چرخشی برای ایجاد یک سری تصاویر از بدن در زوایای مختلف استفاده می شود. یک کامپیوتر اطلاعات همه تصاویر را ترکیب می کند تا تصویری با برش مقطعی و حاوی جزییات را ارایه دهد. جهت بهتر دیدن جزییات تیره و روشن روی سی تی اسکن قبل از گرفتن عکس یک ماده بی ضرر به داخل ورید تزریق می شود. سی تی اسکن درتشخیص سرطان استخوان شانه، لگن و مهره مفید می باشد.

 

  • (MRI) ام آر آی در سرطان استخوان:

در این روش جهت تولید تصاویر کامپیوتری از ارگانهای داخلی به جای اشعه ایکس از امواج رادیویی و مغناطیسی استفاده می شود. این تصاویر خیلی شبیه سی تی اسکن است اما جزییات بیشتری را نشان می دهند. MRI مخصوصا در تعیین آسیب طناب نخاعی ناشی از سرطان مهره ها بسیار مفید است. زیرا MRI بافت چربی و عضله مجاور استخوان را نشان می دهد، و به جراح در چگونگی عمل جراحی و اینکه چگونه باید بافت های مجاور استخوان جابجا شوند، کمک می کند.

 

  • اسکن رادیونوکلوئید استخوان:

این روش در تشخیص متاستاز سرطان به استخوانهای دیگر و همچنین آسیب استخوانها ناشی ازسرطان مفید است. به بیماریک ماده رادیواکتیو به نام تکنتیوم دی فسفونات تزریق می شود مقدار ماده رادیواکتیو بسیار کم است و اثر طولانی مدت ندارد. ماده رادیواکتیو از طریق غشاء داخلی جذب سلول های استخوانی بیمار می شود. مناطق استخوانی مبتلا، در اسکن استخوان به صورت مناطق متراکم، خاکستری تا سیاه دیده می شوند که به نام نقاط داغ نامیده می شود. این مناطق در سرطان های متاستاتیک دیده شده ولی در عفونت، آرتریت ها یا سایر بیماریهای استخوانی نیز الگوی مشابهی دارد. برای تمایز این شرایط از تست های تصویر برداری دیگر یا نمونه برداری استخوانی استفاده می شود. اسکن استخوان متاستازها را خیلی زودتر از اشعه ایکس پیدا می کند و در شروع زودرس درمان سرطان نقش دارد.

 

نمونه برداری در سرطان استخوان:

باید برای تشخیص سرطان از سایر بیماری های استخوانی جهت مطالعه و بررسی زیر میکروسکوپ یک نمونه برداری از تومور یا منطقه سرطانی انجام شود. نمونه برداری در تشخیص اینکه سرطان استخوان اولیه است یا ثانویه (متاستازهای استخوانی) کمک کننده است. برای تشخیص سرطان استخوان از نمونه های متعدد بافتی و سلولی استفاده می شود. بسیار مهم است که نمونه برداری توسط یک جراح مجرب در تشخیص و درمان تومورهای استخوانی انجام شود. ممکنست انجام نمونه برداری اشتباه باعث دستکاری و بهم ریختن بیشتر آناتومی بافت ها شده و در نتیجه اختیار عمل جراح بعدی برای تومورهای درگیرکننده بازو یا ساق محدود شود.

 

  • نمونه برداری سوزنی:

بعد ازبی حسی موضعی پوست انجام می شود. دو نوع نمونه برداری سوزنی وجود دارد. نمونه برداری سوزنی ظریف و نمونه برداری سوزنی ضخیم. درنمونه برداری سوزنی ظریف (FNA) بوسیله یک سوزن نازک و یک سرنگ مقدار کمی از یک مایع و قطعات بافتی کوچک از توده تومور تخلیه می شود. پزشک می تواند سوزن را به داخل تومور مشکوک یا منطقه ای که نزدیک سطح بدن لمس می شود وارد کند. اگر منطقه مشکوک به علت عمقی بودن قابل لمس نباشد می توان سوزن را با هدایت CT اسکن وارد بدن کرد. سوزن هایی که در نمونه برداری ضخیم (CNB) به کار می روند تا حدی بزرگتر از سوزن های به کار برده شده در FNA هستند آنها یک بافت لوله ای کوچک (به قطر 1/16 اینچ و درازای 1/2 اینچ) را برمی دارند.

 

  • نمونه برداری استخوان از طریق جراحی:

ابتدا جراح پوست و بافت بالای تومور را بی حس می کند. برای اعمال جراحی بزرگ تر جراح از بیهوشی عمومی استفاده می کند. سپس جراح پوست را بریده و بخش کوچکی از یک تومور بزرگ را برمی دارد. (نمونه برداری برشی).

 

مترجم: فاطمه جمالی، پزشک "انجمن امداد به بیماران سرطانی ایران"
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی

سرطان های اعضای بدن