درمان مشكلات بلع بیمار سرطانی
Treatment of Swallowing Problems in Cancer Patient
مقدمه:
يك فرد ممكنست در هنگام سعى در بلع، به حالت خفگى افتاده، دچار سرفه شده، غذا را برگردانده و يا احساس درد داشته باشد. دلایل متعددى براى آن مى تواند وجود داشته باشد. مثلاً، براى كوتاه مدت، بعلت عوارض جانبى شيمى درمانى يا پرتو درمانى به ناحیه حلق و سينه، ويا بدليل عفونت دهان يا مرى (لوله گوارشى ای كه حلق را به معده متصل مى نمايد)، يا مسایل ديگر.
دنبال چه علایمى بايد باشيد؟
- با سعى در بلعيدن غذا، بيمار دچار استفراغ، سرفه، ويا حالت خفگى شود.
- از دست دادن بى دليل وزن.
- جمع شدن بيش از حد بزاق در دهان (آب ریزش از دهان).
- عدم ترشح بزاق، يا كم بودن ميزان آن.
- وجود زخم هاى دهان.
- احساس درد در گلو و "پشت" به هنگام بلع.
- احساس اين كه غذا در مسير بلع چسبيده است.
- وجود لکه هاى سفيد در دهان.
بيمار چه كار مى تواند انجام دهد؟
- غذاهاى مخلوط شده نرم و پر كالرى بخوريد، از قبيل سوپ هاى كرم دار، پودينگ، بستنى، ماست، ميلك شك ...
- از نى نوش مناسب براى خوردن مايعات و خوراكى هاى آبكى استفاده كنيد.
- مايعات غليظ تر از آب (مثل آب ميوه با گوشت آن، مخلوط شده در همزن) بخوريد زيرا خوردن آن ها راحت تر خواهد بود.
- گوشت ها، غلّات، يا ميوه هاى تازه را به شكل پوره و به نرمی غذاى كودكان مصرف نماييد (مى توانيد آب گوشت يا مايعات به غذاهاى خشك، اضافه كرده و سپس در مخلوط كن، هم بزنيد).
- نان ها را در شير بخيسانيد تا نرم شود.
- اگر درد نداريد، غذاها را به صورت سرد (براى كمك به احساس كمتر درد مبهم) و يا حداقل با دماى اتاق مصرف نماييد، به غذاها خورده يخ و مايعات بيافزاييد.
- با مقادير كم و فواصل كوتاه و لقمه هاى كوچك غذا بخوريد.
- بعد از كسب اجازه از پزشك، داروها و كپسول هاى خود را مى توانيد خرد كرده و در مايعت حل نموده و آن ها را بخوريد.
- از نوشيدنى هاى الكلى و غذاهاى تند و تيز دورى نماييد.
- براى خوردن غذا صاف و راست بنشينيد و تا چند دقيقه بعد از خوردن همان وضعيت نشستن را حفظ نماييد.
- اگر درد مشكل ساز است، از ژل هاى بى حس كننده دهان (فقط با اجازه پزشك) ويا داروهاى مسكن استفاده نماييد. (به قسمت زخمهاى دهانى در سايت مراجعه نماييد).
- با يك متخصص گوارش مشورت و گفتگو نماييد.
مراقبين چه كار مى توانند انجام دهند؟
- غذاهاى نرم و مرطوب، تخم مرغ نيم بند، سالاد با تون ماهى، و مايعات غليظ به بيمار بدهيد.
- افزودن آبگوشت و يا سس ها به غذا، به بلع بهتر آن ها كمك مى نمايد.
در موارد زیر با تیم درمان سرطان تماس بگیرید:
- حالت خفگى و يا سرفه، بيش از قبل ديده شود.
- وجود زخم هاى قرمز داخل دهان و روى زبان.
- ميزان حرارت بدن برابر يا بيش از ٣٨ درجه (اندازه گيرى دهانى).
- اشكال در تنفس و تنگى نفس.
- پيچيدن لقمه ها در گلو و سينه در هنگام بلع.
- احساس چسبيدن غذا به حلق و مرى در هنگام "پايين رفتن".
- عدم توانايى در بلع غذا و يا خوردن داروها.
منبع: American Cancer Society 2017
مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی