گسرلین
Goserelin
موارد مصرف گسرلین:
داروی گسرلین يك آنالوگ گونادورلين با خصوصيات مشابه با آن است. جهت ساپرس كردن توليد هورمونهاي جنسي در درمان نئوپلاسمهاي بدخيم پروستات، در سرطان سينه در زنان قبل از سن يائسگي يا حوالي يائسگي و در درمان اندومتريوز و فيبروئيد رحم كاربرد دارد. همچنين به عنوان داروي كمكي در تحريك تخمكگذاري همراه با گونادوتروپينها در درمان نازايي به كار ميرود. معمولاً به صورت استات تجويز ميشود اما دوزها برحسب پايه بيان ميگردند. mg 5/10 گسرلین استات تقريباً معادل با mg 10 گسرلین ميباشد. فرآورده گسرلین استات به صورت depot (تجمع دارويي در بدن) نيز موجود ميباشد كه از اين طريق يك دوز معادل با mg 6/3 گسرلین به طريق زيرپوستي در ديواه جلويي شكم تزريق ميشود و استراديول و تسترون را به صورت 28 روز مهار ميكند. در پايان اين دوره بايد پاسخ كامل درماني حاصل شده باشد و در درمان با دوزهاي تكرار شونده با فواصل 28 روز ادامه مييابد. در آندومتروزيز درمان تا 6 ماه ادامه مييابد و در زناني كه آنمي حاصل از فيبروئيد رحم دارند درمان تا 3 ماه قبل از جراحي همراه با مكمل آهن ادامه مييابد. در مردان مبتلا به سرطان پروستات فرآوردههايي كه دوزي معادل با mg 8/10 گسرلین را فراهم ميكنند هر 12 هفته مصرف ميشوند. در درمان پروستات يك داروي ضد آندروژن مثل سيپروترون استات را چند روز قبل از شروع درمان با گسرلین تجويز ميكنند و حداقل به صورت 3 هفته ادامه مييابد.
مکانیسم اثر گسرلین:
- آنالوگ صناعی دکاپپتید GnRH است که از نظر ساختار به leuprolide، nafarelin و triptorelin شباهت دارد.
- در صورت مصرف مداوم مهار کننده ی قوی ترشح گونادوتروپین است.
- در ابتدای درمان هورمون های LH، FSH، تستوسترون و استرادیول موقتا افزایش و پس از استفاده مداوم و عموما پس از گذشت 2 الی 4 هفته باعث کاهش ترشح LH و FSH و کاهش چشمگیر تولید استروئید در بیضه و تخمدان می شود.
فارماکوکینتیک گُسرلین:
داروی گسرلین تقريباً به طور كامل متعاقب تزريق زيرپوستي جذب ميگردد و نيمه عمر حذف سرمي آن 2 تا 4 ساعت ميباشد كه در بيماران مبتلا به اختلالات كليوي اين زمان افزايش مييابد. بيش از 90% دوز تجويزي در ادرار دفع ميشود كه به صورت داروي تغيير نكرده و متابوليتها ميباشد.
منع مصرف گسرلین:
- مصرف این دارو در حاملگی اکیدا ممنوع است و جزء داروهای گروه X طبقه بندی می شود که ممکن است باعث مرگ یا نقص عضو جنین شود.
- حساسیت شدید به گوسرلین یا سایر ترکیبات فرمولاسیون، سایر آگونیست های GnRH یا GnRH
- حاملگی یا شک به آن، شیردهی
- خونریزی غیر طبیعی واژینال بدون علت مشخص
- ایمپلنت حاوی 10.8mg گوسرلین در خانم ها نباید مصرف شود، زیرا اطلاعات کافی برای اثربخشی این فرمولاسیون در سرکوب استرادیول سرمی وجود ندارد.
عوارض جانبی گُسرلین:
- همانند Gonadorelin
- دربعضی زنان ممكن است خونريزي از واژن در طي شروع درمان ايجاد شود كه به صورت طبيعي به طور خودبخود برطرف ميشود.
- آرترالژي و پاراستزي نيز گزارش شده است.
تداخلات دارویی گسرلین:
هیچ تداخلی تاکنون گزارش نشده است.
هشدارهای گسرلین:
- می تواند به جنین آسیب وارد کند، سمیت در جنین در حیوانات دیده شده است. لذا از باردار نبودن بیمار قبل از شروع درمان اطمینان حاصل شود. حداقل 12 هفته بعد از اتمام آخرین دوز گوسرلین و یا برگشت قاعدگی بایستی از بروز حاملگی جلوگیری نمود.
- افزایش گذرای تستوسترون سرمی در مردان و استروژن در زنان در هفته های ابتدای درمان که می تواند منجر به بدتر شدن علائم سرطان پروستات و پستان گردد.
- مواردی از فشار به کانال نخاعی و انسداد مجاری ادراری در مردان مبتلا به سرطان پروستات گزارش شده است.
- هایپرکالمی: در بیماران مبتلا به سرطان پروستات و پستان با متاستاز استخوانی دیده شده است.
- واکنش های حساسیتی: تشکیل آنتی بادی، واکنش های حاد آنافیلاکسی و کهیر با آگونیست های GnRH گزارش شده است.
- باعث افزایش مقاومت رحم می شود. بعد از استفاده از گوسرلین با یک ماده شل کننده اندومتر، انبساط رحمی را فراهم کنید.
- باعث کاهش دانسیته استخوانی، پوکی استخوان و شکستگی در مردان و کاهش دانسیته استخوان در زنان می شود.
- می تواند باعث تغییراتی در فشار خون شود.
- می تواند میزان کلسترول تام، تری گلیسرید و LDL را افزایش و HDL را کاهش دهد.