ایبروتینیب

Ibrutinib

نام تجاری ایبروتینیب:

ایمبروویکا Imbruvica

موارد مصرف ایبروتینیب:

‎این دارو یک مهار کننده ی آنزیم کیناز و با اثر آنتی نئوپلاسم می باشد که در برخی اختلالات خونی مانند لنفوم منتل سل، ماکروگلوبولینمی والدنشتروم،  CLL, SLL, لنفوم مارژینال زون و GVHD مزمن تجویز می گردد.
‎

فرم دارویی ایبروتینیب:

این دارو بصورت کپسول خوراکی ۱۴۰ میلی گرم موجود می باشد و به نام تجاری Imbruvica معروف می باشد.

مکانیسم اثر ایبروتینیب:

‎ایبروتینیب با مهار برگشت ناپذیر بروتون تیروزین کیناز (BTK)، مانع عملکرد گیرنده های آنتی ژنی B-Cell ها و سایتوکاین ها می شود و در نتیجه می تواند بدخیمی های ناشی از تکثیر غیر طبیعی سلول های B خون را مهار نماید.

فارماکوکینتیک ایبروتینیب:

• ‎متابولیسم این دارو از راه کبد و توسط آنزیم های CYP2D6, CYP3A4 می باشد.
• ‎عمده دفع دارو از طریق مدفوع و بخشی از آن از راه ادرار می باشد.
• ‎ایبروتینیب نیمه عمری در حدود ۴ تا ۶ ساعت دارد و اوج غلظت خونی آن ۱ تا ۲ ساعت پس از مصرف رخ می دهد.
• ‎این دارو پروتئین بایندینگ بسیار بالا (در حدود ۹۷%) دارد.

عوارض جانبی ایبروتینیب:

‎عوارض شایع ایبروتینیب:

• اسهال، ترمبوسیتوپنی، درد اسکلتی عضلانی، آنمی، راش، پتشی، عفونت تنفسی، تهوع، استفراغ، تب، خستگی و بی حالی، استوماتیت، ادم محیطی، پنومونی، آرترالژی، سردرد، یبوست، اسپاسم عضلانی، سینوزیت، سرفه، سرگیجه، عفونت پوستی، درد شکمی، بی اشتهایی، عفونت مجاری ادراری، مشکلات بینایی، فشار خون بالا، سؤهاضمه، خونریزی، هایپراوریسمی، احساس کوفتگی، دیس پنه، افزایش اشک چشم، خارش، دهیدراتاسیون، بدخیمی ثانویه

‎عوارض جدی ایبروتینیب:

• حساسیت شدید دارویی و آنافیلاکسی، سرکوب مغز استخوان، عفونت شدید، PML, PCP, عود HBV، بدخیمی ثانویه، خونریزی شدید، هماتوم سابدورال، خونریزی گوارشی، خون در ادرار، فیبریلاسیون دهلیزی، هایپوکالمی، اسهال شدید، استیونس جانسون، tumor lysis syndrome

تداخلات دارویی ایبروتینیب:

‎ایبروتینیب با داروهای سوبسترای CYP3A4، مهار کنندگان P-gp، داروهای با اثر ضد پلاکت، افزاینده فشار خون، سرکوب کننده ی سیستم ایمنی و سرکوب کننده ی مغز استخوان می تواند تداخل داشته باشد.

‎منع مصرف همزمان:

• واکسن های زنده مانند آدنوویروس، BCG, کلرا، واکسن آنفولانزا، سه گانه، روتاویروس، آبله مرغان، تیونوئید، واریسلا، تب زرد و زوستر

‎مصرف با احتیاط و ترجیحا استفاده از داروی جایگزین:

• آتازاناویر، بوسنتان، باربیتورات ها، ضد تشنج ها (کاربامازپین، پریمیدون، فنی توئین، والپروئیک اسید)، کلرامفنیکل، کلاریترومایسین، افاویرنز، جنیکو، ایندیناویر، ایتروکونازول، کتوکونازول، لومفاکتور، میتوتان، میفپریستون، مدافینیل، نفی سیلین، ناتالی زومب، نفازودون، نلفیناویر، پسوکونازول، پریماکین، رادیوم Ra223، ریفابوتین، ریفامپین، ریتوناویر

‎مصرف همزمان با تنظیم دوز مجدد:

• Abciximab, afatinib, alemtuizumab, آلپرازولام، آلتپلاز، آمیودارون، آملودیپین، آنتی ترومبین، اپرپیتانت، آرگاتروبان، آسپرین، آتورواستاتین، آزاتیوپرین، bivalirudin، سیدوفوویر، سیلوستازول، سایمیتیدین، سیپروفلاکساسین، کلوپیدگرل، کلوزاپین، سیکلوسپورین، دانازول، دابی گاتران، داروناویر، دگزامتازون، دیگوکسین، دیلیتازم، دی پیریدامول، انوکساپارین، افدرین، اریترومایسین، کنتراسپتیو ها، فلوکونازول، فلووکسامین، ضد ویروس ها مانند گان سیکلوویر، هپارین، ایماتینیب، نیکاردپین، پگ اینترفرون ها، پردنیزولون، رتپلاز، وراپامیل، وریکونازول، وارفارین و... .

موارد منع مصرف ایبروتینیب:

در صورت حساسیت به این دارو یا داروهای مشابه آن.

احتیاطات ایبروتینیب:

‎در مبتلایان به نارسایی کبدی، افراد مستعد خونریزی، وجود عفونت فعال، فشار خون بالا، سابقه یا ابتلا به بیماری های قلبی، آریتمی، احتیاط شود.
‎در صورتی که بیمار شرایط high tumor burden داشته باشد احتیاط شود.

توصیه های دارویی ایبروتینیب:

• ‎به بیمار توصیه شود در مدت درمان با این نوع دارو رژیم غذایی ثابتی داشته باشد و از مصرف روزمره ی گریپ فروت و مرکبات خودداری نماید.
• ‎به علت تداخل این دارو با واکسن های زنده لازم است بیمار در صورت نیاز به هرگونه واکسیناسیون پزشک یا درمانگر خود را در جریان مصرف این دارو قرار دهد.
• ‎پیش از شروع درمان در خانم ها انجام تست بارداری و اطمینان از عدم بارداری ضروری می باشد.
• ‎آزمایشات خونی مانند CBC بصورت ماهانه انجام شود.
• ‎لازم است بیمار فشار خون خود را بطور منظم اندازه گیری نماید و تغییرات آن را به پزشک خود اطلاع دهند.
• ‎بیمار باید در صورت مصرف هرگونه ویتامین، داروی مکمل و فرآورده های گیاهی حتما به پزشک اطلاع دهد. (بطور مثال مصرف ویتامین E اثر ضد پلاکت این دارو را افزایش می دهد.)
• ‎وضعیت کبدی و کلیوی بیمار، سطح اوریک اسید خون بصورت منظم بررسی شود.
• ‎بیمار از نظر بروز علائم خونریزی، عفونت پیش رونده، انسفالوپاتی و فیبریلاسیون دهلیزی تحت نظر قرار بگیرد و در صورت نیاز اقدامات لازم انجام شود.