پیش آگهی لنفوم هوچکین HL:
Hodgkin Lymphoma (HL) Prognosis:
مقاومت به درمان يا بازگشت مجدد لنفوم هوچكين:
اصطلاح مقاوم و يا پيش رونده زمانى استفاده مى شود كه علیرغم انجام درمان و در طول دوره درمان، لنفوم از بين نمى رود و يا پيشرفت مى كند.
اصطلاح عود، زمانى بکار می رود كه در ابتدا لنفوم از بين مى رود، اما دوباره به وجود مى آيد (يا در ناحيه قبلى، ويا در قسمت ديگرى از بدن پديدار مى گردد)، اين زمان مى تواند كوتاه و يا چند سال بعد باشد.
میزان بقای لنفوم هوچكين، بر اساس مرحله بيمارى:
آمار و ارقام مى توانند به ما بگويند چه درصدى از افراد مبتلا به یک نوع و مرحله از سرطان، ٥ سال بعد از تشخيص، به زندگى ادامه مى دهند. آن ها نمى توانند تعيين كنند كه شما چقدر ديگر زنده خواهيد بود، اما درك بهترى از ميزان موفقيّت درمان، را به شما مى دهند.
"میزان بقای پنج ساله" لنفوم هوچکین:
معناى آن اين است كه چه ميزان از كسانى كه در مثلاً، يك مرحله خاص، "تشخيص" داده شده اند، بعد از گذشت ٥ سال، زنده میمانند. مثلاً ٧٠ درصد يعنى از هر ١٠٠ نفر بعد از ٥ سال، هنوز تعداد ٧٠ نفر به حيات خويش ادامه مى دهند (يادمان باشد كه تعداد بسيارى از اين ٧٠ نفر، سالهاى بسيار بيشترى را به زندگى خود ادامه خواهند داد).
اين آمار بر يك اساس كلّى و با توجه به تعداد زيادى افراد به دست آمده است، بديهى است كه در هر مورد خاص، تك تك افراد، تفاوت هاى بسيارى با هم خواهند داشت. بعنوان مثال:
ارقام، حداقل مربوط به آمار ٥ سال پيش هستند، و چون در اين ٥سال پيشرفت هاى زيادى در امر درمان حاصل شده، كسانى كه در آن ها به تازگى تسخيص لنفوم داده شده، از شانس بهبودى بهترى برخوردار خواهند بود. اين ارقام مربوط به مرحله اولين تشخيص هستند و به "بازگشت" و يا "گسترش" سرطان ها، ربطى پيدا نمى كنند.
در كل، هر چه تشخيص در مرحله پايين ترى انجام شود، زندگى طولانى تر مى شود، هر چند علائم و شرائط ديگرى هم هستند كه تعيين كننده مى باشند. آمار و ارقام و جمع بندى داده هاى مربوط به ٨٠٠٠ نفر از مبتلايان به لنفوم هوچكين (اولين تشخيص بين سالهای ١٩٨٨ تا ٢٠٠١)، به شرح زير مى باشد (ايالات متحده امريكا) :
-
كسانى كه در مرحله يك تشخيص داده شدند: بيش از ٩٠ درصد آن ها ٥ سال و بيشتر زنده بودند.
-
كسانى كه در مرحله دو تشخيص داده شدند: حدود ٩٠ درصد آن ها ٥ سال و بيشتر زنده بودند.
-
كسانى كه در مرحله سه تشخيص داده شدند: حدود ٨٠ درصد آن ها ٥ سال و بيشتر زنده بودند.
-
كسانى كه در مرحله چهار تشخيص داده شدند: حدود ٦٥ درصد آن ها ٥ سال و بيشتر زنده بودند.
يادمان باشد كه اين آمار براى افراد مختلف تفاوت هاى بسيارى خواهد داشت. مى توانيد سوالات خود را در اين موارد با پزشكان خود در ميان بگذاريد. همراه با سيستم مرحله بندى، داشتن بعضى علائم و شرايط، خود مى تواند نشان دهنده ميزان احتمالى طول عمر باشند، مثلاً:
- داشتن علایم "ب"، يا بيمارى حجيم.
- داشتن بيش از ٤٥ سال سن.
- جنس مرد بودن.
- داشتن گلبول سفيد بالاى ١٥٠٠٠ عدد (در هر ميلى ليتر خون).
- پايين بودن هموگلوبين (كمتر از ١٠/٥).
- شمارش لنفوسيت زير ٦٠٠ عدد.
- ميزان آلبومين خون كمتر از ٤ .
- داشتن ESR بالاى ٣٠ براى دارندگان نشانه "بى" و بالاى ٥٠ براى افراد بدون نشانه "بى".
با استفاده از برخى از اين علایم، مى توان مرحله يك و دو بيمارى لنفوم هوچكين را به دو قسمت "مطلوب" و "غیرمطلوب" تقسيم بندى نمود، كه مى تواند بر میزان شدت درمان تاثير گذار باشد.
اخیرا مشخص شده است کمبود ویتامین D در بیماران لنفوم هوچکین موجب کاهش طول عمر بیماران و پیشرفت بیماری می شود (برای آگاهی بیشتر خبر "یافته ای مهم: ارتباط ویتامین D با پیش آگهی بیماران لنفوم هوچکین" را در وبسایت سنین ببینید).
سرطان هاى ثانويه بعد از لنفوم هوچكين:
"نجات يافتگان" از سرطان، معمولاً يك سرى مسائل و مشكلات خواهند داشت، اما اغلب نگرانى عمده، بروز مجدد سرطان است. اگر يك سرطان بعد از درمان، مجدداً پديدار شود به آن "عود " مى گويند، اما در برخى از موارد، نوعى ديگر از سرطان پديدار مى شود كه به آن سرطان ثانويه گفته مى شود. كسانى كه لنفوم هـوچكين داشته اند، مى توانند به هر نوع سرطان ديگرى مبتلا شوند، اما احتمال ابتلا به بعضى بيشتر است، از قبيل:
- لوسمی و "سندرم مَيلوديسپلاستيك"
- لفوم غير هوچكين
- سرطان پستان (زنان)
- سرطان غده تيروئيد
- سرطان لب و زبان
- سرطان غدد بزاقى
- سرطان معده
- سرطان كبد
- سرطان استخوان
- سرطان "بافت نرم"
- سرطان مقعد
- سرطان رحم
- سرطان ميزناى
- ملانوماى پوست
- "ساركوم كاپوسی"
به نظر مى رسد افزايش احتمال بعضى از سرطان ها با پرتودرمانى ارتباط داشته باشد، مثلاً:
- به نظر مى رسد در زنانى كه مورد تابش پرتو به قفسه سينه بوده اند (خصوصاً قبل از ٣٠ سالگى)، احتمال بروز سرطان پستان بيشتر است.
- پرتودرمانى قفسه سينه، به ريسك ابتلا به سرطان غده تيروئيد مى افزايد.
- پرتودرمانى قفسه سينه، احتمال ابتلا به سرطان ريه را زیاد می کند.
با گذشت زمان تغييرات و پيشرفت هايى در پرتو درمانى بوجود آمده و امروزه از شدت تابش خیلی كاسته شده است. هدف گيرى بر نواحى لنفوم هوچكين دقيق انجام مى شود، پس احتمال عوارض پرتو درمانى کم شده است. (هر چند هنوز در اين موارد نيازمند مطالعات هستيم) شيمى درمانى با داروهای آلکیلان، مانند "مَكلورتامين"، ارتباطاتى با پديدارى برخى سرطان ها مانند لوسمی دارد. امروزه از اين دارو كمتر استفاده مى شود.
ادامه مراقبت ها، بعد از انجام درمان لنفوم هوچكين:
بعد از انجام درمان، شما بايد مرتباً توسط پزشك خود معاينه شويد و علائم خود را براى وى توضيح دهيد، تا براى بازگشت سرطان، تحت نظر باشيد. زنانى كه مورد پرتودرمانى بوده اند بايد ساليانه غير از ماموگرافى، تحت معاينه و عکسبردارى با "ام آر آى" قرار گيرند، چون احتمال سرطان پستان در ايشان بالا مى باشد.
در مورد سرطان هاى كودكان، نوجوانى و جوانى، مراقبت در هر كدام براى خود راهكارهايى دارد، كه شامل انجام معايناتى براى احتمال بروز سرطان هاى ثانويه، است. نجات يافتگان از لنفوم هوچكين، بايد راهكارهاى تشخيص زودهنگام سرطان هاى كولوركتال و ريه را، مرتباً رعايت نمايند (در مورد ساير سرطان ها، تا علائمى در كار نباشد، نيازى به كنترل دائمى نيست).
آيا مى توان ريسك ابتلا به سرطان ثانويه را کم کرد؟
كارهايى هست كه مى توانيد با انجام آن از احتمال سرطان بكاهيد. بسيار مهم است كه از دخانيات دورى نماييد، وزن متعادل داشته باشيد و آن راحفظ نماييد، فعاليت هاى ورزشى را حتماً روزانه انجام دهيد، غذاهاى سالم بخوريد و خصوصاً از گياهان بهره مند شويد.
منبع: American Cancer Society 2017
مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
فاطمه عرفانی، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی