موسسه سنین CNIN Institute

عوارض پیوند مغز استخوان:

 

عوارض پیوند عموما به عوارض حاد و مزمن تقسیم می شود.

 

عوارض کوتاه مدت (زودهنگام) پیوند مغز استخوان:

این عوارض اساسا شبیه سایر انواع دیگر شیمی درمانی است اگر چه شدیدتر. این عوارض عبارتند از:

  • شمارش پایین سلول های خونی (خستگی، افزایش ریسک عفونت، خونریزی)
  • تهوع، استفراغ
  • کاهش اشتها
  • زخم دهان
  • ریزش مو
  • بیماری پیوند علیه میزبان مزمن (تنها در پیوند آلوژن دیده می شود).

یکی از شایعترین و جدی ترین عوارض کوتاه مدت افزایش ریسک عفونت است. آنتی بیوتیک ها اغلب برای جلوگیری از عفونت داده می شوند. ممکنست سایر عوارض مانند شمارش پایین گلبول های قرمز و پلاکت نیاز به ترانسفوزیون محصولات خونی یا سایر درمان ها داشته باشد.

 

عوارض بلندمدت (دیرهنگام) پیوند مغز استخوان:

برخی عوارض می تواند مدت طولانی باقی بماند یا تا ماهها یا سالها پس از پیوند رخ ندهد. این عوارض عبارتند از:

  • بیماری پیوند علیه میزبان مزمن (تنها در پیوند آلوژن دیده می شود).
  • آسیب به ریه ها، که منجر به تنگی نفس می شود.
  • ناباروری
  • آسیب تیروئید که مشکلات متابولیسم ایجاد می نماید.
  • آب مروارید (آسیب عدسی چشم که منجر به اختلال بینایی می شود).
  • آسیب استخوان که نکروز آسپتیک (غیر عفونی) نام دارد و استخوان بدلیل خونرسانی ضعیف می میرد. اگر آسیب شدید باشد، ممکنست بیمار نیاز به جایگزینی بخشی از استخوان و مفصل داشته باشد.
  • ایجاد سرطانی دیگر سالها بعد.

 

  • بیماری پیوند علیه میزبان (GVHD):

یکی از جدی ترین عوارض پیوند آلوژن واکنش پیوند علیه میزبان (GVHD) می باشد. این واکنش زمانی رخ می دهد که دهنده، سیستم ایمنی بیمار را تصاحب کرده باشد. وقتیکه این واقعه رخ می دهد، ممکنست سیستم ایمنی دهنده بافتهای بدن گیرنده را خارجی تلقی نماید و به آنها حمله نماید.

علایم می تواند شامل ضایعات پوستی شدید، خارش، زخم دهان (که می تواند خوردن را تحت تاثیر قرار دهد)، تهوع و اسهال شدید باشد. آسیب کبد می تواند موجب زردی پوست و چشم ها شود. ریه ها نیز می توانند آسیب ببینند. همچنین ممکنست بیمار بسادگی خسته شود و دچار درد عضلانی شود. گاهی GVHD می تواند ناتوان کننده باشد، و اگر به حد کافی شدید باشد، می تواند تهدید کننده حیات باشد. داروهایی که سیستم ایمنی را تحت تاثیر قرار می دهد ممکنست برای کنترل آن داده شود.

 

منبع: 2018 American Cancer Society
مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی