علّت/درمان عفونت بیمار سرطانی

Etiology/Treatment of Infection in Cancer Patient

مقدمه:

عفونت هاى مختلف، از مهمترين عوارض سرطان و درمان هاى متعدد اين بيمارى هستند كه حيات اشخاص مبتلا را نيز تهديد مى نمايند، و علت آن ضعف سيستم ايمنى بدن است. سيستم ايمنى بدن داراى كاركرد پيچيده اى است، كه به وسيله آن با میکروبها (باكترى ها، ويروس ها) مقابله مى کند.
يك شمارش گلبول هاى خون در آزمايشگاه (CBC) براى اطمينان از كاركرد صحيح سيستم ايمنى، تعداد گلبول هاى مختلف سفيد را برآورد مى نمايد. هركدام از گلبولهای سفید به روش خاصی با عفونت ها مبارزه مى نمايند.

علل معمول عفونت:
میکروبها: ميكرو ارگانيسم هاي عامل عفونت به قرار زير مى باشند:
١- باكترى ها     ٢- ويروس ها      ٣- پروتوزوآ ها (تك ياخته اى ها)     ٤- قارچ ها
اغلب میکروبها (غيراز ويروس ها)، اسامى علمى دارند كه بر اساس دسته (نام اول)، ونوع و گونه (نام دوم، يا آخر) تشكيل شده است. اين شكل از نام گذارى، براى زيست شناسان و ساير كاركنان مراكز پزشكى، نوع موجودى كه با آن سروكار دارند را مشخص مى نمايد. تمامى میکروبها نام اول و آخر را دارند، اما بعضى كه خوب شناخته شده باشند، فقط با اسم اول شناخته مى شوند مثلاً:
Pneumococcus ,Candida  ,Aspergillus, ...
و میکروبهايى كه نام طولانى دارند، به وسيله حروف اوليه اسمشان يا نام مستعار شناخته مى شوند:
E. coli = Escherichia Coli ,Staph = Staphylococcus aureus ,CMV= Cytomegalovirus

باكترى ها:

زيست شناسان معتقدند كه باكترى ها يك گونه از حیات هستند كه با جانوران و گياهان (نوع زيست آنان) متفاوت مى باشند، و کوچك ترين واحد زنده شناخته شده هستند. اغلب عفونت ها در افراد مبتلا به سرطان، به علت آلودگى به باكترى ها مى باشد كه شامل:
1- Pseudomonas aeruginosa
2- Klebsiella pneumoniae
3- Salmonella
4- Clostridium difficile  (C. diff)
5- Staphylococcus aureus (Staph aureus)
6- Staphylococcus epidemidis  (Staphepi)
7- Streptococcus viridans
8- Pneumococcus
9- Enterococcus
 

ويروس ها:

كوچكترين نوع میکروبها هستند، و بى شباهت به باكترى ها، آن ها واقعاً حيات ندارند و به خودى خود قادر به رشد نيستند، آن ها زمانى مشابه خود را توليد مى نمايند كه درون يك سلول زنده انسان، گياه و يا حيوان باشند.

اغلب عفونت ها در افرادى كه شمارش گلبول سفيد بسيار پايينى دارند با اين ويروس ها ايجاد مى شود:

1- VZV = Varicella zoster virus:

كه ويروس عامل آبله مرغان و "زونا " است.
مى تواند در فرد مبتلا به سرطان موجب عفونت هاى جدى  شود و بر خلاف ساير عفونت ها، عفونت با اين ويروس، هرگز كاملاً علاج نمى شود، حتى در يك شخص كاملاً سالم اگر، سيستم ايمنى به دلايلى تضعيف شد، (حتى ساليان بعد) ويروس دوباره فعال شده و عامل "زونا " مى گردد.
مبتلايان به زونا، گروه هايى از تاول هاى ريز و دردناك، كه در طول سيستم عصبى شكل گرفته اند، روى پوست خود دارند، و اين درد تا مدت ها بعد از، از بين رفتن تاول ها نيز ادامه دارد، اما مشكل اصلى درد نيست، بلكه، ويروس مى تواند به ساير اعضاء بدن انتشار يافته و منجر به عفونت ريه (ذات الريه)، ويا التهاب مغز(آنسفاليت) بشود. در افراد با سيستم ايمنى تضعيف شده، ريسك بسيار بالای آسيب ديدگى جدى وجود دارد، كه بر خلاف آبله مرغان در افراد سالم، عفونت هاى زونا در افراد سرطانى، مرگبار است.

2- HSV = Herpes simplex virus:

عامل تب خال، يا دانه هاى دستگاه تناسلى (نوعى زونا) است.
همانند ويروس هاى دسته 1، در افراد عادى و سالم، ايجاد عفونت هاى خفیف نموده، اما در سيستم عصبى باقى مانده و ساليان بعد (درصورت تضعيف سيستم ايمنى)، پديدار شده و مى تواند عامل ذات الريه و يا آنسفاليت (تورم مغزى) گردد.

3- CVM = Cytomegalovirus:

معمولاً در افراد سالم ايجاد عفونت جدى نمى نمايد، و تعدادى از افراد آن را در بدن خود دارند و خودشان نمى دانند، اما وقتى سيستم ايمنى ضعيف باشد، مى تواند عامل ذات الريه شديد و يا، enteritis عفونت روده، hepatitis عفونت كبدى، retinitis عفونت چشم، (مى تواند كور كند) باشد.
معالجه عفونت با اين ويروس در افراد با گلبول سفيد پایین، بسيار دشوار است چرا كه خود داروى آن از شمارش گلبول هاى سفيد مى كاهد. بهترين راه کار اين است كه نگذاريم عفونت ايجاد شود و روش آن، استفاده از دارو پيش از بروز علايم است (با آزمايش خون مى توان فهميد كه اين ويروس وجود دارد يا خير).

4- ويروس هاى تنفسى و RSV = Respiratory syncitial Viruses:

ويروس هاى تنفسى، مشابه ويروس آنفولانزا، و يا ساير ويروس هاى فصلى هستند، در افراد عادى و سالم ايجاد ناخوشى هاى ملايم نموده اما، در اشخاصى كه سيستم ايمنى ضعيف شده دارند، موجب عفونت هاى جدى مى شوند. اين ويروس ها بينى، مجارى تنفسى، حلق، سينوس و ريه ها را آلوده كرده و بد ترين حالت آن ذات الريه (pneumoniae) مى باشد، كه عفونت شديد ريه است و هرگاه سيستم ايمنى ضعيف باشد، ابتلا به ذات الريه دور از ذهن نيست.

‏تك ياخته اى ها یا Protozoa:

اين ها، زمانى موجود زنده خوانده شدند كه تصور مى شد كوچكترين نوع جانوران هستند. بعضى از آنان مى توانند افراد سالم را، بيمار سازند، (اما اين آلودگى ها بيشتر در كشور هاى در حال توسعه، و نه در امريكا پديدار مى گردند)، فقط در امريكا اشخاص با سيستم ايمنى ضعيف خطر ابتلا به اين میکروب را دارند. كسانى كه پيوند عضو انجام داده اند، سرطان دارند، ابتلا به بيمارى "ايدز" دارند، و يا در گير ساير بيمارى هاى جدى هستند، ممكنست به علت آلودگى به "پروتوزوآ" به عفونت هاى شديد و سخت مبتلا شوند. معمولاً تك ياخته اى هايى (پروتوزوآها) كه موجب عفونت در بيماران سرطانى مى شوند، شامل موارد زير مى باشند:

1- Toxoplasma gondil

كه در خاك، مدفوع گربه، آب آلوده به مدفوع گربه، و يا گوشت نيم پز وجود دارد، و مى تواند موجب تب و تورم گره هاى لنفى، شود ويا، اصولاً در افراد با سيستم ايمنى سالم بدون علايم باشد. معمولاً در افراد سالم بدون علائم باقى مى ماند، اما به محض تضعيف سيستم ايمنى، عفونت فعال شده و موجب آسيب مغزى، يا قلبى مى گردد. در افراد سرطانى، آلودگى قبلى مى تواند فعال شده، و يا، براى اولين بار پس از تضعيف سيستم ايمنى، و ايجاد آلودگى، پروتوزوأ فعال گردد.

2- Cryptosporidium

يك عامل شايع اسهال و درد معده در افراد با سيستم ايمنى ضعيف مى باشد، به وسيله افراد آلوده يا حيوانات پخش شده، و اغلب از راه نوشيدن آب يا خوردن ميوه ها و سبزيجات آلوده به مدفوع، بروز مى نمايد. مى تواند با ايجاد اسهال بسيار شديد، منجر به سوء تغذيه، از دست دادن وزن، عدم تعادل در مواد شيميايى خون، و يا كم آبى شديد، شود.

قارچ ها (Fungi):

در انسان، قارچ ها، به طور عادى در تعادل با ساير میکروبها روى پوست، يا داخل بدن، بدون ايجاد علائم زندگى مى كنند، اما،  هنگام بر هم خوردن اين تعادل محیطی، عفونت قارچى ايجاد مى شود كه بعضى از عوامل بر هم زننده به قرار زير است:
1- آسيب به بافت مخاطى    2- شمارش پايين گلبول سفيد    3- ضعف مفرط سيستم ايمنى بدن 4- تعداد كمتر از حد معمول باكترى ها، روى سطح بدن و يا غشاء مخاطى (روده ها و داخل واژن) كه اغلب به علّت معالجه با آنتى بيوتيك به وجود مى آيد. عفونت هاى قارچى بسيار جدى و مرگبارند و انواعى از آن ها، معمولاً افراد سرطانى را درگير مى نمايند، كه بعضى به قرار زير مى باشند:

1- Pneumocystis jirovecii

يك قارچ "عجيب و غريب" كه در افراد با سيستم ايمنى ضعيف، ايجاد عفونت كرده و معمولاً موجب ذات الريه مى شود كه، هرچند ندرتاً به ديگر اعضاء سرايت مى نمايد، اما، تنفس را بسيار بسيار دشوار مى نمايد. درمان زود هنگام از احتمال مرگ و مير مى كاهد. بعلّت شيوع گسترده در افراد با سيستم تضعيف شده ايمنى، معمولاً پزشكان براى پيشگيرى آنتى بيوتيك هايى به بيمار مى دهند.

2- Candida

شايع ترين نوع قارچ مى باشد و در افراد سالم بدون علائم زندگى نموده، گاهى موجب كهير هاى ملايم پوستى و يا خارش واژن مى گردد، و در نوزادان موجب "برفك دهان" مى شود. اما، در افراد با سيستم ايمنى ضعيف، نوع بسيار جدى از برفك را ايجاد مى نمايد كه دهان و مرى را فرا گرفته، و ممكن است به ساير اعضاء بدن نيز سرايت نمايد (برفك، لكه هاى سفيد يا كرم رنگى است كه روى بافت صورتى رنگ دهان، تشكيل مى شود)، همچنين اين قارچ، موجب عفونت جريان خون نيز مى گردد.

3- Aspergillus

اين قارچ معمولاً در هوا و محيط اطراف وجود دارد و ندرتاً در افراد سالم ايجاد عفونت مى نمايد، اما در برخى افراد كه داراى آسم يا حساسيت هستند، ايجاد عفونت ملايم در ريه مى نمايد. اما، در افراد سرطانى مى تواند موجب عفونت دريچه هاى قلب، ريه ها، سينوس ها، كليه ها و يا مغز بشود، و خصوصاً در افراد دریافت کننده داروهاى سركوب كننده سيستم ايمنى ويا، دارای گلبول سفید پايين، پديدار مى شود. به محض بروز علائم مشكوك، بايد با درمان هاى جدى و شديد، با آن مقابله کرد.

اين قارچ در خاك و مدفوع پرندگان يافت مى شود، مخصوصاً كبوتر، و معمولاً بعد از خشك شدن و پخش در هوا، از طريق تنفس وارد بدن مى شود. در افراد سالم، موجب عفونت خفیف ريه شده كه معمولاً بدون علامت از بين مى رود، اما، قارچ سال ها در ريه مانده، و هرگاه سيستم ايمنى تضعيف شد، مى تواند شروع به رشد و گسترش به ساير اعضاء بنمايد. يكى از جدّى ترين عواقب آن، ايجاد مننژيت، و عفونت غشاء مغز و نخاع مى باشد.

4- Histoplasma ,(Histoplasmosis)

‎اين قارچ معمولاً  بدون ايجاد علائم يا آسيب بافتى ريه افراد را در گير مى نمايد و در دره هاى رود مى سى سى پى، و رود اوهايو، (در ايالات متحده امريكا) گسترش زيادى دارد (گرچه خارج از اين مناطق و يا ساير نقاط دنيا هم ديده مى شود) آلودگى از طريق تماس يا تنفس گرد و غبار حاصل از خاك هاى آلوده به مدفوع پرندگان و يا مرغابى، انتقال مى يابد. قارچ  ممكنست سال ها در ريه غير فعال بماند و به محض ضعف سيستم ايمنى، فعال شده و در افراد مبتلا به سرطان، عامل بيماريهاى جدى و مهمى شده كه مى توانند به سيستم غدد لنفاوى، كبد، ويا، طحال، گسترش و انتشار يابد.

5- Coccidroides ,(Coccidioidomycosis)

‎اين قارچ عامل بيمارى "تب دره" ، يا كوسيديويدومايكوسيس، مى باشد و در خاك نواحى جنوبى امريكا، بعضى نقاط مكزيك، امريكاى مركزى و جنوبى، وجود دارد. همراه با تنفس گرد و غبار وارد ريه شده، و به طور معمول، مشكلاتى ايجاد نمى نمايد، مگر در شرايط ضعف در سيستم ايمنى ،كه، به پوست، اعصاب، مغز، استخوان ها، و مفاصل فرد (از ريه خارج شده) گسترش و انتشار مى يابد.

‎پزشكان چگونه به نوع آلودگى يك فرد پى مى برند؟
‎افراد مبتلا به سرطان مى توانند به عفونت هاى مختلفى مبتلا شده كه در عامل خطر، علائم و چگونگى معالجه و يا شانس بهبود، با يكديگر تفاوتهاى زيادى دارند. اگر شما عفونت داريد، براى پزشك شما مهم است كه بداند، چه قسمتى از بدن آلوده شده و نوع ميكروب، چه مى باشد علايم و نشانه هاى شما (مثلاً درد، قرمزى و تورم) در كجا است، این موارد به پزشك در تعيين نوع آزمايش لازم، براى مشخص شدن منبغ آلودگى، كمك زيادى مى نمايد. سپس، نتايج آزمايش ها مثل عكس بردارى، سى تى اسكن و آزمايش مايعات بدن، به مكان يابى عفونت كمك مى کند.

نقاط معمول و شايع آلودگى در افراد مبتلا به سرطان عبارتند از: پوست و بافت مخاطى (بافت نرم داخل دهان، واژن و روده ها)، سيستم گوارشى (دهان، مرى، معده، روده ها)، ريه ها و مجارى تنفسى، سيستم عصبى (مغز و نخاع)، بافت و پوست اطراف محل رگ گیری و سوزن آن كه براى رسانيدن مايعات و داروها به بدن (از طريق سياهرگ دست، يا آى وى) و به آن در اصطلاح، كاتتر يا Central venous catheter (CVC) مى گویند.

اغلب میکروبها، يا روى پوست و يا داخل روده ها و يا در محيط اطراف هستند و معمولاً براى اشخاص با سيستم ايمنى سالم، نمى توانند مشكل خاصى ايجاد نمايند. اما، چنانچه موانع دفاعى بدن، مثل پوست يا سيستم ايمنى آسيب ببيند مى توانند وارد بدن شوند، و اين قبيل آلودگى ها معمولاً "آلودگى هاى فرصت طلب" ناميده مى شوند. زيرا، میکروبها از "فرصت" ضعيف بودن سيستم ايمنى استفاده كرده و ايجاد آلودگى منجر به عفونت مى نمايند. با دانستن نوع عفونت، پزشكان بهترين روش درمان آن را شروع مى نمايند.  براى انواع مختلف بيمارى هايى كه عاملين آن ها، قارچ ها، باكترى ها، ويروس ها، و غيره هستند، داروهاى مختلفى وجود دارند، (و ممكنست هر كدام از اين گونه هاى مختلف، با درمان هاى متفاوت از يكديگر، معالجه شوند)، يعنى يك آنتى بيوتيك كه بر يك گونه از باكترى اثرات خوبى دارد، ممكن است براى درمان نوع ديگر، فايده نداشته باشد. اگر علائمى از عفونت در نقطه خاصى باشد، از آن مكان نمونه گرفته خواهد شد و به آزمايشگاه ارسال مى گردد، و نيز آزمايش ها و تست هاى متعددى بر روى خون، ادرار، مايع نخاعى، تراوشات زخم يا چرك، خلط سينه و ... انجام شده تا نوع عفونت مشخص گردد. گاهى خلط سينه، در صورت تنگى نفس و يا سرفه تحت آزمايش قرار مى گيرد و يا در صورت وجود خون در ادرار و يا، درد در هنكام تخليه ادرار، موجب مى شود كه پزشك اقدام به انجام آزمايش بر روى نمونه ادرار بيمار نمايد تا علت يابى شود. گاهى، اگر شخص از يك شمارش گلبول سفيد بسيار پايين برخوردار باشد، يا تب داشته باشد، قبل از بروز ساير علائم نمونه هاى خون و يا ادرار،  گرفته میشود و به آزمايشگاه ارسال میگردد.

‎تيم درمان سرطان و گروه مراقب شما، براى تعيين نوع عفونت شما، هر عملى كه لازم باشد را از طريق انجام آزمايش هاى بسيار، انجام خواهند داد كه بعضى از آن ها را در اينجا نام مى بريم:

1- Gram stain

‎نمونه هايى از عفونت نواحى مشكوك زير ميكروسگوپ قرار گرفته و با چند نوع رنگ مخصوص، رنگ میکروبها را تغيير داده، تا آسان تر ديده شده و رنگ و شكل آن ها، براى متخصصين مشخص شود. میکروب عامل عفونت مشخص میشود و از ميان انواع مختلف آنتى بيوتيك ها، بهترين انتخاب شده و به بيمار تجويز مى گردد. اين گونه آزمايشات، بر باكتریها، قارچ هاو يا پارازيت ها ،از همه موثر تر است و براى تشخيص آن ها، از رنگ هاى مختلف استفاده مى گردد.
‎انجام آزمايشات تشخيصى بر روى ويروس ها (به دليل كوچكى بيش از حد آن ها، كه زير ميكروسكوپ، معمولاً ديده نمى شوند)، به روشى ديگر و از طريق شناسايى ژن ها يا پروتيين هاى خاصى كه مربوط به هر ويروس، مشخص و شناخته شده است ويا بوسيله پيدا نمودن "پادتن" آن، ها عملى مى گردد.

‎2-تست ژنتيك

بعضى آزمايشات، میکروبها را به وسيله آزمايش به روى DNA، ويا، RNA آن ها شناسايى مى نمايند و اين كار در تعيين بهترين درمان براى آن كمك خوبى است.

‎3-کشت ميكروبى

نمونه هايى از محل مشكوك به آلودگى در يك محيط گرم در آزمايشگاه، در يك ژل مخصوص گذارده شده، تا مكان مناسبى براى رشد (كشت) ميكروب، فراهم شود. باكترى ها و قارچ ها بعد از چند روز به حد كافى رشد نموده، و با آزمايش خاصى شناخته مى شوند. اما رشد و بررسى ويروس ها در آزمايشگاه، به چندين هفته وقت نياز دارد، تا به نتيجه مطلوب برسد.

‎4-آزمايش ميزان حسّاسيت

زمانى كه باكترى يا قارچ كشت داده شده، به رشد كافى رسيد، آزمايش ديگرى به نام "ميزان حساسيت" روی آن ها انجام مى گردد، تا مشخص شود چه نوع آنتى بيوتيكى قادربه از بين بردن آن ها است. اين آزمايش نيز نياز به زمان دارد، اما، براى تعيين موثرترين نوع آنتى بيوتيك ضرورى است. پزشكان تقريباً مى دانند كه چه عفونتى، نقاط مشخصى از بدن بيمار سرطانى را در گير مى نمايد، ونيز، با اتكا به تجارب قبلى خود، حدس مى زنند كه به "احتمال قوى" چه ميكروبى عامل عفونت است. اين حدس بسيار مهم است، زيرا ممكنست نتايج آزمايشگاه تا آماده شدن، چندين روز حياتى به طول انجامد، و تا تعيين موثرترين دارو چند نوع دارو را شروع مى شود.

‎چگونگى درمان عفونت در بيمار مبتلا به سرطان:

‎تب، تورم، درد و ساير علايم عفونت ها در شخص با سيستم ايمنى تضعيف شده، بايد فوراً با شروع آنتى بيوتيك مناسب، درمان شود. بعداً، با انجام معاينات بدنى، تست هاى آزمايشگاهى، كٍشت، و حتى تصوير بردارى، پزشك متخصص تعيين مى كند كه محل عفونت كجاست وچه ميكروبى عامل آن بوده است. سپس، آنتى بيوتيك مناسب آن (ضد ويروس، ضد قارچ، ضدباكترى، ضدپروتوزوآ)  سريعاً شروع خواهد شد. بعداً ممكن است چند نوع آنتى بيوتيك ديگر به آن ها اضافه گردند.

‎درمان عفونت، در كجا انجام مى شود؟

‎در گذشته تمامى افراد مبتلا به سرطان براى درمان عفونت ها در بيمارستان بستری مى شدند (بعضى امروز هم چنين مى كنند)، بسيارى از بيماران مى توانند آنتى بيوتيك ها را در منزل به صورت كپسول يا مايعات دريافت کنند و يا در بخش تزريقات يا مطب پزشك بصورت وريدى، بگیرند. براى سه تا پنج روز اول، بيمار تحت مراقبت دقيق قرار داشته و نتايج آزمايشگاه، مرتباً كنترل میشود. ممكنست نوع آنتى بيوتيك، با تعيين دقيق عفونت، تغييير كند. چون پزشك میداند كه با چه عفونتى بايد مقابله نمايد، اگر بهبودى حاصل نشد، به پزشك متخصص عفونت ها اطلاع داده مى شود و وى، بر اساس نتايج آزمايشگاه، داروهايى را اضافه میکند ويا نحوه درمان را تغيير میدهد، تا بهبودى سريعتر حاصل شود. در بعضى از موارد، براى افزايش گلبول هاى سفيد از داروهاى معروف به عامل رشد Colony - Stimulating factors = CSF ‎  به بيمار تزريق میشود، تا بدن بتواند با عفونت ها بهتر مقابله نمايد. در افراد با سيستم ضعيف ايمنى ‎عفونت هاى باكتريايى را با آنتى بيوتيك های "وسیع طيف"، درمان مى نمايند (معمولاًاز دو يا سه انتى بيوتيك با هم استفاده مى گردد)، چون پزشك هنوز، علت دقيق عفونت را نمى داند.

‎میکروبهاى مقاوم به دارو و درمان:

• ‎باکتری ها:

حتى، در جدى ترين موارد هم بايستى از استفاده بيش از حد از آنتى بيوتيك ها اجتناب نمود، چرا كه موجب مقاوم شدن باكترى ها شده و آنان ديگر به نوعى از آنتى بيوتيك، كه قبلاً موجب از بين رفتن آن ها مى شد، پاسخ نمى دهند. میکروبها مرتباً در حال تغيير و تطبيق خود با شرايط جديد هستند و مثلاً بعضى از انواع Staphylococcus (staph) به بعضى از آنتى بيوتيك ها مانند methicillin مقاوم شده اند و بنام Methicillin resistant staph aureus, or, multi-drug-resistant staph aureus   ‎  خوانده میشوند كه گاهى به اختصار MRSA نامیده شده و ممكنست MER- suh تلفظ بشوند.

‎بعضى از انواع staph مقاوم به درمان با وانكومايسين تزريقى، يا IV vancomycin درمان شده اند، كه روزی براى عفونت هاى مقاوم به درمان كاربرد داشتند و به آن ها VRSA، يا Vancomycin-resistant staph aureus  گفته مى شد و  VER- suh تلفظ مى شد.
‎بعضى از نژد هاى "اِنتروكوكوس ها"، enterococcus كه معمولاً در روده انسان زندگى مى نمايندVRE or  Vancomycin- resistant  enterococcus، ناميده میىشوند.
‎خبر خوب اينست كه، اكنون داروهاى جديدى ساخته شده كه هنوز بر اين میکروبهاى مقاوم به درمان تاثير زيادى دارند. براى اجتناب از انتقال اين باكترى هاى مقاوم به درمان، به ديگران، كاركنان مراكز پزشكى از روپوش ها و دست كش هاى يكبار مصرف (در هنگام مراقبت از بيماران) استفاده مى كنند.

• ‎عفونت هاى ويروسى:

در درمان عفونت هاى ايجاد شده توسط ويروس ها، مثلاً ويروس هايى  مثل HSV= Herpes simplex virus,or ,Varicella Zoster virus=VZV ,or, Cytomegalovirus =CVM ‎ از داروهاى ضد ويروس استفاده شده، و همين داروها براى معالجه آنفولانزا نيز كار برد دارد.
 

• ‎عفونت تك ياخته اى ها (پروتوزوآ):

بندرت براى افراد سالم ايجاد مشكل مى نمايند، اما، در افراد داراى سيستم ايمنى ضعيف، موجب عفونت هاى شديدى مى شوند، مثلاً Toxoplasma با طيف وسيعى از داروها درمان مى شود، اما درمان خاصى براى تك ياخته اى كه موجب اسهال شديدCryptosporidium ‎  مى گردد، وجود ندارد، اين كار با تقويت و باز سازى سيستم ايمنى خود بدن، دورى از كم آبى و در مانهاى مربوط به خود "اسهال" ميسر خواهد بود.
 

• ‎عفونت هاى قارچى:

به بیماران با عفونت هاى قارچى كانديدا (Candida) مثل برفك دهان، گلو و مرى، داروهاى ضد قارچ خوراکی داده مى شود و براى موارد شديد تر، مثلاً عفونت خونی، داروی وريدى داده مى شود. براى درمان عفونت ناشی از قارچ های Cryptococcus , Aspergillus, Histoplasma, Pneumocystis نيز ‎داروهايى وجود دارد ، كه در بالا، توضيح داده شد.

منبع: American Cancer Society 2017

مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی

بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی