چه حرف هایی را به بیمار سرطانی نگوییم؟

چه حرف هایی را به بیمار سرطانی نگوییم؟

این طبيعی است که ندانيم چه باید به بيمار سرطانی بگویيم. ممکن است شما شخص مبتلا را نشناسيد یا ممکن است ارتباط صميمانه ای با او داشته باشيد. مهمترین مساله این است که از هر راهی که برای شما ساده تر است با شخص مبتلا وارد صحبت شوید. شما باید علاقه خود را برای حمایت از وی نشان دهيد. در بعضی مواقع صحبت کردن٬ برای نشان دادن حمایت می تواند بهترین راه باشد و در بعضی شرایط٬ راحت ترین راه٬ گوش شنوا برای صحبت های فرد مبتلا داشتن است . بیمار مبتلا به سرطان در وضعیت معلقی قرار دارد و برای زنده ماندن تقلا می‌کند. پس با صحبت‌های مان بیماران را آزرده خاطر نکنید. مهم است که هنگام صحبت کردن با یک بیمار سرطانی واژه‌ها را با احتیاط بیشتری انتخاب کنید. و البته گاهی اوقات انجام کارهای خوشحال‌کننده برای یک بیمار بهتر از حرف‌های بیهوده است.

دکتر باربارا اندرسون، محقق و پروفسور روانشناسی در برخورد با این بیماران به ما گوشزد می کند که این جملات را به زبان نیاورید:

چه حسی داری؟

وقتی برای عیادت به بیمارستان می‌روید بعد از حال و احوالپرسی معمول ممکن است از بیمارتان بپرسید که چه حسی دارد و آیا احساس بهبودی احساس می کنی؟ دکتر اندرسون پزشکی است که به عیادت‌کنندگان توصیه می‌کند این سوال را از بیماران سرطانی نپرسند. او می‌گوید: این حرف برای بیمار بسیار ناراحت‌کننده است. یادتان باشد که شاید بعد از جراحی یا طی کردن دوران شیمی‌درمانی بیمار احساس بهبود نداشته باشد و ضعف و مشکلات تازه‌ای را تجربه کند. با این سوال فقط به او یادآوری می‌کنید که حال خوبی ندارد و بهبود از او فاصله گرفته است، بنابراین بهتر است اجازه دهید بیمار اگر خود خواهان بیان شرایطش است، حال و روزش را شرح دهد.

چقدرجدی است؟

جمله دیگری که در دیدار با بیمار سرطانی مرسوم شده این است که راجع به بیماری از او می پرسند که چقدر جدی است و چند جلسه دیگر شیمی درمانی نیاز داری؟ دکتراندرسن می گوید این سوالات نه تنها حال بیمار را بهتر نمی کند بلکه نگرانی هایش را بیشتر می کند و او نمی تواند خیلی از موارد به سوالات شما پاسخ بدهد و خودش دچار اضطراب می شود. حتما این را به یاد بسپاریم که بیماران مبتلا به سرطان خیلی از مسایل را دوست ندارند با جزئیات برای دیگران تعریف کنند و دوست دارند خیلی از مسایل بطور خصوصی پیش خودشان و بین کسی که دوستش دارند باقی بماند بنابراین اگر خود فرد نخواست که در این زمینه برای شما توضیح بدهد در این مورد کنجکاوی نکنید که اثربخشی اش بیشتر است.

تو قوی هستی

جملاتی مانند تو قوی هستی و تو می توانی با بیماری ات مقابله کنی و... اگر چه شاید مفید به احوال بیماران دیگر باشد می توانی که در مورد بیماران دیگر گفته می شود در مقابل بیماران سرطانی کاربردی نیست . این جملات در مقابل فرد سرطانی نباید گفته شود چون این بیماران به خاطر استفاده از داروها به حدی ضعیف شده اند که خیلی وقت ها دوست دارند به جای جملات مثبت با آنها همدردی کنیم و رنجشان را درک کنیم و بهشان بگوییم که می دانیم که چقدر سخت است، همدردی کردن در بیماران سرطانی خیلی بهتر است تا اینکه جملات مثبت و امیدوار کننده که اغلب کاذب است را به بیمار بگوییم.

دادن اطلاعات به بیمار راجع به بیماری

جمله بعدی که ممکن است د رمواجه با بیماران سرطانی مطرح کنیم این است که بگوییم در مورد این بیماری فلان مقاله را خوانده ام و فلان مطلب را می دانم. دکتر اندرسون معتقد است که اگر بیمار نیاز داشته باشد راجع به بیماری اش اطلاعات به دست بیاورد یا از شما می پرسد و از شما می خواهد که در این مورد تحقیق کنید و یا خودش سرچ می کند بنابراین پیش دستی کردن و اطلاعات اضافه دادن که خیلی وقتها ممکن است غیرکارشناسانه باشد به درد بیمار نمی خورد، چون این بیمار از سوی تیم پزشکی به حدکافی اطلاعات دریافت خواهد کرد؛ بنابراین نیازی نیست ما از طریق مجله و مقاله بخواهیم به او اطلاعات دهیم.

تعارفات مرسوم را کنار بگذارید:
تعارفات مرسوم را کنار بگذارید، مثلا بر حسب عادت ممکن است به بیمار و یا خانواده اش بگویید:" اگر کاری از دست ما بر می آید، بگویید تا انجام دهیم"؛ این جمله در بسیاری از مواقع تعارف است اگر چه گاهی اوقات هم ممکن است به حقیقت متمایل باشید کاری انجام دهید؛ تعارفات این چنینی در شرایط معمول اگر چه شاید به مذاق طرف مقابل خوشایند باشد اما در مورد بیماران سرطانی، قضییه فرق می کند، پیشنهاد می دهیم به جای این که بپرسید کاری از دستتان برمی آید یا نه؟ بدون آن که بیمار متوجه شود و پیشنهاد کاری دهد، خود وارد عمل شوید و کاری را که گمان می کنید نیاز است انجام دهید، مثلا اگر بیمار مادر بستری در خانه است و کودکی کوچک در خانه دارد، ساعاتی از زمان روزانه تان را صرف مراقبت از کودک کنید و یا غذایی درست کنید و برای او ببرید و...

از ته دل به فرد مبتلا پاسخ دهيد! ( برای پاسخ به سوالات بيمار سرطانی از احساس خود کمک بگيرید) به چند ایده در زیر توجه کنيد:

من مطمئن نيستم که چه جوابی باید بدهم ولی تنها چيزی که باید بدونی اینه که خيلی برای من اهميت داری.

من متأسفم از اینکه می شنوم تو باید چنين دورانی را سپری کنی.
اگر دوست داری راجع به این موضوع صحبت کنی٬ من سرا پا گوشم.
من هميشه به فکرت هستم.
در عين حال که دلگرمی و تشویق بسيار مهم است٬ همچنين باید از خوش بين بودن بی جا و از گفتن دائمی جمله «مثبت اندیش باش» اجتناب کنيم چرا که شاید گفتن اینها٬ نادیده گرفتن ترس ها٬ نگرانيها و ناراحتی های بيمار به نظر برسد.
همچنين هميشه این وسوسه وجود دارد که به فرد مبتلا بگویيم که می دانيم که چه حسی دارد ولی در عين حال که سعی داریم شخص را درک کنيم باید بدانيم که هرگز نمی توانيم بفهميم که او دقيقاً چه حسی دارد.

استفاده از شوخ طبعی هم می تواند راه خيلی خوبی برای کنار آمدن با شخص مبتلا به سرطان باشد. همچنين می تواند با تشویق و حمایت کردن فرد به او نزدیک شد.اجازه دهيد شخص بيمار رهبری رابطه را به دست بگيرد. یکی از روش های سلامت٬ پيدا کردن نکات طنز درباره عوارض جانبی مختلف مثل کم شدن موها و زیاد شدن اشتهاست و شما می توانيد در خندیدن مثبت درباره بعضی از مسائل این چنينی به فرد بيمار ملحق شوید. این کار راه خوبی است برای رهایی از استرس و استراحت در برابر چهره جدی شرایطی که در آن قرار گرفته ایم. ولی شما هرگز نباید از طنز استفاده کنيد تا زمانی که مطمئن شوید فرد مبتلا٬ قادر به تحمل و درک چنين طنزی است. زمانی که ظاهر بيمار سرطانی خوب به نظر می رسد این موضوع را به او بگویيد! از گفتن نکات منفی ظاهر فرد مبتلا مثل «رنگ پریده به نظر می رسی» یا «چقدر لاغر شدی» بپرهيزید. به احتمال زیاد٬ خود فرد مبتلا از همه این نکات مطلع است ولی از اینکه شخصی این مطالب را به او بگوید خجالت زده می شود. معمولاً بهتر است که از گفتن داستان های افراد فاميل یا دوستانی که آنها هم مبتلا به سرطان بوده اند بپرهيزید. شخصيت افراد مختلف٬ متفاوت است و ممکن است اطلاع از داستان دیگران نتواند کمکی به بيمار بکند. در عوض٬ اینکه به بيمار بگویيد که با مسائل او آشنا هستيد چرا که شخص دیگری را می شناخته اید که مشکل مشابهی داشته٬ می تواند سودمند باشد. بعد از گفتن این مطلب ممکن است خود فرد مبتلا٬ مکالمه را آغاز کند.

کلمه کلیدی: