شما هم وسواس فکری دارید؟
اختلال وسواس از تشخیص تا درمان
ا💠ین افراد بشدت دقیق هستند و بیش از اندازه به تکرار و وارسی کردن گرایش دارند.
هر کدام از افراد ممکن است در دورهای از زندگی، رفتارهای تکرارشونده یا وسواسگونه از خود بروز دهند، اما وقتی صحبت از اختلال وسواسی ـ جبری میشود علائم با شدت خاصی بروز میکند که به مداخلات درمانی نیاز دارد و به نوعی زندگی فردی، اجتماعی و شغلی فرد را تحت تاثیر خود قرار میدهد و در نهایت روابط بین فردی افراد نیز بشدت تحت تاثیر این اختلال قرار میگیرد.
✅از علائم این نوع اختلال این است که فرد از لحاظ ذهنی بسیار درگیر مواردی همچون نظم، جزئیات، قواعد، فهرست ها و سازماندهی می شود و مطلب اصلی میان هجوم توجه بیش از حدی که فرد به جزئیات دارد گم می شود.
💠این افراد بشدت دقیق هستند و بیش از اندازه به تکرار و وارسی کردن گرایش دارند. معمولا نیز زمان زیادی صرف انجام کارها می کنند و این امر موجب می شود از امور عادی و روزمره زندگی باز بمانند.
💠وظیفه شناسی افراطی و کمال گرایی افراطی آنها و شیفتگی شدید به کار و تولید و ناتوانی در دورانداختن اشیای کهنه و بی ارزش و اکراه از سپردن کارها به دیگران و همچنین انعطاف پذیر نبودن نیز از علائم دیگری است که نشان دهنده وجود این اختلال است.
فرد مبتلا نسبت به این حقیقت که دیگر افراد در برابر تاخیرها و ناراحتی هایی که از این رفتار ناشی می شود دلخور می شوند، بی توجه هستند.
▪️برای درمان وسواس با توجه به شدت علائم و مدت زمانی که فرد درگیر اختلال است، بهتر است از درمان های ترکیبی استفاده شود.
💠یعنی هم مداخلات روانپزشکی و دارویی و هم درمان های غیردارویی که در این حوزه مطرح هستند باید به طور همزمان به کار گرفته شوند. درمان های غیردارویی شامل روان درمانی و درمان های شناختی و درمان های شناختی ـ رفتاری می شود.
▪️در روان درمانی که معمولا زمان بیشتری می طلبد اهداف درمان و روند و مدت زمانی که طول خواهد کشید از سوی درمانگر به فرد گفته می شود و در این شیوه به ریشه های اختلال و مقاومت هایی که فرد دارد پرداخته می شود.
▪️روش دیگر این است که فرد ابتدا فهرستی از عوامل و نگرانی ها و ترس هایی که او را وادار به رفتار وسواسی می کند، تهیه می کند و آن را از خفیف می نویسد.
بررسی افکاری که از ذهن فرد می گذرد نیز بسیار مهم است. در مقابل آن فرد در ستون دیگری مشخص می کند چه رفتارهایی برای کاهش آن دل نگرانی از خود بروز می دهد و تعداد دفعات بروز رفتار را نیز ثبت می کند.
برای مداخله هم روی افکار فرد کار خواهد شد و منطقی و غیرمنطقی بودن آن مورد بررسی قرار می گیرد و لازم است از خفیف ترین ترس ها و مقابله با آنها شروع و از تکنیک های مواجهه و حذف استفاده کرد.
▪️برای کاهش برخی رفتارهای وسواس گونه ایجاد محدودیت زمانی نیز موثر است که در این روش فرد وادار می شود طبق زمانی که به او اختصاص داده شد کار خود را به اتمام برساند.
▪️برای ایجاد محدودیت، ابتدا زمان اولیه که صرف انجام کارهای تکرارشونده می شود باید ثبت شود و سپس بتدریج و گام به گام، زمان محدود و محدودتر شود.
🌀شما هم افکار وسواسی دارید؟!
💠اختلال وسواس فکری عملی می تواند بر زندگی شما اثر سوء جدی داشته باشد.
مصطفی رستمی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی در سایت کلینیک مغز و اعصاب آلومینا نوشت: اختلال وسواس فکری عملی می تواند بر زندگی شما اثر سوء جدی داشته باشد. و غلبه بر این اختلال کار ساده ای نیست، این متن به شما کمک می کند تا پروسه درمان این اختلال را سریعتر کنید و با غلبه بر این اختلال زندگی بهتری داشته باشید.
گام ها ی درمان:
1) یک درمانگر خوب را برای خود انتخاب کنید. درمانگرهای معمولی برای این کار مناسب نیستند،
زیرا این درمانگران از روش های خاص درمان اختلال وسواس فکری – عملی (OCD) آگاه نیستند. این درمان ها شامل مواجهه و جلوگیری از پاسخ (ERP) و درمان شناختی رفتاری است (CBT) است.
زمانی که با یک درمانگر صحبت می کنید، از اسم بردن روش های درمانی بالا خودداری کنید، اجازه بدید درمانگر این موارد را بگوید و خودش درمان را انتخاب کند.اگر درمانگر این درمان ها را ذکر نکرد یا روش های جایگزین را انتخاب کرد، به دنبال درمانگر دیگری باشید.
2) با درمانگر خود درمورد روش درمانی صحبت کنید خواه این درمان دارودرمانی باشد.
درمان دارویی نیاز به مصرف بلند مدت دارد لذا نیاز به تعهد در مصرف دارد، همچنین درمان دارویی اثرات جانبی زیادی دارد، بنابراین شما ممکن است ابتدا با روش های درمانی ERP یا CBT شروع کنید. درمان های دارویی و روان درمانی ها را باهم دریافت نکنید، زیرا شما متوجه نمی شوید که کدام روش درمانی بر شما اثر گذار شده است. البته، اگر وسواس شما خیلی شدید و ناتوان کننده است، درمانگر شما ممکن است از شما بخواهد در زمان رواندرمانی دارو مصرف کنید.
3) درمان دارویی
اگر درمانگر شما از دارودرمانی استفاده کرد، پس شما احتیاج به این دارید که با یک روانپزشک هم دیدار کنید. داروهای SSRI ها به شما در رفع افکار وسواسی کمک می کند، داروهای دسته ی بنزودیازپین ها به شما در رفع اضطراب کمک می کند و داروهای نورولپتیک به شما در رفع افکار هزیانی کمک می کند.
4) اگر درمانگری وجود نداشته باشد شما چه کاری می توانید انجام دهید ؟
آرامش و آگاهی همراه با ذهن آگاهی و مدیتیشن روش های درمانی موثری هستند که می توانند به شما در درمان کمک کنند. زیرا این تکنیک ها به شما کمک می کنند تا هرگاه یک فکر وسواسی به ذهنتان خطور کرد، از آن فکر آگاه باشید و به خوبی با آن مبارزه کنید. جلوگیری از وسواس در ابتدای شروع خیلی آسانتر از زمانی است که این اختلال کهنه شود.
5) چطور به طور مشخص با افکار وسواسی درگیر شویم.
اختلال وسواس فکری – عملی با مقاومت عملی پیشرفت می کند. اگر شما افکار وسواسی دارید، سعی نکنید با این افکار وسواسی برای وسواس خود دلیل پیدا کنید، زیرا این فقط نشانه های شما را بیشتر می کند. OCD اختلال منطقی ای نیست، و شما نمی توانید با استدلال کردن به منطق برسید.
پذیرفتن افکار وسواسی کار آسانتری است. برای مثال، به خودتان بگویید کار بزرگی پیش رو است و یک جور معامله است. خب ؟ خب اگر من مثلاً یک عابر بانک را لمس کنم مریض می شوم و یا می میرم ؟ به خودمان بگوییم من اگر قرار است بمیرم پس باید از وقت کمی که دارم نهایت لذت را ببرم. این تکنیک باعث می شود که شما وسواس خود را نقض کنید.