موسسه سنین CNIN Institute

دود دست دوم توتون و دود محيط بسته و ریسک سرطان

Second Hand & Closed Door Smoke & Cancer Risk


 

دود دست دوم توتون چيست؟

دود دست دوم كه همچنين دود محيطى توتون، دود ناخواسته، كشيدن دود سيگار از طريق هواى موجود در محيط در بسته، نيز خوانده ميشود،تركيب دود جانبى حاصل از  سوختن يك نوع توتون و نيز دود خروجى از ريه هر فرد سيگارى ميباشد.
مردم در خانه ها، رستوران وبارها، ادارات ومحل هاى كار ونيز خودروهاى عمومى در معرض و تماس با اين دود ناخواسته ميباشند.
در ايالات متحده عامل اصلي اين دود، پس از سيگارت هاي ٢٠ عددى پاكتى، به ترتيب پيپ، سيگار برگ و ساير تركيبات تنباكويى ميباشد.
ميزان اين دود بستگى به مقدار توتون در معرض اتش قرار گرفته دارد، مثلاً ميزان دود محيطى ودست دوم يك سيگار برگ بزرگ مشابه ميزان دود حاصل از سوختن ٢٠ عدد سيگارت ميباشد.
 

چگونه دود دست دوم سيگار در محيط بسته اندازه گيرى ميشود؟

به ميزان در معرض بودن وتماس با دود سيگار ( با اندازه گيرى و ازمايش مقدار نيكوتين و ساير مواد موجود در دود سيگار هواى محيط) ميتوان دست يافت . همچنين با اندازه گيرى ميزان cotinine كه از موادى است كه از شكستن مولكول توتون ( بر اثر حرارت سوختن ) بوجود ميايد، و در خون، بزاق يا ادرار افراد غير سيگارى در معرض دود دست دوم، وجود دارد، ميتوان به شدت تماس و الودگى پى برد.نيكوتين، cotinine و نيز carbon monoxide در ساير مايعات بدن افراد در معرض نيز پيدا ميگردند.
 

آيا دود دست دوم محيطى حاوى مواد شيميايى مضر ميباشد؟

بله. در ميان بيش از ٧٠٠٠ نوع مواد شيميايى كه در دود دست دوم كشف شده است، بيش از ٢٥٠ نوع ان مضر و مرگ اور ميباشد از قبيل :
Hydrogen cyanide
Carbon monoxide 
ونيز امونياك ( ammonia) و حداقل ٦٩ نوع از اين مواد سرطان زا بوده و بعضى از انهاشامل موارد زير ميباشند :
Arsenic
Benzene
beryllium يك فلز سمئ
Butadiene يك گاز خطرناك
Cadmium
Chromium يك عنصر شبه فلز 
Ethylene oxide
Nickel 
Polonium -210 يك عنصر راديو اكتيويته 
Vinyl choloride
 
ساير مواد سرطان زا در دود دست دوم توتون :
Formaldehyde
Benzoatepyrene
Toluene
ميباشند.
در فرايند تشكيل مواد شيميايى موجود در دود دست دوم، فاكتور هاى زيادى از قبيل : نوع توتون، ماده افزوده شده به آن، روشى كه توتون با آن كشيده ميشود و براى سيگارت ها و سيگارهاى برگ، كاغذى كه در آن پيچيده شده اند، تاثير به سزايى دارند.
 

آيا تماس با دود دست دوم سرطانزا ميباشد؟

بله. سازمان حفاظت محيط زيست، برنامه ملى سم شناسى، اداره بهدارى فدرال و موسسه بينالمللى مطالعات و تحقيقات سرطان، همگى دود دست دوم را در ميان ساير عوامل سرطان زا قرار داده اند. تنفس دود توتون در محيط براى غير سيگارى ها موجب سرطان ريه شده و همه ساله ٣٠٠٠ نفر فقط در امريكا به اين علت تلف ميشوند.زندگى با يك فرد سيگارى، ريسك سرطان ريه را تا حد ٢٠الى ٣٠ درصد بالا ميبرد.
همچنين بعضى تحقيقات احتمال ميدهند كه ريسك سرطان سينه، سرطان حفره هاى سينوسى و سرطان حلق و مجارى بينى در بزرگسالان  و نيز احتمال سرطان خون leukemia و lymphoma لنف، و تومور مغزى در كودكان را افزايش ميدهد.( مطالعات ديگرى براى تحقيق بيشتر وفراگيرى گسترده ترى راجع به اين ارتباط مورد نياز است.)
 

در معرض دود محيطى توتون قرار گرفتن چه تبعات ديگرى براى سلامتى دارد؟

دود دست دوم، ارتباطاتى با مرگ زودرس در كودكان وبزرگ سالان دارد. اين دود راههاى هوايى ( نايژه) فرد را تحريك نموده و اثرات كوتاه مدت و سريعى بر روى قلب و عروق دارد(٢٥ تا ٣٠ درصد افزايش بيماريهاى قلبي عروقى) حدس زده ميشود كه همه ساله فقط در امريكا ٤٦٠٠٠ نفر به علت تماس با دود دست دوم سيگار و بيماريهاى قلبى مرتبط با ان، ميميرند. به علاوه، ارتباطاتى ما بين سكته مغزى و سخت شدن سرخرگ ها ودود سيگر محيط كشف شده است ( هرچند اين مطلب هم نياز به تحقيقات وياد گيرى بيشترى در زمينه هاى مرتبط دارد) كودكان در معرض دود دست دوم، با عفونت گوش، سرماخوردگى، ذاتالريه، برونشيت و تنگى نفس حاد نيز روبرو ميباشند . در مورد افزايش ريسك سندروم مرگ نوزادان نيز گزارشاتى در اين ارتباط وجود دارد. اين دود ميتواند مانع رشد طبيعى ريه در كودكان شده و عامل سرفه، خس خس سينه و تنگى نفس آنان باشد.
 

چه ميزان از اين دود بى خطر و ضرر ميباشد؟

تمامى مقادير اين دود دست دوم  خطر ناك و مضر ميباشد .تنها راه پيش گيرى از خطر ممنوع بودن اكيد كشيدن سيگار در محيط هاى بسته ميباشد.
جدا نمودن اشخاص سيگارى از غير سيگارى ها، تهويه و تصفيه هواى ساختمان ها و اقداماتى از اين قبيل نمى تواند بطور كامل اين خطرات را رفع نمايد.
 

چه راهكارى براى پيشگيرى از تماس با دود دست دوم و دود سيگار در محيط بسته وجود دارد؟

در سطح ملى (امريكا) قوانين بسيارى براى جلوگيرى از كشيدن سيگار در مكانهاى عمومى وضع شده است . در تمامى پرواز هاى داخلى و تقريباً تمامى پروازها به مقاصد خارجى، اتوبوس هاى بين شهرى، قطارها، و نيز تمامى ساختمان هاى دولتى سيگار ممنوع است .

 

قانون حمايت از حقوق كودكان ( مصوب ١٩٩٤) تاكيد مينمايد كه مصرف سيگار در تمامى ساختمانهايى كه به طور منظم با بودجه فدرال خدماتى به كودكان ارايه ميدهند، كاملاً ممنوع ميباشد . بسيارى از ايالتها، مصرف دخانيات را كلاً در بيمارستان ها، سواحل و پارك ها، مدارس، فرودگاه ها و پايانه هاى اتوبوس، خودروهاى حمل و نقل عمومى، قطار شهرى، و ... ممنوع نموده و همچنين، بارها، رستوران ها، مكانهاى تجمع عمومى، سينما ها، سالن هاى ورزشى، نيز از نعمت اين ممنوعيت برخوردار ميباشند .
(در حال حاضر، در امريكا، تقريباً جايى براى سيگار كشيدن وجود ندارد و فقط در هواى آزاد و كاملاً دور از همگان، شايد بتوان مبادرت به كشيدن سيگار نمود) در اين مورد برنامه هاى بسيارى از جانب تمامى ايالت ها بر گزار شده و با ممنوع كردن عمومي سيگار در تمامى مكانهاى كار وكسب و اقامتى سياحتى، تقريباً بطور كامل معضل دود دست دوم سيگار در محيط را حل نموده اند. اين موفقيت به كمك برنامه ريزى دقيق راهكارى بنام : Healthy people 2020 و اجراى آن، با هدف  به زير ١٠ درصد رساندن ميزان تماس با دود دست دوم، كاملاً موفق بوده و در زمينه هاى ديگر نيز مثل كاهش بيماريها، ناتوانى هاى جسمى و پيش گيرى از مرگ هاى زودرس، پيشرفت هاى چشم گيرى داشته است.
 
استفاده از دخالت و نفوذ انجمن هاى مردم نهاد (NGO) در ممنوع نمودن استعمال دخانيات در تمامى مكان ها در سراسر جهان، كار برد موفقيت آميز زيادى دارد و نمونه آن را در بسيارى از كشورها نظير : فرانسه، ايرلند، اروگويه، ژاپن، و... ميتوان مشاهده نمود كه در آنها، مكانهاى عمومى بطور كامل عارى از اين ماده خطر ناك و مرگ آور ميباشند.
 

منبع: 2017 American Cancer Society 

مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی  

ریسک فاکتورهای سرطان

سرطان در اثر تغییرات ژنتیکی ایجاد می شود. این تغییرات منجربه رشد کنترل نشده سلول ها می شود. اغلب این تغییرات ژنتیکی غیر خانوادگی (تک گیر) است نه ارثی و خانوادگی. عامل بروز این تغییرات ژنتیکی فاکتورهای محیطی است. فاکتور محیطی یعنی هر عامل خارج از بدن انسان که بر بدن انسان تاثیر می گذارد که شامل فاکتورهای فیزیکی (آلودگی هوا، نور خورشید، ...) و شیوه زندگی (بی تحرکی، ...) و رفتارهای ما (تغذیه، ...) می شود. به دلیل ابهامات مطالعات علت شناسی، سرطانزایی اغلب فاکتورهای محیطی مورد تردید است.