تشخیص سرطان سینه
Breast Cancer Diagnosis
تنها راه تأیید سرطان این است که پزشک آسپیراسیون سوزن یا تکه برداری جراحی را برای جمعآوری و آزمایش بافت را برای سلولهای سرطانی انجام دهد.
-
معاینه سینه توسط خود فرد برای تشخیص زودهنگام:
برای خانمهای 20 تا 30 ساله، معاینه سینه توسط خود فرد، یک گزینه غربالگری سرطان است. صاحبنظران موافق نیستند که هر خانمی نیاز به انجام این کار داشته باشد، بنابراین با پزشکتان در مورد فواید و مضرات معاینه سینه توسط خود شما صحبت نمایید که آیا اینکار را شروع بکنید یا خیر. اگر تصمیم به انجام این کار گرفتید، از پزشکتان بپرسید که راه صحیح معاینه را به شما نشان دهد و بگوید بدنبال چه چیزی باشید.
برای انجام معاینه سینه توسط خودتان، شما نیاز دارید تا به سینه هایتان بنگرید و آنها را لمس نمایید. در مقابل آینه بایستید و بدنبال فرورفتگی یا تغییر شکل و عدم تقارن باشید. بقیه معاینه معاینه سینه توسط خود فرد، زیر دوش حمام با استفاده از صابون جهت لغزنده نمودن پوست راحتتر انجام میشود. با فشاری ملایم، وجود توده در نزدیک سطح پوست را چک کنید. برای بررسی بافتهای عمیق تر از فشار بیشتری استفاده نمایید. به آرامی تمام نقاط نوک سینه و اطراف آنرا (آرئولا) بین دو انگشت خود فشار دهید. اگر هر گونه ترشحی از نوک سینه تان وجود داشت، بخصوص اگر خونی بود، به پزشکتان مراجعه نمایید.
ممکنست بهتر باشد که یک معاینه سینه توسط خود فرد در روز 3-5 پس از خاتمه دوره عادت ماهیانه انجام شود. تغییرات پیش از پریودی میتواند موجب شود بافت سینه شما در برخی مناطق ضخیم تر احساس شود، اما پس از خاتمه دوره پریودی برطرف میشود.
هر زمانی که یک توده جدید یا غیر معمول در سینه تان پیدا کردید، از پز شکتان بخواهید آنرا چک نماید. همچنین اگر متوجه تغییر در موقعیت یا شکل نوک سینه شدید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر هنوز هم مطمئن نیستید، دکتر میتواند شما را در معاینه خودتان همراهی کند. او باید هرساله پستانهای شمارا معاینه کند.
سازمانهای پزشکی توصیههای مختلفی برای بررسیهای سینه دارند. بهعنوانمثال، انجمن سرطان آمریکا میگوید که آزمایشها سینه در زنان از سن 20 سالگی اختیاری است. با پزشک خود مشورت کنید تا ایده بهتری ازآنچه برای شما مناسب است، به دست آورید. ممکن است بهتر باشد که معاینه خود را 3 تا 5 روز پس از پایان عادت ماهانه انجام دهید. این به این دلیل است که تغییرات هورمونی قبل از عادت ماهیانه میتواند سبب ضخیم شدن موقت پستانها شود که بعد از عادت ماهیانه برطرف میشود.
-
ماموگرافی برای تشخیص سرطان سینه:
ماموگرامها (تصاویر ماموگرافی) موثرترین راه کشف سرطان سینه هستند. آنها میتوانند 2 سال پیش از اینکه شما یا پزشکتان بتوانید توده ها را با دست احساس نمایید، آنها را کشف کنند. اما صاحبنظران پزشکی موافقت کلی در مورد دفعات انجام ماموگرافی ندارند. جامعه سرطان امریکا (American Cancer Society) توصیه میکند خانمهای با سن 45-54 سال هر 1 سال و خانمهای با سن بالای 55 سال هر 1-2 سال انجام دهند.
اما خدمات پیشگیری امریکا میگوید خانمهای با سن 50-74 باید هر 2 سال ماموگرافی شوند. این گروه معتقدند تحقیقات کافی برای دانستن اینکه آیا غربالگری پس از 74 سال ایده خوبی است یا نه وجود ندارد. تصمیم گیری درمورد شروع ماموگرافی شخصی است. اگر بالای 40 سالگی هستید، با پزشکتان در مورد اینکه چه موقع باید شروع نمایید صحبت کنید.
- اگر حین معاینه توده ای پیدا کردید، یا پزشک شما در ماموگرافی توده دید، بیاد داشته باشید که اغلب توده ها سرطان نیستند. اما برای پزشک تان هنوز تست کردن این توده اهمیت دارد. تستهای مختلفی وجود دارد که ممکنست وی از آنها استفاده نماید. تستهای تصویربرداری مانند ماموگرافی دیجیتال، ماموگرافی سه بعدی و سونو گرافی میتوانند برای بررسی اینکه آیا مشخصات فیزیکی یک تومور وجود دارد یا نه کمک کند.
-
نمونه برداری برای تشخیص سرطان سینه:
تنها راه اثبات سرطانی بودن گرفتن تعدادی سلول از توده و بررسی آنها زیر میکروسکوپ است. پزشک شما میتواند اینکار را با بیوپسی با سوزن خیلی ظریف انجام دهد.
- وضعیت گیرنده های هورمونی سرطان سینه:
گیرنده های استروژنی و پروژسترونی همچنین بر سطح سلول های طبیعی سینه نیز وجود دارند. سلول های سرطان سینه که حین نمونه برداری یا جراحی برداشت شده اند تست می شوند تا معلوم شود آیا پروتئین هایی که گیرنده های استروژنی یا پروژسترونی هستند را بر سطح خود دارند یا نه؟ زمانیکه هورمون های استروژنی و پروژسترونی به گیرنده های خود می چسبند مثل اینستکه به سلول های سرطانی برای رشد سوخت رسانی می شود. سرطان سینه ممکنست یکی یا دو تا از این گیرنده ها را داشته باشد یا هیچ کدام را نداشته باشد. سرطان های سینه بر اساس اینکه بر سطح خود گیرنده هورمونی داشته باشند یا نه گیرنده هورمونی مثبت یا منفی تلقی می شوند.
- ER+: یعنی در سرطان سینه گیرنده استروژنی مثبت است.
- PR+: یعنی در سرطان سینه گیرنده پروژسترونی مثبت است.
اهمیت وضعیت گیرنده هورمونی:
دانستن وضعیت گیرنده هورمونی برای تصمیم گیری درمان مهم است. اگر یکی یا هر دو این گیرنده ها مثبت باشند ممانعت از چسبیدن استروژن و پروژسترون به این گیرنده ها یا داروهایی که سطح استروژن یا پروژسترون را پایین می آورند می تواند مانع رشد و انتشار سرطان شود. داروهایی وجود دارد که می توانند اینکار را انجام دهند. این نوع درمان برای سرطان هایی که هم گیرنده استروژنی و هم گیرنده پروژسترونی شان منفی است کارآیی ندارد.
تمام سرطان های تهاجمی باید از نظر وضعیت گیرنده هورمونی آزمایش شوند (از طریق نمونه برداری یا خارج سازی توده). از هر سه بیمار در یک بیمار حداقل یکی از این گیرنده ها مثبت است. این آمار در خانم های مسن تر بالاتر است. همچنین DCIS نیز باید از نظر وضع گیرنده هورمونی بررسی شود.
مفهوم تست گیرنده هورمونی:
اغلب برای کشف اینکه آیا سلول سرطانی گیرنده هورمونی دارد یا نه از تست IHC یا ایمونوهیستوشیمی استفاده می شود. نتایج تست به تعیین درمان کمک می کند. حتی اگر 1% از سلول ها نیز گیرنده استروژنی یا پروژسترونی داشته باشند جواب گیرنده هورمونی مثبت است.
سلول های سرطانی دارای گیرنده هورمونی رشد آهسته تر و چشم انداز بهتری دارند اما این سرطان ها گاهی سال ها پس از درمان بر می گردند.
سلول های سرطانی فاقد هر گونه گیرنده هورمونی هستند و رشد سریع تر و چشم انداز بدتری دارند. این سرطان ها اگر بخواهند عود کنند معمولا در سال های اول پس از درمان بر می گردند. این سرطان ها در خانم هایی که هنوز یائسه نشده اند شایع ترند.
برخی خانم ها با سطح بالای HER2/neu بعنوان سرطان سینه HER2+ تلقی می شوند. HER2 یک پروتئین افزاینده رشد است که بر سطح سلول های سرطانی وجود دارد. سلول های سرطانی با سطح بالاتر از طبیعی HER2 بعنوان HER2+ شناخته می شوند. این سرطان ها تمایل دارند سریع تر رشد کنند و منتشر شوند. خانم هایی که تازه تشخیص سرطان سینه داشته اند باید از نظر وضع HER2 بررسی شوند زیرا اگر HER2 مثبت باشند از داروهایی که HER2 را هدف می گیرد سود می برند.
نحوه انجام تست HER2:
معمولا با انجام آزمایش IHC یا ایمونوهیستوشیمی یا FISH روی نمونه جراحی یا نمونه برداری از سرطان انجام می شود.
مفهوم تست HER2:
نتایج تست HER2 به شما و تیم درمان سرطان شما کمک می کند بهترین تصمیمات درمانی را بگیرید. بسیاری از متخصصین سرطان سینه معتقدند تست FISH از IHC دقیق تر است. تست FISH گرانتر است و جواب آن دیرتر حاضر می شود. به همین خاطر اولIHC انجام می شود.
- اگر نتیجه تست IHC 0 یا +1 باشد سرطان HER2 منفی تلقی می شود. و به درمان با داروهای هدف گیرنده HER2 پاسخ نمی دهد.
- اگر نتیجه تست IHC 3+ باشد سرطان HER2 مثبت تلقی می شود و با داروهای هدف گیرنده HER2 درمان می شود.
- اگر نتیجه تست IHC 2+ باشد وضعیت HER2 سرطان نامعلوم است و باید برای مشخص شدن تست FISH انجام شود.
اگر سرطان سینه تشخیص داده شده است:
شما و دکتر شما باید بدانید که سرطان از چه نوعی است و تا چه اندازه پیشرفت کرده است. چک کردن غده های لنفاوی نشان میدهد که بیماری چقدر پیشرفت کرده است. آزمایشهای دیگر مشخص میکنند چه درمانهایی ممکن است برای شما مفید باشد و بعضی آزمایشها هم احتمال اینکه سرطان شما بعد از درمان ممکن است برگردد را پیشبینی میکنند.
پزشک میتواند به شما در درک تمامی این آزمایشها کمک کند و باهم در مورد بهترین برنامه درمان شما تصمیم بگیرید.
منبع: WebMD 2017
مترجم: فاطمه عرفانی، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی