تشخیص سرطان لوزالمعده (پانکراس):

علاوه بر شرح حال و معاینه، برای کمک به تشخیص سرطان پانکراس تصویربرداری هایی نیز انجام خواهد شد که عبارتند از:

• سونوگرافی 
•  CT اسکن
• MRI
• سونوگرافی آندوسکوپی 
• کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگرید با اندوسکوپی (ERCP)

ممکنست سرطان پانکراس تا زمانی که پیشرفت نکرده است شناسایی نشود. به‌ مرورزمان علائم رخ می‌دهند. تشخیص سرطان پانکراس معمولاً نسبتاً ساده است اما متأسفانه، درمان در آن زمان بندرت امکان‌پذیر است.

(این بخش‌ بر روی آدنوکارسینوم پانکراس متمرکز است که بیش از 95٪ از سرطان پانکراس را تشکیل می‌دهد، دیگر انواع سرطان پانکراس در انتهای آن ذکرشده است).

تشخیص سرطان پانکراس معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که فرد بعد از هفته‌ها یا ماه‌ها از علائم بیماری به پزشک مراجعه می­کند. علائم سرطان پانکراس اغلب شامل درد شکم، کاهش وزن، خارش یا زردی (پوست زرد) است. سپس پزشک با استفاده از روش­های لازم، جستجو را برای علت آن آغاز می‌کند. این روش­ها عبارتند از:

• با در نظر گرفتن سابقه پزشکی، یک پزشک شرح حال بیمار، مانند زمان شروع، طبیعت و محل درد، سابقه سیگار کشیدن و سایر مشکلات پزشکی را بررسی می­کند.
• در طی یک معاینه بالینی، ممکنست پزشک، یک توده در شکم احساس کند و غده­ های لنفاوی متورم در گردن، پوست زردرنگ یا کاهش وزن را مشاهده کند.
• ممکنست آزمایش‌ها شواهدی را نشان دهد که جریان صفرا مسدود شده است یا سایر اختلالات وجود دارد.

بر اساس معاینه فرد، آزمایش‌ها و توصیف علائم، پزشک اغلب تصویربرداری را سفارش می‌دهد:

• سی‌تی‌اسکن:

یک اسکنر چندین عکس را توسط اشعه X را می‌گیرد و یک کامپیوتر آن‌ها را به تصاویر دقیقی از داخل شکم تبدیل می­کند. سی‌تی‌اسکن کمک می‌کند تا پزشکان سرطان پانکراس را تشخیص دهند.

• ام آر آی:

با استفاده از امواج مغناطیسی، اسکنر تصاویر دقیق شکمی، بویژه در ناحیه اطراف پانکراس، کبد و کیسه صفرا ایجاد می‌کند.

• سونوگرافی:

امواج صوتی بی­ ضرر، اندام‌های بدن را در شکم به‌ صورت عکس منعکس می­کنند که بطور بالقوه به پزشکان کمک می کند سرطان پانکراس را تشخیص دهند.

• پِت اسکن:

گلوکز رادیواکتیو تزریق‌ شده به داخل رگ‌ها توسط سلول‌های سرطانی جذب می‌شود. اسکن‌های PET ممکن است به تعیین میزان گسترش سرطان پانکراس کمک کند. اما معمولا برای اینکار به کار نمیرود.

اگر مطالعات تصویربرداری توده­ پانکراس را تشخیص دهند، تشخیص سرطان پانکراس محتمل است، اما قطعی نیست. فقط یک نمونه ­برداری با استفاده از بافت واقعی از توده می­تواند تشخیص سرطان پانکراس را قطعی کند. نمونه‌برداری‌ها را می‌توان به روش‌های مختلفی انجام داد:

• نمونه ­برداری سوزنی از راه پوست:

تحت هدایت تصویربرداری، رادیولوژیست سوزنی را به داخل توده وارد می‌کند و بخشی از بافت را می‌گیرد. این روش همچنین به‌عنوان نمونه ­برداری آسپیراسون (FNA) نامیده می­شود.

• کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد با اندوسکوپی (ERCP):

یک لوله انعطاف‌پذیر با دوربین و ابزارهای دیگر در انتهای آن (اندوسکوپ) را از طریق دهان به روده کوچک در نزدیکی پانکراس وارد میکنند. ERCP می‌تواند تصاویری را از این منطقه تهیه کند و همچنین نمونه‌ برداری را توسط یک برس انجام دهد.

• اولتراسوند آندوسکوپی (EUS):

همانند ERCP، آندوسکوپ در نزدیکی پانکراس قرار می‌گیرد. یک پروب اولتراسوند بر روی آندوسکوپ توده را پیدا می‌کند و یک سوزن بر روی آندوسکوپ، برخی از بافت‌های توده را برمی‌دارد.

• لاپاروسکوپی:

یک روش جراحی است که از چندین برش کوچک استفاده می‌کند. با استفاده از لاپاراسکوپی، یک جراح می‌تواند بافت را برای نمونه­ برداری جمع‌آوری کند. همچنین در داخل شکم می‌تواند مشخص کند آیا سرطان پانکراس گسترش‌یافته است یا خیر. با اینحال، لاپاراسکوپی دارای خطرات بالاتری نسبت به سایر روش‌های نمونه­ برداری است. اگر سرطان پانکراس تایید شد بسیار احتمال دارد که تومور با جراحی خارج شود.

پزشک ممکنست بدون نمونه ­برداری توصیه به عمل جراحی کند.

تشخیص زودهنگام سرطان پانکراس:

وقتیکه سرطان در مرحله پیشرفته کشف می‌شود درمان آن چالش‌ برانگیز است. محققان به دنبال روش‌های تشخیص زودهنگام هستند اما تاکنون فایده هیچ‌ یک از آن‌ها اثبات نشده است. این روش‌ها عبارتند از:

• آزمایش‌ خون:

برخی از مواد مانند آنتی‌ژن کارسینوامبریونیک (CEA) و CA 19-9 در افراد مبتلا به سرطان پانکراس افزایش می‌یابد. بااین‌ وجود، آزمایش­های خون برای تشخیص زودهنگام سرطان پانکراس امکان‌پذیر نیست، زیرا ممکنست تا زمانی که سرطان پانکراس پیشرفته نشده است افزایش پیدا نکند.

• سونوگرافی با آندوسکوپی (EUS):

برخی از خانواده‌ها دارای چندین عضو مبتلا به سرطان پانکراس هستند. انجمن سرطان آمریکا می‌گوید که تا 10٪ سرطان‌های پانکراس ناشی از تغییرات DNA ممکنست ارثی باشد. مطالعاتی در حال انجام است تا ببینیم آیا غربالگری تهاجمی با اولتراسوند آندوسکوپی برای تشخیص زودهنگام سرطان پانکراس در اعضای سالم خانواده مؤثر است یا خیر. نتایج اولیه امیدوارکننده هستند. بااین‌وجود، آندوسکوپی یک روش تهاجمی است، بنابراین استفاده از آن فقط در افرادی که در معرض خطر بالای پانکراس هستند، توجیه پذیر است.

تشخیص سرطان‌های نورواندوکرین پانکراس:

تومورهای نورواندوکرین پانکراس از یک گروه جداگانه از سلول‌های تولیدکننده هورمون در پانکراس به وجود می‌آید؛ مانند آدنوکارسینوما، سرطان‌های سلولی جزیره کوچک معمولاً با تصویربرداری و نمونه ­برداری تشخیص داده می‌شوند. این نوع تومورها ممکنست هیچ علایم یا نشانه‌ ای مربوط به هورمون‌هایی که توسط تومور ترشح می‌شوند را نداشته باشند.