تاثير شیمی درمانی و هورمون درمانی بر زندگى جنسى زنان

Chemotherpay & Hormone Therapy Effect on Women Sexual Life

مقدمه:

داروهاى شيمى درمانى، معمولاً از طريق تزريق سياه رگ به جريان خون وارد مى شوند، اما، گاهى اوقات آنها را مستقيماً وارد تومور مى سازند (مثلاً در سرطان مثانه، دارو را از طريق يك "كاتتر باريك"، وارد مثانه مى کنند). درمان هايى نظير اين بر زندگى جنسى تاثير اندكى دارند، و چنانچه بعد از آن "كمى زود" اقدام به "مقاربت و ارتباط جنسى" بنمايند (به دليل تحريك شدگى ميزراه و مثانه) احساس درد وجود خواهد داشت.
گاهى در درمان تومورهاى ناحيه لگن، دارو از طريق سرخ رگ هايى كه تومور را تغذيه مى نمايند، به آن وارد شده و در نتيجه، "يك دوزقوى" از داروها نيز به ناحيه تناسلى وارد شده، و چون اين يك روش جديد است، هنوز اثرات بلند مدت آن بر زندگى جنسى زنان مشخص نيست.
روش ديگر، "تزريق صفاقى" است كه در آن دارو در "فضا"ى اطراف اعضاء شكم قرار میگیرد، و پس از مدت مورد لزوم، آن ها را از موضع خارج مى سازند، اما اين مايعات اضافى موجب تورم و بادکردگى شكم مى شوند. بسيار مهم است كه از پزشك و يا گروه درمانى در مورد انجام "نزديكى" در اين دوران، كسب اجازه شود.

مسايل حاملگى و توان بارورى در دوران درمان و بعد از آن:

اگر شما قصد داريد كه در آينده كودكانى داشته باشيد، پيش از شروع درمان با پزشكان خود گفتگو كنيد و نيز مى توانيد به قسمت بارورى زنان مبتلا به سرطان در سايت مراجعه نماييد.
در حين دوره شيمى درمانى، زنان بايد از روشهای جلوگیری از حاملگى استفاده نمايند، اگر قصد حامله شدن داريد، از پزشك خود بپرسيد كه تا چه زمانى بعد از اتمام شيمى درمانى، بايد براى "اقدام" صبر نماييد. (برخى داروها به جنين آسيب هاى جدى مى رسانند) توجه كنيد كه، بعد از شيمى درمانى، احتمال حفظ قابليت بارورى و حاملگى در زنان جوان بيشتر است (يادتان باشد كه علیرغم خونريزى ماهيانه، مشكل است بتوان با قاطعيت گفت كه شما مى توانيد حامله شويد) زنانى كه نمى خواهند بعد از شيمى درمانى حامله شوند، بايد از روشهای جلوگیری استفاده نمايند.

يائسگى زودرس با شيمى درمانى:

وقتى كه زنان، تحت شيمى درمانى قرار مى گيرند، اغلب علائم يك يائسگى زودهنگام را از خود نشان مى دهند، كه بعضاً شامل: گرگرفتگى، خشكى واژن، قاعدگى نامنظم، تنگى و سفتى واژن، و يا كلاً قطع خونريزى عادت ماهيانه (پريود)، مى باشد. اگر جدار واژن نازك شده باشد، خونريزى اندكى بعد از مقاربت ونزديكى (سكس) ديده خواهد شد.

ساير مسائل شيمى درمانى، كه مى توانند بر زندگى جنسى تاثير سوء داشته باشند:

بعضى داروها موجب ايجاد تحريكاتى در تمامى لايه هاى مخاطى بدن (شامل واژن) مى شوند كه مى تواند تبديل به خشكى و داغى بشود.
عفونت هاى  قارچى، (به علت ضعيف شدن سيستم دفاعى بدن) معمولاً در دوران شيمى درمانى شيوع زيادى دارند (خصوصاً در زنانى كه از "استروييد ها" و يا آنتى بيوتيك هاى تجويز شده توسط پزشك متخصص، براى پيشگيرى از عفونت هاى باكتريايى، بهره مى برند) اين عفونت ها موجب تحريك و خارش واژن و لُب هاى داخلى و خارجى (فرج) مى شوند. ممكنست ترشح سفيد رنگ غليظى وجود داشته باشد، و در "هنگام نزديكى" احساس سوزش زيادى به وجود بيايد. (از پوشيدن لباس زير هاى كوچك، نايلونى، تنگ ... خوددارى نماييد) شورت هاى گشاد ونخى بپوشيد تا ناحيه واژن كمتر مرطوب بماند. بعد از تخليه ادرار، قسمت هاى داخلى واژن را از جلو تا نواحى عقبى كاملاً خشك نماييد (شستشو ننماييد). ممكنست پزشك به شما يك كٍرم يا شياف مناسب براى پيشگيرى از رشد ارگانيسم هاى مختلف معرفى نمايد. در زنانى كه قبلاً در ناحيه تناسلى "زگیل یا تبخال (هرپس)" داشته اند، انجام شيمى درمانى، موجب پديدارى مجدد و بازگشت آن ها خواهد شد. اگر در ناحيه واژن عفونتى داريد سريعاً با گروه درمانى در ميان بگذاريد، زيرا به علت ضعف سيستم ايمنى بدن، ممكنست اين عفونت ها منجر به مشكلات بسيار جدى بشوند.
خصوصاً در مورد بيمارى هاى "مقاربتى" بسيار هشيار و دقيق باشيد. اگر با "اشخاصى" رابطه جنسى داريد، حتماً و اكيداً از "ابتدا تا انتها" از كاندوم و ساير لوازم حفاظت از "مايعات" بدن استفاده بنماييد (از دخول اشياء و يا اندام هايى (نظير آلت، انگشتان، لوازم "ويژه") كه از آن ها در انجام نزديكى و سكس در ناحيه "مقعد" استفاده شده، به داخل واژن (فَرج) اجتناب نماييد زیرا موجب عفونت هاى مختلف میشود).

شيمى درمانى و تمايلات جنسى:

شيمى درمانى، موجب کم شدن تمايلات جنسى مى شود. عوارض فيزيكى و جانبى آن نظير دل به هم خوردگى، تهوع واستفراغ، بى اشتهايى، ضعف مفرط و ... ديگر توان چندانى براى خواهش هاى نفسانى و سكس باقى نمى گذارند. (البته بعد از درمان اين تمايلات جنسى باز مى گردند) مثلاً، فردى كه هر دو تا سه هفته يك بار مورد شيمى درمانى قرار مى گيرد، شايد فقط در چند روز پايانى (تا شروع درمان بعدى) تمايلى براى انجام "نزديكى"داشته باشد، اما پس از پايان كامل دوره درمانى، عوارض به تدريج محو و تمايلات جنسى دوباره پديدار مى گردند.
زنانى كه شيمى درمانى مى شوند، اغلب احساس عدم جذابيت دارند. از بين رفتن موها، ازدياد وزن، و يا لاغرى مفرط، وجود كاتتر ها (براى تزريقات مختلف طی ماه ها) ... داشتن يك تصوير جنسى مثبت از خود را بسيار دشوار مى سازد. توصيه هايى در اين مورد بخصوص، در قسمت "توانبخشى تمايلات جنسى زنان مبتلا به سرطان" سايت، آمده است.

اثرات هورمون درمانى بر زندگى جنسى زنان:

از هورمون درمانى در معالجه سرطان هاى پستان و جدار رَحم (زهدان) استفاده مى گردد، و در اين روش درمانى، به كمك داروها، از رسيدن هورمون هايى كه سلول هاى سرطانى براى رشد به آن ها نياز دارند، به اين سلول ها، پيشگيرى مى نمايند. مثلاً، "تاموكسيفِن"، از رسيدن هورمون استروژن به سلول هاى تومور سرطان پستان جلوگيرى مى نمايد. ساير داروها مانند: "اگزمستان"، ويا "آناستروزول" و "لتروزول" مانع از تبديل هورمون تستوسترون به استروژن مى شوند. براى جلوگيرى از عملكرد تخمدان ها در زنان، يا آن ها را با عمل جراحى از بدن خارج نموده و يا با انجام "راديو تراپى كه همان پرتودرمانى" است، از عمل آن ها جلوگیری مى نمايند (تا از توليد و ترشح هورمون هايى كه مورد مصرف و رشد سلول هاى سرطانى هستند، محروم شوند). همه اين درمان ها غالباً موجب يائسگى زود هنگام و ایجاد علائم گُر گرفتگى، تغييرات چرخه قاعدگى، خشكى واژن، مى شوند.
علیرغم اين تغييرات گسترده، يك زن، باز هم بايد قادر به "احساس میل جنسى"، ميل به مقاربت و نزديكى و نيز رسيدن به "اوج لذت جنسى" (ارگاسم) باشد.