لاپاتینیب

Lapatinib

نام تجاری لاپاتینیب:

تایکرب Tykerb

دسته دارویی لاپاتینیب:

لاپاتینیب یک هدف درمانی است. مهار کننده انتقال سیگنال-مهارکننده تیروزین کیناز، (مهار کننده EGFR,HER2).

مکانیسم اثر لاپاتینیب:

لاپاتینیب متعلق به گروه داروهای مهارکننده انتقال سیگنال است. این دارو با تیروزین کینازهای پروتئینی (EGFR/HER2) تداخل ایجاد می کند. اما تفاوت آن با سایر داروهای مهارکننده انتقال سیگنال اینست که انتقال 2 سیگنال را مهار می کند.

موارد استفاده لاپاتینیب:

در درمان بیماران مبتلا به سرطان سینه پیشرفته یا متاستاتیک HER2 مثبت استفاده می شود.

نحوه مصرف لاپاتینیب:

• بصورت قرص خوراکی استفاده می شود.
• تنها یک فرم 250 میلی گرمی دارد.
• دقیقا همانطوری که پزشک توصیه می کند استفاده نمایید.
• لاپاتینیب باید حداقل یک ساعت قبل یا یکساعت پس از غذا استفاده شود. کل قرصها باید یکجا مصرف شود. تقسیم قرص ها توصیه نمی شود.
• در دوره مصرف لاپاتینیب گریپ فروت نخورید و آب آنرا نیاشامید.
• اگر یک دوز لاپاتینیب را فراموش کردید، به محض اینکه یادتان آمد آنرا در همان روز مصرف نمایید. اگر بیش از یک روز فاصله افتاد روز بعد دارو را 2 برابر استفاده نکنید و تنها دوز فراموش شده را مصرف نمایید. اگر مطمئن نیستید چه کار کنید از مراقب سلامتتان بپرسید.
• پزشک می تواند دوز لاپاتینیب را بر اساس میزان تحمل شما تنظیم نماید.
• لاپاتینیب را در دمای اتاق بین 15-30 درجه سانتیگراد نگهداری کنید. درب قوطی آنرا محکم ببندید و آنرا دور از دسترس بچه ها نگه دارید.

عوارض جانبی لاپاتینیب:

نکات مهم:

• شما به تمام عوارض زیر دچار نمی شوید.
• اغلب مواقع زمان شروع، طول مدت و شدت عوارض قابل پیشبینی است.
• عوارض تقریبا همیشه قابل برگشت هستند و پس از تکمیل درمان از بین می روند.
• عوارض کاملا قابل کنترل هستند. گزینه های زیادی برای به حداقل رساندن یا جلوگیری از عوارض وجود دارد.

عوارض جانبی شایع لاپاتینیب: (در بیش از 30% بیمارانیکه همزمان داروی کپسیتابین (زلودا) مصرف می کرده اند).

• اسهال
• سندرم دست - پا (اریترودیس استزی کف دست و پا یا PPE): دانه های پوستی، تورم، قرمزی، درد یا پوسته ریزی کف دست و پا. معمولا خفیف است و دو هفته پس از شروع درمان ایجاد می شود. بسیاری از افراد نیاز به کاهش دوز دارو دارند.
• کم خونی (آنمی)
• تهوع و استفراغ
• افزایش آنزیم های کبد (افزایشAST, ALT ، بیلی روبین)

عوارض جانبی کمتر شایع لاپاتینیب: (در 10-29% بیمارانیکه همزمان داروی کپسیتابین (زلودا) مصرف می کرده اند).

• دانه های پوستی (راش)
• افت سلول های خونی (گلبول های سفید و پلاکت ممکنست موقتا افت نماید و موجب خطر عفونت و خونریزی شود).
• خستگی
• دلدرد
• زخم دهان
• سوزش سردل
• درد بازو، اندام، کمر
• تنگی نفس
• مشکلات خواب
• پوست خشک

عوارض جانبی نادر و جدی لاپاتینیب:

• مشکلات قلبی شامل کاهش عملکرد پمپاژ قلب یا اختلال ضربان قلب
• اسهال شدید که منجر به کم آبی می شود.

عوارض بسیار نادر (در کمتر از 10 بیماران دیده می شوند) ذکر نشده است. اما شما هر گونه علامت غیرمعمول داشتید به مراقب سلامت خود اطلاع دهید.

در موارد زیر با گروه درمان سرطان تماس بگیرید:

در صورت بروز علایم زیر فورا (روز یا شب) پزشك متخصص یا گروه درمانى را مطلع نمایید:

• تب 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر، لرز (علایم احتمالی عفونت)
• تپش قلب یا تنگی نفس

علایم نيازمند مراقبت هاى پزشكى، اما غیر اورژانسی (تا ٢٤ ساعت بعد از پديدارى هم مى توان به گروه درمانى اطلاع داد):

• اسهال (4-6 نوبت طی 24 ساعت)
• تهوع (مانع غذا خوردن شود و با داروهای ضد تهوع اصلاح نشود)
• استفراغ (بیش از 4-5 بار در 24 ساعت)
• سوزن سوزن شدن، قرمزی یا تورم کف دست یا پا
• خونریزی یا کبودی غیرعادی
• مدفوع سیاه یا قیر مانند یا خون در مدفوع
• خون در ادرار
• خستگی مفرط (ناتوانی در انجام مراقبت های شخصی)
• زخم دهان (قرمزی دردناک، تورم یا زخم ها)
• ناتوانی در خوردن یا نوشیدن برای 24 ساعت یا علایم کم آبی: خستگی، تشنگی، دهان خشک، ادرار تیره یا کاهش حجم ادرار، سرگیجه

احتیاطات لاپاتینیب:

• قبل از شروع درمان با لاپاتینیب هرگونه دارویی که مصرف می کنید را به اطلاع پزشکتان برسانید (منجمله داروهای نسخه ای، غیر نسخه ای، ویتامین، گیاهان دارویی، ...). آسپرین و ترکیبات حاوی آسپرین مصرف نکنید مگر اینکه پزشک شما اجازه دهد.
• لاپاتینیب با بسیاری از داروهای شایع تداخل دارد. قبل از شروع هر داروی جدیدی پزشکتان را در جریان قرار دهید.
• حین دریافت لاپاتینیب بدون تایید پزشکتان هیچگونه واکسیناسیون یا ایمونیزاسیون ای دریافت نکنید.
• اگر حامله هستید یا ممکنست حامله شوید قبل از شروع درمان به  پزشکتان اطلاع دهید. دسته دارویی لاپاتینیب در حاملگی D است و ممکنست برای جنین مضر باشد.
• خانم ها و آقایان باید از روش های پیشگیری از حاملگی استفاده کنند و بچه دار نشوند. توصیه می شود از روش های سد کننده مانند کاندوم ها استفاده شود.
• هنگام دریافت این دارو باید از شیردهی اجتناب نمود.

توصیه ها:

• حداقل در 24 ساعت 2-3 لیتر مایعات بنوشید مگر اینکه پزشک شما توصیه دیگری کرده باشد.
• طبق نظر پزشکتان از داروهای ضد اسهال استفاده نمایید.
• غذاهایی مصرف کنید که به کاهش اسهال کمک می کند.
• پیشگیری از سندرم دست – پا: فعالیت های روزانه را طوری تنظیم نمایید که حرکات سایشی و مواجهه با گرما به حداقل برسد.
• کف دست ها و پاها را با کرم های مرطوب کننده، مرطوب نمایید.
• برای کاهش تهوع، از پزشکتان داروهای ضد تهوع بخواهید، وعده های غذایی را کوچک اما متعدد نمایید.
• برای کمک به درمان/پیشگیری از زخم های دهان، از یک مسواک نرم استفاده کنید و سه بار در روز با یک یا نصف قاشق جوش شیرین و یک یا نصف قاشق نمک مخلوط با 25 سی سی آب دهان را بشویید.
• شما در معرض خطر عفونت هستید به همین خاطر فورا تب یا هرگونه علامت عفونت را به مراقب سلامت خود اطلاع دهید.
• دستان خود را مکرر بشویید.
• برای کاهش خونریزی از ماشین اصلاح الکتریکی و مسواک نرم استفاده نمایید.
• از ورزش های تماسی یا فعالت های آسیب زا پرهیز کنید.
• از رویارویی با نور خورشید پرهیز نمایید. از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر و پوشش های مناسب استفاده نمایید.
• در کل نوشیدن الکل باید کاملا قطع شود. شما باید این مساله را با پزشکتان درمیان بگذارید.
• خیلی استراحت کنید.
• تغذیه خوب داشته باشید.
• اگر دچار عوارضی شدید به تیم مراقب سلامتتان اطلاع دهید. آنها می توانند دارو یا راهکارهایی را به شما پیشنهاد دهند که در مدیریت این مشکلات موثر است.

پایش و تست های مورد لزوم:

در دوره مصرف لاپاتینیب به طور منظم توسط پزشک ویزیت می شوید تا عوارض پایش شود و پاسخ به درمان ارزیابی گردد. بررسی دوره ای خون برای ارزیابی سلول های خونی (CBC) و نیز عملکرد سایر اعضا (کلیه و کبد) انجام می شود.