درمان انسداد روده بیمار سرطانی
Treatment of Bowel Obstruction in Cancer Patient
مقدمه:
گاهی سرطان های ناحیه شکم، عملاً روده را مسدود میکند این وضعیت انسداد روده نام دارد که مانع حرکت مواد غذایی تا مرحله دفع میگردد. این وضعیت موجب درد شکم و استفراغ میشود. اگر مسدود شدن روده رفع نشود، ممکنست فشار حاصله موجب سوراخ شدن روده شده و محتویات روده به درون شکم بریزد. این وضع موجب پخش شدن باکتریهای روده به داخل شکم شده و زمینه عفونت را فراهم میسازد. ممکنست حتی موجب درد شدید و استفراغ هم بشود. به این ترتیب وضع بسیار وخیم شده و ممکنست کشنده باشد. اگر پزشک احتمال مسدود شدن شکم را بدهد دستور عکسبرداری از شکم یا سی تی سکن از شکم خواهد داد.
درمان انسداد روده:
غالباً بازکردن انسداد روده با جراحی سخت است چون بسیاری از بیماران به دلیل ضعف شدید قادر به تحمل جراحی نیستند. در بقیه موارد ممکنست سرطان به حدی پیشرفته باشد که علیرغم تحمل بیمار، جراحی کمکی به درمان نکند.
تصمیم اقدام به جراحی باید در برابر شانس بازگشت به یک زندگی با آرامش مقایسه و موازنه شود. ممکنست در مواقعی که تنها کولون (روده بزرگ) مسدود باشد، عملی به نام کولوستومی مفید واقع شود. انتهای بریده شده به سوراخی در سطح پوست شکم باز میشود و مدفوع به داخل کیسهای که به اطراف سوراخ چسبانده میشود، میریزد.
اگر روده تنها در یک قسمت مسدود باشد لوله سفت کوچکی به نام استنت در ناحیه انسداد قرار میگیرد تا به باز نگهداشتن ناحیه کمک کند. این کار میتواند در برخی موارد انسداد روده بزرگ یا کوچک کمک کننده باشد؛ بدون اینکه فرد نیازی به جراحی داشته باشد.
اگر جراحی یا استنت برای رفع انسداد عملی نباشد درمان علامتی برای بسیاری از بیماران مناسب و خوب است. به این کار درمان حمایتی گفته میشود. مثلاً: محتویات معده میتواند از طریق لولهای (لوله بینی-معده ای Tube NG) که از بینی عبور داده می شود، خارج شود. این امر تهوع و استفراغ را برطرف میکند و فشار را در حدی حفظ میکند که مانع سوراخ شدن عضو میشود.
اگر لوله NG کمککننده باشد گاهی میتواند با لولهای که از پوست به داخل معده تعبیه میشود که (لوله G نامیده میشود) جایگزین شود. لازم است شما از خوردن پرهیز نموده و فقط مقدار کمی مایعات جهت رفع تشنگی میل کنید.
در صورت لزوم جهت رفع درد و تهوع میتوانید از داروی تزریقی یا چسبی (patch) استفاده نمایید. دارویی به نام اکترئوتاید میتواند تولید ترشحات گوارشی را متوقف کرده و بعضی از علایم مرتبط با انسداد را رفع نماید.
منبع: کتاب "سرطان آغاز یا پایان 1394" برگرفته از American Cancer Society 2015
بازنویسی: محبوبه ایوبی، کارشناس ارشد آمار زیستی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی