تهوع/استفراغ پرتودرمانی

Nausea/Vomiting of Radiation Therapy

فاکتورهای موثر بر تهوع و استفراغ ناشی از پرتودرمانی:

• منطقه پرتودرمانی:

زمانی که مغز، یا بخش بزرگی از قسمت فوقانی شکم (بطور عمده روده کوچک و کبد) تحت درمان است این خطر بیشتر می ­شود. اگر در درمان از تهوع و استفراغ جلوگیری نشود پرتودرمانی کل بدن (مورد استفاده در پیوند مغز استخوان) با ریسک بالای تهوع و استفراغ همراه است. همچنین ممکنست بیماران برای آماده سازی پیوند دوزهای بالای داروهای شیمی درمانی را دریافت کنند که احتمال تهوع و استفراغ را بیشتر افزایش می‌دهد.

• دوز پرتودرمانی:

حدود نیمی از افراد مبتلا به سرطان که دوزهای استاندارد (180 تا 200 سانتیگری) از اشعه به شکم را دریافت می­ کنند تهوع و استفراغ دارند. این مشکلات می‌تواند 1 تا 2 ساعت پس از درمان شروع شود و ساعت‌ها ادامه داشته باشد.

• دفعات پرتو درمانی:

افرادی که یک دوز بالای پرتو را دریافت می‌کنند، نسبت به افرادی که دوزهای منقسم کمتر می گیرند به احتمال بیشتری دچار حالت تهوع و استفراغ می شوند.

•  دادن همزمان شیمی‌ درمانی با پرتو درمانی:

هنگامی‌که تابش همراه با شیمی­ درمانی در نظر گرفته می‌شود، درمان ضد تهوع و استفراغ بر اساس خطر تهوع و استفراغ داروهای شیمی­ درمانی مورد استفاده قرار می­ گیرد.

داروی ضد تهوع و استفراغ چگونه در پرتودرمانی استفاده می‌شود؟

اگر پرتودرمانی باعث تهوع و استفراغ شود، پزشک احتمالاً داروهایی را یک روز قبل از پرتودرمانی به شما می­دهد که برای پیشگیری از تهوع و استفراغ مفید هستند. داروهای ضد تهوع و استفراغ ممکن است از راه دهان یا به داخل رگ یا هر دوی آن‌ها داده شود.

برای انتخاب بهترین برنامه درمان، پزشک این موارد را در نظر خواهد گرفت:

• چقدر احتمال دارد که تابش موجب تهوع و استفراغ شود.
• در مورد سابقه قبلی تهوع و استفراغ سؤال می­کند.
• داروهای ضد تهوع قبلاً چقدر مؤثر بوده­ اند.
• اثرات جانبی داروهای ضد تهوع/استفراغ را مدنظر قرار می ­دهد.
• کمترین دوز مؤثر داروهای ضد تهوع/استفراغ را قبل از پرتودرمانی تجویز می­ کند.
• در صورت نیاز برای کمک به جلوگیری از تهوع و استفراغ تغییراتی را در داروها انجام می­ دهد.

داروی ضد تهوع/استفراغ معمولاً در برنامه ساعتی منظم داده می­شوند. این به این معنی است که این داروها را حتی اگر مشکلی نداشتید هم استفاده می­کنید.

گاهی اوقات ممکن است دارو را در با دستور "در صورت نیاز" مصرف کنید. این بدان معنی است که داروها با اولین نشانه تهوع مصرف می‌شوند تا از بدتر شدن آن جلوگیری شود.

اگر تهوع یا استفراغ دارید، حتماً به پزشک خود بگویید تا بتواند آن را درمان کند.

منبع: American Cancer Society 2017

مترجم: فاطمه عرفانی، کارشناس زبان انگلیسی

بازبینی: سیدسعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی