داروهای شیمی درمانی
Chemotherapy Drugs
مشخصه تومورهای سرطانی تقسیم سلولی غیر قابل کنترل است. زمانیکه سلول های طبیعی در تماس با سلول های مشابه قرار می گیرند رشدشان متوقف می شود، به این مکانیسم مهار تماسی می گویند. سلول های سرطانی این توانایی را از دست می دهند. سلول های سرطانی قابلیت کنترل محدود نمودن تقسیمات سلولی را از دست می دهند. تقسیم سلولی سلول های طبیعی و سرطانی از طریق چرخه سلولی رخ می دهد. چرخه سلولی از فاز استراحت سلول شروع می شود و به فازهای رشد و سپس میتوز (تقسیم) می رسد.
توانایی شیمی درمانی در کشتن سلول های سرطانی بستگی دارد به توانایی شیمی درمانی در متوقف نمودن قدرت تقسیم سلول ها. معمولا داروها با آسیب زدن به DNA و RNAسلول که تعیین کننده تقسیم سلولی است تاثیر می گذارند.
اگر سلول ها نتوانند تقسیم شوند می میرند. هر چه سلولی سریعتر تقسیم شود شیمی درمانی به احتمال بیشتری سلول را خواهد کشت و موجب جمع شدن تومور خواهد شد. شیمی درمانی همچنین موجب خودکشی سلول (آپوپتوز) می شود.
داروهای شیمی درمانی ایکه تنها سلول های درحال تقسیم را تحت تاثیر قرار می دهند بعنوان داروهای اختصاصی چرخه سلولی (Cell cycle specific) نامیده می شوند. داروهای شیمی درمانی ایکه سلول های در حال استراحت را تحت تاثیر قرار می دهند داروهای غیر اختصاصی چرخه سلولی (Cell cycle non-specific) می نامند. برنامه ریزی شیمی درمانی بر پایه نوع سلول ها، سرعت تقسیم آنها و نقطه زمانی ایکه یک دارو احتمالا موثر واقع می شود است. برنامه شیمی درمانی ها معمولا دوره ای است.
شیمی درمانی روی سلول هایی که سریع تقسیم می شوند بیشترین تاثیر را دارد. متاسفانه شیمی درمانی نمی تواند تفاوت بین سلول های سرطانی و سلول های طبیعی را تشخیص دهد. سلول های طبیعی مجدد رشد می کنند و سالم می شوند اما در محدوده زمانی ایکه هنوز برنگشته اند عوارض دارو رخ می دهد. بیشترین سلول های طبیعی ایکه تحت تاثیر شیمی درمانی قرار می گیرند سلول های خونی، سلول های دهان، معده و روده و فولیکول های مو هستند. که این امر موجب کاهش سلول های خونی، زخم های دهان، تهوع، اسهال و/یا ریزش مو می شود. داروهای گوناگون ممکنست بر جاهای مختلفی از بدن اثر بگذارد.
مترجم: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی