علایم سرطان خون (لوسمی) حاد ميلوئيدى AML:
علایم عمومی لوسمى حاد ميلوئيدى AML:
بيمارانى كه به آ ام ال مبتلا هستند تعدادى نشانه هاى عمومى و "غيرخاص" از خود بروز مى دهند به شرح زير:
- از دست دادن بى دليل وزن
- خستگى و كوفتگى
- تب
- تعرق شبانه
- از دست دادن اشتها
البته همه ميدانيم كه اين علائم در بسيارى بيمارى هاى ديگر هم ديده مى شود.
علایم ناشی از افت گلبول های خون: (بسيارى از علایم AML)
در نتيجه كمبود سلول هاى سالم خون ایجاد مى باشد كه علت اصلى اين واقعه، افزايش شديد سلول هاى ناسالم و سرطانى است كه منجر به افت دائمى سلول هاى سالم در مغز استخوان مى شود. كلاً بيمار از تعداد كافى گلبول قرمز، سفيد و يا پلاكت برخوردار نيست.
- علايم كمبود گلبول قرمز خون:
گلبول قرمز اكسيژن را به تمامى بدن مى رساند و كمبود آن مى تواند معمولاً منجر به دشوارى ها و مشكلات زير شود:
- خستگى و كوفتگى
- ضعف
- احساس لرزو سرما
- احساس گيجى
- سردرد
- تنگى نفس
-
علایم افت گلبول سفيد خون در لوسمی حاد میلوئیدی:
پديدارى عفونت ها، به علت كمبود سلول هاى سالم گلبول سفيد (لوكوپنی) و يا كمبود نوتروفيل هاى طبيعى (نوتروپنی)، دائماً اتفاق مى افتد. نوتروفيل ها براى مقابله با باكترى ها ضرورت تام دارند. تب اغلب همراه اصلى اين عفونت ها خواهد بود، و عفونت به ندرت بهبود مى يابد. در واقع، تعداد شمارش شده گلبول هاى سفيد در اين بيماران بسيار بالا است اما، اين تعداد عظيم به علت لوسمى است و اين گلبول ها، در فرآيند مبارزه با عفونت ها، آن گونه كه سلول هاى سالم عمل مى كنند، قادر به فعالیت و محافظت نيستند.
-
علایم كمبود پلاكت خون در لوسمی حاد میلوئیدی:
كاراصلى پلاكت هاى نرمال، پيشگيرى از ادامه خونريزى است و كمبود آن ها (ترومبوسيتوپنی) مى تواند منجر شود به:
- خونريزى زياد و توام با كبودى
- خونريزى مكرر بينى
- خونريزى لثه
علایم ناشی از فزونی بلاست ها ی AML در خون:
به سلول هاى سرطانى در لوسمى ميلوئيدى حاد، "بلاست" مى گويند. معمولاً از گلبول های سفيد نرمال بزرگتر هستند، و در نتيجه براى عبور از مويرگ هاى بسيار كوچك ایجاد مشكل مى کنند. اگر تعداد آن ها بسيار زياد شود، مسير دسترسی اكسيژن به بسيارى از سلول هاى بدن را مسدود مى سازند "لوكوستاز"، هرچند پديده ای كمياب است، لازم است كه سريعاً درمان شود، بعضى از علائم آن شبيه به سكته مغزى مى باشد، شامل:
- سردرد
- ضعف يك طرف بدن
- دشوارى در صحبت كردن
- گيج بودن
- خواب آلودگى
زمانى كه عروق خونى ريه ها تحت تاثير تعداد بسيار فراوان بلاست ها قرار بگيرد، بيمار دچارمشكلات تنفسى و تنگى نفس می شود. عروق خونى چشم هم دچار انسداد و گاه كورى می شود.
مشكلات خونريزى و لخته شدن خون در AML:
بيمارانى كه مبتلا به يك نوع خاصى از آ ام ال به نام APL هستند، ممكنست با خونريزى و اختلال در توقف خونریزی به پزشك مراجعه نمايند (مثلاً، خونريزى مدام از بينى و يا يك بريدگى كه متوقف نمى شود). ممکنست با تورم ماهيچه ساق پا در اثر لخته شدن خون در ورید (DVT)، و يا درد پشت و تنگى نفس، در اثر لخته شدن خون در ريه ها (آمبولى ريوى)، مراجعه كند.
درد استخوانى و مفاصل در AML:
ممكنست به علت تجمع بسيار زياد سلول هاى لوسمى، درد استخوان ها و مفاصل پديدار گردد.
تورم شكم:
سلول هاى لوسمى گاهى در طحال و كبد تجمع نموده و باعث بزرگ شدن آن ها مى شوند. اين پديده ممكن است با ایجاد تورم شكم، جلب توجه نمايد. پزشك می تواند با معاینه آن ها را لمس نمايد.
درگیری پوست در AML:
اگر سلول هاى لوسمى به پوست گسترش يابند، مى توانند موجب توده هاى برجسته اى روى پوست شوند كه شباهت زيادى به كهيرهاى پوستى دارند، كه تجمع شبه تومور از سلول هاى آ ام ال، در زير پوست هستند و به نام هايى همانند: "كلروما"، "گرانولوسيتيك ساركوما"، يا "ميلوئيد ساركوما"، هم شناخته مى شوند. بسيار بندرت "كلروما" پيش از ظهور سلول هاى لوسمى در مغزاستخوان ظاهر می شود.
درگیری لثه ها در AML:
برخى از انواع لوسمى ميلوئيدى حاد، به لثه ها گسترش يافته و باعث تورم، درد و خونريزى لثه ها مى گردد.
درگیری ساير بافت ها و اعضاء در AML:
گاهى سلول هاى لوسمى به ساير اندام ها گسترش مى يابند. متاستاز به مغز و نخاع، ايجاد علایمى می کند مانند:
- سردرد
- ضعف
- حمله صرع
- استفراغ
- دشوارى در تعادل
- بی حسی صورت
- تارى ديد
در موارد نادر، متاستاز به چشم، بيضه، كليه و ساير اندام ها دور از ذهن نيست.
غدد لنفاوى بزرگ و متورم در AML:
در موارد نادری، سلول هاى لوسمى ميلوئيدى حاد، به غدد لنفاوى هجوم برده (تجمع خوشه هاى لوبيا شكل از سلول هاى ايمنى در همه نقاط بدن)، و باعث بزرگ شدن و تورم آن ها مى شوند. غدد لنفاوى متورم در گردن، كشاله ران، زيربغل يا بالاى استخوان ترقوه، تقريباً بصورت توده زير پوست، قابل لمس مى باشند.
اگر چه بسيارى از بيمارى های ديگر نيز ممكنست همين علایم را داشته باشند (هر چند معمولاً نشانه هاى نام برده، در AML، دیده مى شوند). اگر شما يا اطرافيان تان با هر يك از اين نشانه ها روبرو شديد، سريعاً به پزشك متخصص مراجعه نماييد، تا در صورت لزوم بطور مناسب درمان شوید.
منبع: American Cancer Society 2017
مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی