باورهای نادرست: علوم پایه پزشکی و سرطان
1- باور نادرست: اگر فردی در خانواده من سرطان داشته باشد من نیز به احتمال زیاد مبتلا میشوم.
درست: لزوما نه. سرطان در اثر تغییرات مضر (موتاسیون ها) در زنها رخ میدهد. تنها 5 تا 10 درصد سرطانها در اثر موتاسیونهای مضری ایجاد میشود که از والدین فرد به ارث میرسد. در خانواده های با یک موتاسیون ارثی ایجاد کننده سرطان، چندین عضو خانواده اغلب دچار نوع مشابهی از سرطان میشوند. به این سرطانها سرطانهای خانوادگی (familial) یا ارثی (hereditary) گفته میشود.
باقی سرطانها که 90 تا 95% سرطانها را تشکیل میدهند در اثر موتاسیونهایی رخ میدهد که در طول زندگی یک فرد در اثر نتیجه طبیعی افزایش سن و مواجهه با فاکتورهای محیطی مانند دود تنباکو و پرتو ها رخ میدهد. به این سرطانها غیر ارثی (non-hereditary) یا خودبخودی (spontaneous) میگویند.
2- باور نادرست: اگر هیچکس در خانواده من سرطان نداشته باشد من نیز ریسک ابتلا به سرطان ندارم.
درست: نه. بر اساس جدیدترین اطلاعات، حدود 40% مردان و زنان در زمانی از طول عمر خود مبتلا به سرطان میشوند. اغلب سرطانها در اثر موتاسیونهای ژنتیکی ای رخ میدهد که در طول زندگی یک فرد در اثر نتیجه طبیعی افزایش سن و مواجهه با فاکتورهای محیطی مانند دود تنباکو و پرتو ها ایجاد میشود. سایر فاکتورها مانند نوع غذایی که شما میخورید و مقدار آن و اینکه آیا ورزش میکنید یا نه ممکنست ریسک ایجاد سرطان در شما را تغییر دهد.
3- باور نادرست: HPV آنقدر ناشایع است که تنها افراد دارای چندین شریک جنسی را مبتلا میکند، بنابراین من نیاز ندارم که واکسن HPV بزنم یا تست HPV انجام دهم.
درست: HPV بسیار شایع است. حدود 80 درصد مردان و زنان در زمانی از زندگیشان با HPV آلوده میشوند.
4- باور نادرست: سرطان دهانه رحم ارثی است.
درست: اگر چه برخی از سرطانهای خانمها مانند سرطان سینه و تخمدان میتواند از والدین به بچه ها به ارث برسد، سرطان دهانه رحم چنین نیست. سرطان دهانه رحم در اثر HPV ایجاد میشود، بنابراین بهترین راه مطمئن شدن از اینکه بچه های شما به این سرطان مبتلا نشوند تزریق واکسن HPV است. اگر سن شما آنقدر بالا است که نمیتوانید واکسن HPV بگیرید، باید تستهای پاپ را منظم انجام دهید تا پزشکتان بتواند سرطان را در مراحل اولیه و حتی گاهی قبل از سرطانی شدن زمانیکه در قابل درمان ترین وضعیت است، تشخیص دهد.
5- باور نادرست: عفونت HPV خود بخود پاک میشود.
درست: حتی در اغلب افراد عفونت HPV بدون اینکه حتی فرد از مواجهه با آن اطلاع داشته باشد پاک میشود. اما در برخی افراد عفونت باقی میماند و میتواند موجب مشکلات جدی سلامت مانند زگیل تناسلی و چند نوع سرطان شامل سرطان دهانه رحم شود.
6- باور نادرست: سابقه خانوادگی سرطان سینه در خانواده پدری در مقایسه با مادری، ریسک سرطان سینه در شما را بالا نمیبرد.
درست: سابقه خانوادگی پدری سرطان سینه در شما به اندازه سابقه خانواده مادری در ریسک سرطان سینه شما دخیل است. اما برای درک تاثیر این ریسک باید ابتدا به خانمهای خانواده بنگرید زیرا بیشتر از مردها مبتلا میشوند. سپس سرطانهای مرتبط با سرطان پستان که در مردان دیده میشود مانند سرطان کولون و روده بزرگ هم در خانواده پدری و هم مادری در بررسی ریسک سرطان پستان در شما مهم هستند.
منبع: American Cancer Society 2017
MD Anderson 2017
مترجم: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی