رژیم غذایی و ریسک سرطان

مطالعات زیادی روی غذاها یا مواد مغذی انجام شده است تا معلوم شود آیا ریسک سرطان را کاهش یا افزایش می دهند. از مطالعات روی سلولهای سرطانی در آزمایشگاه و مدلهای حیوانی شواهدی بدست آمده که نشان می دهد برخی ترکیبات سرطانزا و برخی ضد سرطان هستند.

به استثنا موارد انگشت شمار هنوز مطالعات جمعیت های انسانی قاطعانه نشان نداده اند که هیچگونه ماده غذایی موجب سرطان شود یا از آن محافظت کند. گاهی نتایج مطالعات اپیدمیولوژیکی که رژیم افراد با و بدون سرطان را مقایسه میکنند دال بر این بوده است که افراد با و بدون سرطان از نظر بخش خاصی از رژیم غذایی شان تفاوت داشته اند.

با اینحال این نتایج تنها نشان دهنده اینست که اجزای رژیم غذایی با تغییر ریسک سرطان همراه است نه اینکه رژیم غذایی مسوول یا عامل تغییر ریسک است. مثلا شرکت کننده های در مطالعه با و بدون سرطان از نظر سایر شرایط بجز رژیم غذایی نیز تفاوت دارند و این احتمال وجود دارد که برخی از تفاوتهای دیگر عامل سرطان باشد.

زمانیکه شواهد یک مطالعه اپیدمیولوژیک نشان دهنده اینست که یک بخش از رژیم غذایی با کاهش ریسک سرطان همراه بوده است، ممکنست برای تست کردن این احتمال یک مطالعه راندومایز انجام شود. تصادفی سازی (راندومیزاسیون) یک مطالعه این این اطمینان را میدهد که هر گونه اختلاف بین افراد با دریافت پایین یا بالای یک ماده مغذی بدلیل خود آن ماده غذایی است تا اینکه ناشی از سایر اختلافات کشف نشده باشد. بدلایل اخلاقی، مطالعات راندومایز عموما زمانیکه شواهد بنفع ارتباط یک عامل با ایجاد سرطان است انجام نمیشوند.

دانشمندان خیلی از مواد افزودنی و مغزی و سایر اجزای رژیم غذایی را از نظر ارتباط با ریسک سرطان بررسی کرده اند. اینها عبارتند از:

• الکل و ریسک سرطان:

اگرچه از شراب قرمز بیشتر در کاهش ریسک سرطان یاد شده است اما هیچ شواهد علمی ای برای این ارتباط وجود ندارد. همچنین الکل یک علت شناخته شده سرطان است. مصرف سنگین یا منظم الکل ریسک ایجاد سرطان ناحیه دهان (بجز لب)، حلق (گلو)، حنجره، مری، کبد، پستان، روده بزرگ، راست روده را افزایش می دهد. ریسک ایجاد سرطان با مقدار الکل مصرفی افزایش می یابد.

• آنتی اکسیدانها و ریسک سرطان:

آنتی اکسیدانها مواد شیمیایی ای هستند که فعالیت سایر مواد شیمیایی (رادیکالهای آزاد) که ممکنست به سلولها آسیب بزنند را مهار میکنند. تحقیقات حیوانی و آزمایشگاهی نشان داده است که آنتی اکسیدانهای مواد غذایی میتوانند در جلوگیری از آسیبهای رادیکالهای آزاد که با ایجاد سرطان همراهند کمک کنند اما تحقیقات انسانی در کاهش ریسک مرگ ناشی از سرطان متقاعد کننده نبوده اند. حتی برخی مطالعات افزایش ریسک برخی سرطانها را نشان داده اند.

• شیرین کننده های مصنوعی و ریسک سرطان:

مطالعاتی روی ایمنی چندین شیرین کننده مصنوعی شامل ساخارین، آسپارتام، اسسولفام پتاسیم، سوکرالوز، نئوتام و سیکلامات انجام شده است. هیچ شواهد آشکاری وجود ندارد که شیرین کننده های مصنوعی در دسترس در امریکا با ریسک کنسر در انسانها همراه باشد.

• کلسیم و ریسک سرطان:

یکی از مواد معدنی ای که در غذا و مکمل ها وجود دارد کلسیم است. در کل نتایج تحقیقات نشان دهنده ارتباط بین مصرف بالاتر کلسیم و کاهش ریسک سرطان روده بزرگ است، اما نتایج مطالعات همیشه منسجم نبوده است. اینکه آیا بین مصرف بالاتر کلسیم و کاهش ریسک سایر سرطانها (تخمدان، پستان) ارتباطی وجود دارد یا نه معلوم نیست. برخی مطالعات حاکی از کاهش ریسک سرطان پروستات با مصرف بالای کلسیم است.

• گوشت خیلی پخته شده و ریسک سرطان:

با پخته شدن گوشت در دمای بالا مواد شیمیایی مشخصی بنام HCA و PAH تشکیل میشوند. مواجهه با سطح بالای HCA و PAH میتواند درحیوانات ایجاد سرطان نماید اما اینکه آیا این مواجهه موجب سرطان در انسان میشود یا خیر معلوم نیست.

• خانواده کلم و ریسک سرطان:

سبزیجات کلمی حاوی مواد شیمیایی است بنام گلوکوزینولات ها که به چندین ترکیب دیگر می شکنند و از نظر خاصیت ضد سرطانی بررسی شده اند. برخی از این ترکیبات در حیوانات و سلول ها اثرات ضد سرطانی داشته اند اما نتایج مطالعات انسانی کمتر روشن است.

• فلوراید و ریسک سرطان:

فلوراید موجود در آب به پیشگیری و حتی اصلاح پوسیدگی دندان کمک میکند. بسیاری از مطالعات حیوانی و انسانی هیچ ارتباطی بین آب فلوئور دار و ریسک سرطان پیدا نکرده اند.

• سیر و ریسک سرطان:

برخی مطالعات مطرح کننده اینست که مصرف سیر ممکنست موجب کاهش ریسک چند نوع سرطان، بخصوص سرطانهای دستگاه گوارش شود. با این وجود شواهد قطعی نیست.

• چای و ریسک سرطان:

ترکیبات پلی فنولها بخصوص کاتچین ها که آنتی اکسیدان هستند در چای دیده میشوند. نتایج مطالعات اپیدمیولوژیک در زمینه ارتباط مصرف چای با ریسک سرطان غیر قطعی است. مطالعات بالینی خیلی کمی در زمینه ارتباط مصرف چای و پیشگیری از سرطان انجام شده است که نتایج آنها نیز منسجم نیست.

• ویتامین D و ریسک سرطان:

ویتامین D به بدن کمک میکند تا از کلسیم و فسفر برای ساختن استخوانها و دندانهای قوی استفاده نماید. ویتامین D در بدن ابتدا از طریق مواجهه پوست با نور خورشید ساخته میشود، اما از برخی غذاها و مکمل ها نیز بدست می آید. مطالعات اپیدمیولوژیک انسانها مطرح کننده اینست که مصرف بالاتر ویتامین D  یا سطح بالاتر ویتامین D در خون ممکنست با کاهش ریسک سرطان روده بزرگ همراه باشد، اما نتیج مطالعات تصادفی سازی شده منسجم نیست.

• ایمنی مکمل‌های غذایی و غذاهای ارگانیک:

بخش‌های قبلی به غذاهایی اشاره می‌کنند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهند. بسیاری از مردم به جنبه‌های دیگر مصرف غذا و تأثیر بالقوه آن درخطر ابتلا به سرطان علاقمند هستند. "بیشتر بدانید".