درمان سرطان ریه سلول کوچک SCLC:
چه پزشكانی، "سرطان ریه سلول کوچک SCLC" را درمان می کنند؟
بسته به مرحله سرطان ريه (گستردگى، حجم، مكان و شدت)، ممكنست چندين پزشك متخصص با هماهنگى يكديگر، در يك تیم درمانى، به تصميم گيرى براى انتخاب گزينه هاى درمانى مشغول باشند. مثلاً:
- فوق تخصص جراحی قفسه سینه: پزشک فوق تخصص درمان بیماریهای ریه و قفسه سینه با جراحی.
- فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی: پزشک فوق تخصص درمان سرطان با داروهای شیمی درمانی، تارگت تراپی و ایمونوتراپی و پیوند مغز استخوان، که کل برنامه درمان را طرح ریزی می کند.
- فوق تخصص ریه: پزشک فوق تخصص تشخیص بیماریهای ریه و درمان آن بیماریها با دارو یا برونکوسکوپی.
- متخصص رادیوتراپی آنکولوژی: پزشک متخصص درمان سرطان با پرتودرمانی.
ممکنست شما سایر تخصص ها را نیز در تیم درمان سرطان خود ببینید، مانند: پزشک دستیار، پرستار، فیزیوتراپیست ریه، متخصص تغذیه، روانشناس، مددکار اجتماعی و ... .
درمان سرطان ريه سلول كوچك بر اساس مرحله بیماری:
به دلایل واقع بينانه، بايد "SCLC" را به دو دسته "محدود" و، "گسترده" دسته بندى نمود.
در اغلب موارد، هنگامیكه "SCLC" تشخيص داده می شود، گسترش يافته است (حتى اگر اين گستردگى، در تصويربردارى به چشم نيايد). لذا چنانچه فرد از سلامت كافى برخوردار باشد، شيمى درمانى قسمتى از معالجه خواهد بود. اگر شما به مصرف سيگار اعتياد داريد، مهمترين كار براى شروع درمان، ترك سريع و فورى آن مى باشد. مطالعات نشان داده، كسانى كه بعد از تشخيص سرطان ريه، سيگار را ترك كرده اند، از چشم انداز بهترى برخوردار شده اند.
-
درمان مرحله "محدود" سرطان ريه سلول كوچك (سرطان مراحل ابتدایی):
اگر شما فقط تومور كوچكی در يكى از ريه هاى خود داشته باشيد و هيچ نشانى از سرطان در غدد لنفاوى و ديگر بافت ها نداشته باشید، ممكنست پزشك عمل جراحى درآوردن تومور و غددلنفاوى اطراف آنرا پيشنهاد بدهد. اما، تعداد بسيار اندكى از بيماران مبتلا به "SCLC" با اين روش معالجه خواهند شد. اين فقط يك گزينه است كه اگر شما در وضعيت سلامتى خوبى قرار داشته باشيد تا بتوانيد خارج سازى قسمتى از يك ريه و يا تمامى آن را تحمل نماييد، مورد استفاده خواهد بود. پيش از عمل، براى وجود احتمالى سرطان در غدد لنفاوى درون قفسه سينه، (با مدياستينوسكوپى يا ساير روش ها) مورد بررسى قرار میگیرند. زیرا اگر سرطان گسترده باشد، جراحى ديگر گزينه مناسبى نخواهد بود. عموماً به دنبال جراحى ها شيمى درمانی انجام مى شود و چنانچه در غدد لنفاوى خارج شده از قفسه سينه سرطان كشف شود، پرتو درمانى (راديوتراپى) هم پيشنهاد می شود و معمولاً هم زمان با شيمى درمانى انجام مى شود. اگر چه تركيب اين دو روش درمانى با يكديگر عوارض جانبى گسترده اى به همراه دارد.
اما تاثير استفاده توأم آن ها با يكديگر بسيار بهتر از استفاده يكى از آن ها است. (چنانچه فرد علاوه بر سرطان، مبتلا به بيمارى حاد ريوى نیز باشد، يا مشكلات جدى سلامتى داشته باشد، پرتو درمانى به کار نمی رود). در حداقل نيمى از افراد مبتلا به سرطان ريه سلول كوچك، (چنانچه تمهيداتى براى پيشگيرى انديشيده نشود)، نهايتاً سرطان به مغز گسترش خواهد يافت و به همين دليل براى پرهيز از اين مشكل، بيمار را تحت تابش اشعه به سر قرار ميدهند ("PCI"، يا پرتودرمانى پيشگيرانه مغز). با وجود اين كه معمولاً در تابش ها از دُوز هاى پايين استفاده مى شود، برخى بيماران دچار عوارض جانبى آن خواهند شد.
-
درمان سایر دسته دیگر از مرحله "محدود" سرطان ريه سلول كوچك:
براى اغلب افراد مبتلا به مرحله محدود "SCLC"، جراحى گزينه مناسبى محسوب نمى شود، زیرا تومور بيش از حد بزرگ است و در مكانى قرار دارد كه به آسانى قابل خارج سازى نمى باشد، يا به ديگر نقاط ريه و شايد هم به غدد لنفاوى دوُر و اطراف گسترش يافته است. اگر وضعيت سلامتى فرد مناسب باشد، بهترين گزينه استاندارد، دريافت همزمان شيمى درمانى و پرتودرمانى قفسه سينه (پرتو شيمى مقارن) است. معمولاً داروهاى شيمى درمانى استفاده شده "اتوپوزايد" به همراه سيس پلاتين يا كاربوپلاتين خواهند بود.
همزمانى و "مقارن" بودن شيمى-پرتودرمانى، به افراد مبتلا به "SCLC" كمك مى كند كه بقای طولانى ترى داشته باشند و براى "علاج و شفا"، از شانس بهترى برخوردار باشند (در مقايسه با گرفتن فقط يك نوع از درمان). اما، عوارض جانبى اين درمان توأم، گسترده و سنگين بوده و براى بسيارى تحمل آن دشوار خواهد بود. براى اشخاصى كه براى انجام پرتو-شيمى درمانى سلامت كافى ندارند، معمولاً ابتدا شيمى درمانى انجام می شود، و سپس احتمالاً با تابش اشعه به قفسه سينه درمان ايشان را ادامه مى دهند. چنانچه سرطان فرد به معالجات اوليه پاسخ خوبى بدهد، براى جلوگيرى از متاستاز (گسترش) احتمالى سرطان به مغز، بيمار مورد "PCI، يا پرتودرمانى پيشگيرانه مغز" قرار می گیرد. معمولاً با اينكه شدت تابش، از ميزان تابش بکار رفته در درمان سرطان مغز، كمتر خواهد بود، اما باز هم تعدادى افراد دچار عوارض جانبى ناشى از اين پرتو ها خواهند شد. در اغلب بيماران مبتلا به "SCLC" مرحله محدود كه شيمى درمانى مى شوند (خواه به همراه پرتو درمانى يا بدون آن)، كوچك شدن قابل ملاحظه تومور اتفاق خواهد افتاد (در برخی اشخاص اين كوچك شدن به حدی می رسد كه حتى در تصاويربرداریهای دقیق، هم ديده نمى شود). متاسفانه، اغلب اين افراد با بازگشت مجدد سرطان روبرو خواهند شد، و چون اين گونه سرطان ها در عود مقاوم به درمان هستند، ممكنست مطالعات بالينى روی درمان هاى جديد، در برخی افراد مناسب و سودمند باشند.
-
درمان سرطان ريه سلول كوچك "مرحله گسترده":
در مرحله گسترده، سرطان بيش از حد گسترش يافته و قابل جراحى نیست يا بدلیل وسعت قابل پرتودرمانى نیست. چنانچه بيمار مبتلا به سرطان ريه سلول كوچك در مرحله گسترده باشد، و از سلامت خوبى هم برخوردار باشد، انجام شيمى درمانى اغلب منجر به كوچك شدن تومور شده، علائم آن را به ميزان زيادى بهبودى می بخشد، و كمك مى كند كه وى طول عمر بیشتری داشته باشد. در اين جا نيز درمان معمول "اِتوپوزايد"، به علاوه سيس پلاتين يا كاربوپلاتين است. (در اغلب اين بيماران، تومورها به حد كافى كوچك مى شوند و در بعضى، در تصاوير هم پاک خواهد شد.) اما متاسفانه، تقريباً در تمامى اين افراد، سرطان مجدداً عود خواهد نمود. اگر سرطان به شيمى درمانى پاسخ مناسبى دهند، به انجام پرتودرمانى در قفسه سينه مبادرت خواهد شد، زيرا مى تواند كمك كند كه بيمار مدت طولانى ترى به حيات خود ادامه بدهد. احتمالاً "PCI يا، پرتودرمانى پيشگيرانه مغز" نيز براى جلوگيرى از متاستاز (گسترش) به مغز، در دستور كار قرار خواهد گرفت. از آن جا كه اين سرطان هم مقاوم به درمان محسوب مى شود، مطالعات بالينى روی تركيب مختلف داروهاى شيمى درمانى، به همراه درمان هاى جديد، در حال انجام است و ممكنست براى برخى گزينه مناسبى محسوب گردد.
اگر تومور رشد يابنده در ريه ها، علایم و نشانه هايى از قبيل تنگى نفس، يا خونريزى، را نشان دهد، گاهى اوقات پرتودرمانى يا چند نوع درمان ديگر، مثلاً جراحى با ليزر، كمك كننده است. براى تسکین علایم و نشانه هاى سرطانى كه به مغز و استخوان ها گسترش يافته است، مى توان از پرتودرمانی استفاده نمود. اگر وضعيت عمومى سلامتى بيمار مناسب نباشد، تحمل عوارض جانبى گسترده شيمى درمانى هاى استاندارد را نخواهد داشت. ممكنست در اين مورد، پزشك معالجه با دوزهاى پايين شيمى درمانى را ادامه دهد، يا براى كنترل درد و بهبود مشكلات تنفسى، از داروهاى حمايتى تسكينی بهره مند شود.
درمان عود سرطان ریه سلول کوچک (SCLC):
چنانچه سرطان در حين درمان به رشد خود ادامه دهد يا پس از درمان عود كند، ممكن است با توجه به مكان و گستردگى تومور، واینکه بيمار قبلاً چه درمانى گرفته باشد، وضعيّت عمومى سلامتى و تمايل خود شخص، درمان هاى ديگرى براى وى منظور شود. هميشه مهم است كه پيش از شروع درمان، اهداف، مزايا، مضار احتمالى، فواید و ديگر احتمالات هر مداواى ديگر را، درك كرده باشيم. مثلاً بدانيم، آيا درمان براى معالجه سرطان است، يا براى كاستن از سرعت رشد تومور است، و يا براى تسكين عوارض و نشانه هاى آن مى باشد. اگر سرطان حين درمان به رشد خود ادامه دهد، اگرچه احتمال معالجه بسيار كم مى باشد، اما ممكنست نوع ديگرى از شيمى درمانى براى بيمار درنظر گرفته شود.
در سرطان هايى كه پس از پايان درمان اوليه، مجدداً عود مى کنند، انتخاب نوع داروى شيمى درمانى، بستگى به مدت زمانى دارد كه سرطان پس از درمان قبلی خاموش بوده است.
"بیشتر بدانید (نقش روانشناسی در سرطان ریه)"
منبع: 2018 American Cancer Society
مترجم: نادر قطمیری، کارشناس زبان انگلیسی
بازبینی: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی