درمان لنفوم سلول B بزرگ منتشر DLBL:
چه پزشکانی "لنفوم DLBL" را درمان می کنند؟
بر اساس گزینه درمان ممکنست پزشکان مختلفی در تیم درمان شما باشند. این پزشکان عبارتند از:
- فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی: پزشک فوق تخصصی که سرطان را با داروهای شیمی درمانی، تارگت تراپی و ایمونوتراپی و پیوند مغز استخوان درمان می کند و کل برنامه درمانی شما را طرح ریزی می کند.
- متخصص رادیوتراپی آنکولوژی: پزشک متخصصی که سرطان را با پرتودرمانی درمان می کند.
ممکنست بسیاری از تخصص های دیگر هم بخشی از تیم درمان شما باشند، شامل: پزشک دستیار، پرستار، متخصص تغذیه، روانشناس، مددکار اجتماعی و ... .
DLBL تمایل دارد سریع رشد نماید. درمان اغلب شیمی درمانی است، معمولا با رژیم 4 دارویی بنام CHOP (سیکلوفسفامید، دوکسوروبیسین، وین کریستین، پردنیزون) بعلاوه آنتی بادی مونوکلونال ریتوکسیماب. این رژیم که به R-CHOP معروف است هر سه هفته داده می شود. چون این رژیم حاوی داروی دوکسوروبیسین می باشد که میتواند به قلب آسیب بزند ممکنست برای افراد با بیماری قلبی مناسب نباشد، بنابراین ممکنست سایر رژیم های شیمی درمانی بجایش استفاده شوند.
در نیمی از بیماران DLBL قابل شفا است، اما مرحله بیماری و امتیاز IPI تاثیر به سزایی در این مورد دارد. بیماران مراحل پایینتر مانند بیماران با IPI پایینتر طول عمر بالاتری دارند.
-
درمان مرحله I یا II لنفوم DLBL:
برای DLBL با درگیری تنها یک یا دو گروه از غدد لنفاوی در یک سمت دیافراگم (عضله نازکی که قفسه سینه را از شکم جدا می سازد)، اغلب R-CHOP برای 3-6 دوره داده می شود. ممکنست پس از پایان شیمی درمانی به نواحی غدد لنفاوی درگیر پرتو نیز داده شود.
-
درمان مرحلهIV یا III لنفوم DLBL:
اغلب پزشکان 6 دوره R-CHOP را بعنوان خط اول درمان می دهند. ممکنست پس از چند دوره، با تصویربرداری PET/CT میزان پاسخ به درمان بررسی شود. ممکنست افرادیکه ریسک بالاتر عود در ناحیه اطراف مغز و کانال نخاعی را دارند با تزریق شیمی درمانی به مایع نخاعی (شیمی درمانی اینتراتکال) درمان شوند. گزینه دیگر دادن دوز بالای متوترکسات بصورت تزریق وریدی است (این دارو می تواند وارد مایع مغزی نخاعی شود).
برای بسیاری از جوانان با ریسک بالاتر عود لنفوما (بر اساس IPI) ممکنست دوز بالای شیمی درمانی و سپس پیوند مغز استخوان یک گزینه درمان باشد. اما هنوز روشن نیست که آیا پیوند بهترین درمان خط اول است؟ اغلب پزشکان احساس می کنند اگر قرار است پیوند بعنوان بخشی از درمان خط اول انجام شود بهتر است در غالب یک کارآزمایی بالینی باشد.
-
درمان لنفوم DLBL مقاوم یا عود کرده:
اگر لنفوما با درمان به طور کامل پاک نشود یا پس از درمان عود نماید پزشکان معمولا رژیم شیمی درمانی دیگری را توصیه می کنند. چندین رژیم دیگر قابل استفاده است و ممکنست شامل ریتوکسیماب باشد یا نباشد. اگر لنفوما با این درمان کوچک شود می توان در صورت امکان پیوند مغز استخوان انجام داد زیرا این بهترین شانس شفای لنفوما را دارد. پیوند های مغز استخوان در صورتی موفقند که لنفوما به شیمی درمانی پاسخ دهد. متاسفانه همه بیماران برای پیوند مغز استخوان مناسب نیستند. (بیشتر بدانید: "پیوند اتولوگ مغز استخوان" و "پیوند آلوژن مغز استخوان"). ممکنست برای برخی افراد شرکت در مطالعات بالینی درمان های جدید، یک گزینه خوب باشد.
مطالعه ای جدید نشان داد که داروی پلاتوزماب ودوتینpolatuzumab vedotin همراه با بنداموستین/ریتوکسیماب در بیماران با DLBL عود کرده یا مقاوم به درمان که کاندید مناسبی برای پیوند مغز استخوان نیستند تمی تواند مفید واقع شود "بیشتر بدانید".
-
درمان لنفوم اولیه سلول B مدیاستن:
این لنفوم، که در فضای بین ریه ها (مدیاستن) شروع می شود، مانند مرحله اولیه DLBL درمان می شود. درمان اصلی معمولا 6 دوره R-CHOP است. ممکنست پس این درمان پرتودرمانی قفسه سینه نیز انجام شود. اغلب یک PET/CT انجام می شود تا ببینیم آیا هیچگونه لنفومی باقی مانده است یا نه؟ اگر هیچگونه لنفوم فعالی در PET/CT دیده نشد ممکنست بیمار بدون هیچ درمان اضافه تری تحت نظر گرفته شود. اگر PET/CT مثبت بود (لنفوم فعال وجود داشت)، ممکنست نیاز به پرتودرمانی شود. اغلب قبل از پرتودرمانی پزشک دستور بیوپسی از تومور قفسه سینه را می دهد تا اثبات نماید هنوز لنفوم وجود دارد.
اخیرا مشخص شده در بیماران لنفوم غیرهوکین پس از درمان نسبت به افراد عادی جامعه ریسک ابتلا به سرطان های ثانویه بالاتر است. بنابراین پس از خاتمه درمان نیز تحت نظر پزشک خود بمانید و غربالگری سایر سرطان ها بخصوص سرطان پوست، ریه را در نظر داشته باشید. "بیشتر بدانید"
منبع: American Cancer Society 2018
مترجم: سید سعید کسایی، فوق تخصص مدیکال آنکولوژی و هماتولوژی